Konexioa
“Orrialde batean idatzitako berbak osatu gabe daude. Ez-fikzioko obra, poema edo nobela amaituko dira baten batek hartu eta bere arreta eskainitakoan. Konexioa kolaboratiboa da. Berbak irakurri egin behar dira esanahia izan dezaten”.
–Kae Tempest, On Connection–.
Zuk emango diezu esanahia berba hauei. Zubi bat agertu da bion artean, eta letrarik letra zaramatzat begietatik helduta, bazatoz. Beharbada ez dugu beste ezertan bat egingo zuk eta biok, edo hori uste izan dugu, gehienetan “bestea” definitzeak definitzen duelako “ni”-a, baina oraindik hemen jarraitzen baduzu, baliteke gure ateak hasieratik zabalik egon izana, baliteke hizki hauek garandu ahala gure buru barruetan entzuten dugun ahotsa berbera izatea biontzat. Zein ahots entzuten duzu zuk? Nik hau.
"Oraindik zubi honetan jarraitzen baduzu, nahi nuke zuk jakitea nire atearen gaineko ardura hartuko dudala, eta zabalik utziko dudala ahal bezain bestetan"
Tempestek dio 2014ko ikerketa batean fenomeno kuriosoa frogatu zutela. Hainbat laguni eskatu zioten bideo batzuk ikusteko. Irudietan aktoreak ageri ziren eskuak ur izoztutan sartzen, pertsona ezezagunak ikusleentzat. Antza denez, ikusleen eskuetako tenperatura jaitsi egiten zen irudi hauei erreparatu ahala. Parekoaren egoerari fisiologikoki erantzuteko gai garela egiaztatu zuten horrela, enpatia fisikoa ere izan daitekeela, alegia.
2017an ildo bereko beste ikerketa bat egin zuten, eta ondorio berera iritsi ziren orduan ere. Antzerki obra bat ikusten ari zen publikoaren bihotz taupadak monitorizatu zituzten. Berehala jabetu ziren taupadak sinkronizatu egiten zirela, ikuskizuneko une berdinetan bizkortuz eta mantsotuz. Erantzun-sistema honek erakusten du hasieratik gaudela prestatuta ulermen emozionalerako eta talde kohesiorako.
Alferrikako samarra irudi dezake honek guztiak Hirugarren Mundu Gerraren atari moduko honetan, hainbeste denean elkarrengandik urruntzen gaituena, hainbeste amildegi daudenean gure bizimoduen artean. Batasunerako deia tranpa bat izan daiteke, argi dago hori.
Baina, oraindik zubi honetan jarraitzen baduzu, nahi nuke zuk jakitea nire atearen gaineko ardura hartuko dudala, eta zabalik utziko dudala ahal bezain bestetan, zirrikitu bat bada ere. Saiatuko naizela oskol ez bilakatzen eta errua beti besteari ez egozten, kalean, oholtzan, pantailaren beste aldean. Atea zabalik utzi dudan aldiro harritu nauelako nork gurutzatu duen, eta zerbait ikasi dudalako beti. Itxitzat neuzkan ateak ere zabalik zeudelako askotan. Agian ez gara zubitik haratago joango, baina begira, honaino iritsi gara elkarrekin.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]
Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!
Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]
Mendebaldeko herrialdeetako demokrazia liberalak demokrazia minimalista baten itxura gero eta handiagoa du. Definizioaren muina litzateke hauteskunde bidezko gobernu aldaketak errespetatzen direla. Horren aldaera autoritarioari Levitsky eta Way politologoek autoritarismo... [+]
Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]
Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]
Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.
Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]
Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.
Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]