Maitasun gutuna

Erronkariera, desagertuta. Saraitzuera, desagertuta. Nafarrera, oraindik ez. Bizkaiera, oraindik ez. Gipuzkera, oraindik ez. Lapurtera, oraindik ez; ezta batua ere.

− Batua! Baina hau euskara da, ala? Dut, det, dot, düt.

− Euskaraz bizi nahi dut. Hika, zuka, berorika.

Euskaraz bizi nahi dugu? Baiona, Tutera, Maule, Bilbo. Zer da normalizazioa? Hitz egiten dugun pertsonok euskara normalizatzen dugu?

"Nahi duzue guk 'kanpotarrek' euskaraz hitz egitea? Nor zarete zuek? Nor gara gu? Zer da nortasun bat?"

− Ez da batere erraza ikastea.

− Euskara oso zaila da.

Posible da euskalduntzea? Gara, gera, gare, gira. Zer da euskara? Euskara da…

Zenbat atal? Zenbat erlaitz? Zenbat kategoria? Zenbat geruza? Euskararen geruzak. Zenbat urte? Zenbat mende? Zenbat zigor? Zenbat aurreiritzi? Zenbat beldur? Zenbat hitz geratu ziren sutan sukaldearen beroan esan gabe? Non hitz egin dezaket?

− Hemen, bai.

− Hemen, ez.

− Hemen, ‘kaixo, zer moduz’ soilik. Euskara da… Zuri, gorri, beltz.

Zer esanahi du Euskal Herrian euskarak? Zer esanahi ematen diogu? Zer da niretzat? Zer da bizilagunentzat? Zer da lagunentzat? Euskarak etsaiak ditu? Zergatik ez da doan? Nor izango dira bere etsaiak?

− Titulua bai.

− Titulurik ez.

Euskara pribilegioa da? Noiz izango da doan? Zazpi urte ikasten, zazpi! Zazpi erronka, zazpi ahalegin, zazpi etsipen, zazpi herrialde. Nahi duzue guk "kanpotarrek" euskaraz hitz egitea? Nor zarete zuek? Nor gara gu? Zer da nortasun bat?

− Ni naiz, zu zara, bera da.

Zertarako balio du? Euskara menperatuta dago? Nork menperatzen du? Nahi dute euskara desagertzea? Zein da bere gaurko egoera? Zer egiten ari gara? Zerbait egin behar dugu?

− Euskaldun berri.

− Euskaldun zahar.

Gorri min, gorri bizi, gorri samin, hankagorri, goiz gorri, gori-gori. Gorrotatu. Maitatu. Euskara-gaztelania, amore eman; denda batean amore eman, osasun etxean amore eman, funtzionario batzuekin amore eman, kafetegi batean amore eman, bizilagun batzuekin amore eman, lagun batzuekin amore eman, epaitegietan amore eman, bilera batean amore eman, kalean amore eman, etxean amore eman, neure buruarekin amore eman, amore eman, amore eman, amore eman, amore eman, amore eman.

Sortzen, Herri urrats, Nafarroa oinez, ti-pi-ta-pa, ko-rri-ka, po-li-ki, po-li-ki, as-ti-ro, as-ti-ro, gel-di. Ezker, eskuin, erdi, hego ipar, mendebalde, ekialde. Non dira dagoeneko ahoskatzen ez diren hitzak? Non? Agian, mendi artean dabiltza airean, belar, adar, hosto, isiltasun eta oroitzapen bihurturik. Sahats, haltz, haritz, hagin, ametz, hurritz, izei, ezki, lizar, zumar, gurbitz, gaztainondo, arte.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Lokutorio greba Zaballan

Espainiako Estatuko espetxeetatik Euskal Herriratu gintuztenetik Zaballako espetxean komunikazioaren alorrean gabezia ugari topatu ditugu. Aurrez aurreko gutxiago eta laburragoak dauzkagu, lokutorioko bisitak baldintza tekniko kaxkarretan gauzatu behar izan ditugu eta telefono... [+]


Teknologia
Botere guztia

Badira zenbait pertsona aztertzekoak direnak, euren artean Elon Musk. Duten askatasunaren ideiak dena kontrolatzeko beharretik datorrela dirudi, botere guztia izatetik, botere guztia izanda negozioak sortzea errazagoa delako, eztabaidarik ez baitago; eredu hegemonikoak indartsu... [+]


2024-09-11 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Europa

Europar sentimendua duen lagun gutxi ditut, ez dakit europartasuna identitate bat izatera iristen ote den. Baina Europara bidaia egiten dugunean, adiskidetasun bat atera daiteke, ze gurean eta bertan gertatzen den lurraldetasun norabide nagusiak elkarbanatuak dira; bertan... [+]


Materialismo histerikoa
Psikiatra bat

Osatu dira, horretarako bitartekoak jarri, eta nahiko azkar. Ze lasaitua, dena isildu denean. Baina balantza handia izan da, eta begien atzean izu bat gehiago pilatu zaie, uneren batean pentsatu dutelako, gainera, agian, ez zirela inoiz itzuliko, edo ez guztiz. "Pasa... [+]


Baserritarren oporrak

Baserritarrek badute oporrik? Galdetu dute eskolan. Ezezkoa erantzun dute ikasleek. Orduan, egunero lanean, baserritar izan nahiko zenukete etorkizunean? Eta inork baserritarra izan nahi ez badu, nork egingo du guretzako janaria? Airean gelditu da galdera.

Pertsonaren osasun... [+]


2024-09-11 | Edu Zelaieta Anta
Eskua altxatzeko artea

Ikasle asiriar eta babiloniarrek ez zuten ezagutzen eskua altxatzeko artea. Mendeak igaro behar izan ziren, bai eta beharbada milurtekoren bat ere, Egiptoko eskola bateko ikasle batek, zerbait galdetu nahi baitzuen, eskua altxatzeko artean saiatzeko: azalpen bat ematen ari zen... [+]


2024-09-11 | Maialen Arteaga
Erantzun konplexuen alde

Garai hiper azeleratu eta likido hauetan erantzun sendoek heldulekuak eskaintzen dizkigute. Erraza da krisi garaietan halako premisa bati heldu eta zure egitea, bandera altxatzeraino. Inguruan gertatzen ari den guztia ulertzeko erantzunak behar dituzu, erantzun azkarrak; eta... [+]


2024-09-11 | Tere Maldonado
Hezkuntza sailburuari gutun irekia (eta II)

Andere agurgarria:

Zer moduz uda? Ondo espero dut. Oraingo honetan, harira joango naiz, zure baimenarekin.

Dakizunez, merkatu ultra-liberalenen berezko lehia-logikan sartuta, ikastetxeek era guztietako "proiektuak" abiarazi behar dituzte. Jakin behar duzu... [+]


2024-09-11 | Karmelo Landa
Udako uzta

Esan ohi da uda sasoia parentesia dela politikan. Agian politikaren ikuspegi instituzional hutsa duenak pentsatuko du horrela, baina oraindik ere amaitzear den aurtengo udak eman digu zer aztertu.

Uda sasoia hasteko zela osatu zen Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako autonomia... [+]


Eguneraketa berriak daude