Maitasun gutuna
Erronkariera, desagertuta. Saraitzuera, desagertuta. Nafarrera, oraindik ez. Bizkaiera, oraindik ez. Gipuzkera, oraindik ez. Lapurtera, oraindik ez; ezta batua ere.
− Batua! Baina hau euskara da, ala? Dut, det, dot, düt.
− Euskaraz bizi nahi dut. Hika, zuka, berorika.
Euskaraz bizi nahi dugu? Baiona, Tutera, Maule, Bilbo. Zer da normalizazioa? Hitz egiten dugun pertsonok euskara normalizatzen dugu?
"Nahi duzue guk 'kanpotarrek' euskaraz hitz egitea? Nor zarete zuek? Nor gara gu? Zer da nortasun bat?"
− Ez da batere erraza ikastea.
− Euskara oso zaila da.
Posible da euskalduntzea? Gara, gera, gare, gira. Zer da euskara? Euskara da…
Zenbat atal? Zenbat erlaitz? Zenbat kategoria? Zenbat geruza? Euskararen geruzak. Zenbat urte? Zenbat mende? Zenbat zigor? Zenbat aurreiritzi? Zenbat beldur? Zenbat hitz geratu ziren sutan sukaldearen beroan esan gabe? Non hitz egin dezaket?
− Hemen, bai.
− Hemen, ez.
− Hemen, ‘kaixo, zer moduz’ soilik. Euskara da… Zuri, gorri, beltz.
Zer esanahi du Euskal Herrian euskarak? Zer esanahi ematen diogu? Zer da niretzat? Zer da bizilagunentzat? Zer da lagunentzat? Euskarak etsaiak ditu? Zergatik ez da doan? Nor izango dira bere etsaiak?
− Titulua bai.
− Titulurik ez.
Euskara pribilegioa da? Noiz izango da doan? Zazpi urte ikasten, zazpi! Zazpi erronka, zazpi ahalegin, zazpi etsipen, zazpi herrialde. Nahi duzue guk "kanpotarrek" euskaraz hitz egitea? Nor zarete zuek? Nor gara gu? Zer da nortasun bat?
− Ni naiz, zu zara, bera da.
Zertarako balio du? Euskara menperatuta dago? Nork menperatzen du? Nahi dute euskara desagertzea? Zein da bere gaurko egoera? Zer egiten ari gara? Zerbait egin behar dugu?
− Euskaldun berri.
− Euskaldun zahar.
Gorri min, gorri bizi, gorri samin, hankagorri, goiz gorri, gori-gori. Gorrotatu. Maitatu. Euskara-gaztelania, amore eman; denda batean amore eman, osasun etxean amore eman, funtzionario batzuekin amore eman, kafetegi batean amore eman, bizilagun batzuekin amore eman, lagun batzuekin amore eman, epaitegietan amore eman, bilera batean amore eman, kalean amore eman, etxean amore eman, neure buruarekin amore eman, amore eman, amore eman, amore eman, amore eman, amore eman.
Sortzen, Herri urrats, Nafarroa oinez, ti-pi-ta-pa, ko-rri-ka, po-li-ki, po-li-ki, as-ti-ro, as-ti-ro, gel-di. Ezker, eskuin, erdi, hego ipar, mendebalde, ekialde. Non dira dagoeneko ahoskatzen ez diren hitzak? Non? Agian, mendi artean dabiltza airean, belar, adar, hosto, isiltasun eta oroitzapen bihurturik. Sahats, haltz, haritz, hagin, ametz, hurritz, izei, ezki, lizar, zumar, gurbitz, gaztainondo, arte.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]
Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!
Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]
Mendebaldeko herrialdeetako demokrazia liberalak demokrazia minimalista baten itxura gero eta handiagoa du. Definizioaren muina litzateke hauteskunde bidezko gobernu aldaketak errespetatzen direla. Horren aldaera autoritarioari Levitsky eta Way politologoek autoritarismo... [+]
Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]
Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]
Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.
Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]
Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.
Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]