Habeak habia


2022ko maiatzaren 04an
Eraikuntzarako materiala | Eider Rodriguez | Susa, 2021

Liburuekin bidaiak egiten ditugu, gure barrunbeetara eta gure irakurketetara eramaten gaituzte maiz. Kasu honetan aita-alaba batzuen arteko harremanaren eraikuntza dugu eta, eguneroko, zerrenda, argazki, dei eta gutunak dira horretarako erabili diren materialak. Aitaren alkoholismoa dugu beraren eta ingurukoen bizitzak goitik behera baldintzatuko dituena.

Familiaren inguruan gogoeta egiten dihardu Eider Rodriguezek azkenaldiko bere lanetan eta oraingoan hurbildu da gehien muinera, Miren Agur Meabek urratutako bideari jarraika, arnasa sakon hartu eta buruz murgildu da. Protagonistak bere aitaren gaixotasunari eta heriotzari begiratzen die, hil ostean isiltasuna hitz bilakatuko da eta distantzia laztan.

Alkoholismoaren gaia ere erdigunean agertzen da, agerian dagoen baina ezkutuan gorde nahi den sekretu publikoa. Gogoeta eragin dit liburuak eta larritu egin naiz gure kultura eta sozializazioa zenbateraino blaitzen duen pentsatzean eta zenbat alkoholiko ezagutzen dudan zenbatzean.

Gogorarazi dizkidan liburuen artean Fun home dugu, Alison Bechdelek bere familiari eta bereziki aitari buruz sortu zuen komikia; Jorge Manriqueren Coplas a la muerte de su padre; Arantxa Urretabizkaiaren Saturno nobelako protagonista alkoholikoa; edo Uxue Alberdiren Jenisjoplineko garaia eta giroa.

Izan ere, azken 40 urteotako historia ekartzen digu liburuak, zehazki Errenteria/Oreretakoa, 80ko hamarkadatik honako gatazka politikoa eta giro soziala. Liburu hau memoria ariketa, dolua, eta maitasun-gutuna da aldi berean. Euskaldun izaerari buruzko saiakeratxoa ere bai, zer garen eta zer ez garen aipatzen duena.

Baina azpimarragarriena agian hizkuntzari egiten dion aitortza da. Hitza sendagai delako ideia. Norberaren mina bideratzeko, bakoitzaren egiaz jarduteko, hitza lagun da. Hitzek esan nahi dutena eta esaten ez dutena. Hizkuntza desberdinetan zentzu bila dabil. Bar-bar hizkerari eta isiltasunari ere leku egiten die. Bizitza eta heriotza hizkuntza arazo ez ote diren planteatzeraino.

Zintzotasuna bilatu du Rodriguezek bere lehen nobelan, horregatik erakusten dizkigu literatur artefaktua eraikitzeko erabili dituen materialak. Familia den etxearen habeak habia bihurtu nahian egindako bidea.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Liburu kritikak
Aliziaren zikloa euskaraz

Snarkaren ehizan
Lewis Carroll
Irudiak: Henry Holiday
Itzulpena eta edizioa:  Manu LÓpez Gaseni
Pamiela, 2024

-------------------------------------------------------

Udaberrian argitaratu zen esku artean dugun obra hau. Alizia herrialde miresgarrian,... [+]


Argia, aldika

Argialdiak
Miriam Luki
Susa, 2023

-------------------------------------------------

Lukiren narrazio liburua hamarna orriko (gutxi gorabehera) bederatzi ipuin laburrez dago osatuta: Argialdiak. Izenburutik abiatuko gara, izan ere, argialdi hitzak argitasuna, araztasuna,... [+]

Joan-etorriko txartela

Itzulerak
Miren Agur Meabe
Elkar, 2023

--------------------------------------------

Iaz kaleratu zuen Miren Agur Meabek Itzulerak eleberria. Pertsonaia nagusiak gazteak direnez, gazte literatura dela esan genezake, baina literatura ona denean, gazte zein helduentzat da,... [+]


Ez da gerra onik

Soka-tira
Testua: Ilan Brenman
Ilustrazioak: Guilherme Karsten
Itzulpena: Ipar Alkain
Denonartean, 2024

-------------------------------------------------

Album honen bukaeran bada Benjamin Franklinen aipu bat: “Sekula ez da izan gerra onik, ezta bake txarrik... [+]


Noiz ospatuko dugu gurea?

Putzua
Goiatz Labandibar
Erein, 2024

----------------------------------------------------------

Goiatz Labandibarren Putzua egun batean gertatzen den hazkunde nobela bat da: hilekoa jaisteak markatzen duena, hain zuzen ere. Edo bestela esanda, heroiaren bidaia bat,... [+]


Hori dena eta askoz gehiago

Barkamena existituko ez balitz bezala
Mariana Travacio
Erein, 2024

---------------------------------------------------

Izenburuak autolaguntza liburu batena eman lezakeen arren Ereinek narratiba sailean argitaratu duen western itxurako testua da honako hau. Fernando... [+]


Ez da izenik agertzen, inon

Josefa, neskame
Alaitz Melgar Agirre
Elkar, 2024

-----------------------------------------------------

Josefa Agirre Etxeberria frankismo garaian neskame aritu zen emakumeetako bat izan zen. Hamalau urterekin deserriratu ondoren, bizitza osoan zehar bizilekuz aldatzera... [+]


Zapata pila!

Antzerkiaren labirintoan I
Ander Lipus
EHAZE eta Susa

---------------------------------------------

Ander Lipus antzerkigileak EHAZE eta Susarekin argitaratu ditu bere autobiografia teatrala eta antzerkiari buruzko argitalpenak. Antzerkiaren labirintoan I. Bitakora... [+]


2024-08-09 | ARGIA
Uda honetan irakurtzea merezi duten sei liburu

ARGIAko erredakzioaren eskutik, sei irakurgai proposamen.


Arrats dibertigarria

"Arrats arrunt bat zen. Zapoarentzat”. Arrats hori da Maite Mutuberriak album honetan kontatzen diguna. Oso testu gutxi du liburuak, eta irudiek ederki kontatzen digute istorioaren nondik norakoa. 

Hasieratik ikus dezakegu ilustrazioetan zapo handi eta lasaia,... [+]


Erasoari aurre egiten

Liburu honetara hurbiltzen denak lehenbizi G. Mabire-ren irudiekin egingo du topo. Komikiaren estiloko irudiak dira, trazu oso zehatzak eta kolore bizikoak, pertsonaiak eta egoerak erraz interpretatzen laguntzen dituztenak. Irudi horiek testuarekin bat datoz: laburra eta zehatza... [+]


Sorginen duintasuna aldarri

Lan kontu bat dela eta berrirakurri behar izan dut liburu zoragarri hau. Teoria, genealogia eta historia feminista batzen dituen liburu motz honek kritika ugari izango zituelakoan sarean begiratu eta, sorpresa! bakarra aurkitu dut, Irati Majuelok Berria-n idatzi zuena.
[+]


Begirada gurutzatu eta engaiatuak

Sorpresa ederra izan da Consonni argitaletxeak argitaratu berri duen liburua. Ez nuen ezagutzen Montserrat Roigen lana eta aurkikuntza harrigarria izan da, zinez. Batetik, Franco hil berritan argitaratu zelako estreinakoz eleberria (1976an) eta garai hartako Bartzelona... [+]


Mo bueltatu da

1991n argitaratu zuen Bernardo Atxagak Behi euskaldun baten memoriak. Liburuak ibilbide luzea eta arrakastatsua izan du euskaraz nahiz bestelako hizkuntzatan. Alemanian gehien saldutako liburuen artean egon zen, J. Eccleshare editore britainiarrak irakurri beharreko obratzat... [+]


Lora dadin deika

Neguko naretasun hotz eta lur etzearen ostean etor daitekeenaren promes izaten da udaberria, eta hainbatek eta hainbatetan idatzi izan diote lora dadin deika. Promesak promes, ordea: ez da inoiz udaberri ziurrik galbidean den lurrean. Ez behintzat aldaketaz edo, zehazki,... [+]


Eguneraketa berriak daude