Zalantza izpirik ez dago, ordea, literatura pixka bat irakurri dutenen artean bederen, Alice Zeniter idazleak baieztatzen duen honen inguruan: “sexu desberdintasun arazo handi bat dago kontakizunetan”. Alegia, eta grosso modo, gizonezko pertsonaia, zer esanik ez protagonista askoz, baina askoz gehiago dagoela literatura kontakizunetan, emakumezkoak baino. Literaturaren hasieretatik, ulertzen da, Aristotelesek esaten baitzuen Poetika-n, brotxa lodia erabilita berriz, istorio on bat, gauzak, preferenteki gauza biolentoak egiten dituen gizonezko nabarmengarri baten istorioa dela. Zeniter: “Istorio on bat, gaur egunean oraindik, hori da maiz, gauzatxoak egiten dituen tipo baten istorioa”.
Je suis une fille sans histoire izeneko liburuan esaten ditu halakoak, eta, ondorioz, istorio mota bat pribilegiatzearekin, beste istorio batzuk, bestelakoak, baztertu izan direla historian zehar, isilarazi. Giza espeziearen lehen pausoei buruzkoak, adibidez, irudikatzen baita historiaurrean, kobazuloen garaian, denak zirela ehiztari. Ursula Le Guinek galdetzen du nola gure zibilizazio ehiztari-biltzailea bilakatu ahal izan den soilik ehiztariez hitz egiten duten kontakizunen abaro, haragiak elikaduraren zati txiki bat baino hartzen ez bazuen –kalkulatzen da gizakien elikagaien %65-80 zela, ez ehizatu, baizik eta bildutako jaki–. Zeniter, berriz: “ehiztarien istorioak entzutearen poderioz, ahaztu ditugu biltzaileak, eta bizi-haragi ekuazio modu bat osatu dugu, zeina ez den inondik inora elikagaien balio nutritiboaren ondorio, kontakizunen forma seduzitzaileena baino”.
“Ezin dut gehiago ehiztarien kontakizunez, gauzak egiten dituzten gizon nabarmengarriez”. Bat nator. Ehiztariak bakarrik ez, biltzaileak ere izan zirelako, are ehiztari-biltzaileak, eta ez bat ez beste izan zirenak, edo ezin zutenak, aldez edo moldez isilaraziak guztiak. Den-denek dute lekua kontakizunetan.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Espainiako Estatuko espetxeetatik Euskal Herriratu gintuztenetik Zaballako espetxean komunikazioaren alorrean gabezia ugari topatu ditugu. Aurrez aurreko gutxiago eta laburragoak dauzkagu, lokutorioko bisitak baldintza tekniko kaxkarretan gauzatu behar izan ditugu eta telefono... [+]
Badira zenbait pertsona aztertzekoak direnak, euren artean Elon Musk. Duten askatasunaren ideiak dena kontrolatzeko beharretik datorrela dirudi, botere guztia izatetik, botere guztia izanda negozioak sortzea errazagoa delako, eztabaidarik ez baitago; eredu hegemonikoak indartsu... [+]
Europar sentimendua duen lagun gutxi ditut, ez dakit europartasuna identitate bat izatera iristen ote den. Baina Europara bidaia egiten dugunean, adiskidetasun bat atera daiteke, ze gurean eta bertan gertatzen den lurraldetasun norabide nagusiak elkarbanatuak dira; bertan... [+]
Osatu dira, horretarako bitartekoak jarri, eta nahiko azkar. Ze lasaitua, dena isildu denean. Baina balantza handia izan da, eta begien atzean izu bat gehiago pilatu zaie, uneren batean pentsatu dutelako, gainera, agian, ez zirela inoiz itzuliko, edo ez guztiz. "Pasa... [+]
Baserritarrek badute oporrik? Galdetu dute eskolan. Ezezkoa erantzun dute ikasleek. Orduan, egunero lanean, baserritar izan nahiko zenukete etorkizunean? Eta inork baserritarra izan nahi ez badu, nork egingo du guretzako janaria? Airean gelditu da galdera.
Pertsonaren osasun... [+]
Ikasle asiriar eta babiloniarrek ez zuten ezagutzen eskua altxatzeko artea. Mendeak igaro behar izan ziren, bai eta beharbada milurtekoren bat ere, Egiptoko eskola bateko ikasle batek, zerbait galdetu nahi baitzuen, eskua altxatzeko artean saiatzeko: azalpen bat ematen ari zen... [+]
Garai hiper azeleratu eta likido hauetan erantzun sendoek heldulekuak eskaintzen dizkigute. Erraza da krisi garaietan halako premisa bati heldu eta zure egitea, bandera altxatzeraino. Inguruan gertatzen ari den guztia ulertzeko erantzunak behar dituzu, erantzun azkarrak; eta... [+]
Andere agurgarria:
Zer moduz uda? Ondo espero dut. Oraingo honetan, harira joango naiz, zure baimenarekin.
Dakizunez, merkatu ultra-liberalenen berezko lehia-logikan sartuta, ikastetxeek era guztietako "proiektuak" abiarazi behar dituzte. Jakin behar duzu... [+]
Esan ohi da uda sasoia parentesia dela politikan. Agian politikaren ikuspegi instituzional hutsa duenak pentsatuko du horrela, baina oraindik ere amaitzear den aurtengo udak eman digu zer aztertu.
Uda sasoia hasteko zela osatu zen Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako autonomia... [+]