Bere azken liburua aurkeztera etorri zen Mikel. Eta, jakina, pare bat pote hartu genituen solasaldiaren ostean.
Odolaren usaina euskaraz irakurri nuen lehenbiziko liburua izan zen. Ez txarto ulertu. Euskaltegian irakurritakoez aparte, sasieuskalheldutasunean erosi eta irakurri nuen lehenbizikoa. Edozein maitasun harremanetan beti dira mugarri gogoangarriak.
Ez genuen elkar fisikoki ezagutzen. Eta ezin dut ekidin, baina halakoetan back stag-era sartzea lortu duen nerabearen antzera sentitzen naiz. Eta hara! bera nire bizi ibilbidearen parte den moduan, ni ere berarena nintzela kontatu zidan, bere liburu batera nire zerbait eroana eta guzti. Oraindik ez dakit horrelakoetan zelan sentitu.
Hain da komunikazio intimoa literaturak sortzen duena, hain da eskuzabala beste pertsona batzuei gu habitatzen uztea, hain ezabaezina uzten diguten aztarna… Bai, hala da, idazleari gu habitatzen uzten diogu. Baina ordain edo truke justua, izan, bada, idazleak bere arimaren zirrikitu bat zabaltzen baitigu araka dezagun.
Beste mugarri bat euskara eta euskal literaturarekiko nire amodioan Azalaren kodea izan zen. Sujetadore umela telebistako umearen gosearen aurrean, edo bizkarrean hazka egin ostean ohera sartu den piztia… hil artio lagunduko nauten irudiak. Barruan gelditzeko ohitura baitauka barrutik sortu denak.
"Azken urteotan norbait euskal literaturan bide urratzailea izan bada, hori Miren Agurtzane Meabe Plaza andrea izan da"
Eta barrutik, gorputzetik, idatzi izan digu Miren Agurrek, emakume gorputzetik, sentipenak pentsatzeari utzi eta gezurrik esaten ez duen lurralde bakarrean, odol era haragian, senti ditzagun. Samurtasun latza. Horixe da bere literatura. Badirudi itsasoa bare dagoela, baina korronte bortitzen tirakada igartzen da uretara sartu bezain pronto.
Azalaren kodea argitaratu nahi izan ez zutenek ez zuten imajinatu Espainiako Kritikaren Saria jasoko zuenik. Beste hainbat sari etorriko ziren gero. Gaur arte. Eta, ziur asko, etortzeko dagoen guztia. Oraindik ezin izan diot galdetu, baina ez zait begitantzen bere bizi osoa euskal letrei eman dien norbaitentzat euskaltzain oso izendatu izana baino aitortza eta poztasun handiagorik.
Bai, gauza asko gertatu dira euskal literaturan azken hogei urteotan. Eta gehienak emakume eskutik etorri direla esatera ausartuko naiz. Miren Agurren lorpenak bereak dira, lan eskerga eginda, setati eta tematsu. Ausart, benetako ausardia behar delako, espantu eta arrandiarik gabe, dena utzi eta idazle lanean zentratzeko. Baina, ni pertsonaletik ni konpartitura idazten duen bezala, denonak ere badira zati batean.
Ez naiz literatur kritikan aritua, baina azken urteotan norbait euskal literaturan bide urratzailea izan bada, hori Miren Agurtzane Meabe Plaza andrea izan da. Eta hori ez da nahita edo beste zerbaiten bila egiten, ezta kanpotik sustatzen ere; ogi papurrak botatzea bezala da, jakin barik afruntuak eramango dituen, muzin egingo zaien edo zapalduta amaituko duten.
Benetan sinesten dut erraldoia dela eta halaxe esan diot entzun nahi izan didanari, baita Mireni ere. Hori eta paparrean harrotasunak gainez egiten didala.
Maitasun gutun hau idatzi behar nuen, emozioz eta korapiloa eztarrian, ez daitezen berba hauek Lekittoko moilan edo Arranegian edo Eskolapean haizatu. Ahalik eta urrunen hel daitezen, ahalik eta gehienek jaso ditzaten. Har-eman guztietan bezala, hartu ahal izateko, eman egin behar delako. Eta Miren Agurrek asko eman digu. Heldu behar zen momentua berak ere Euskal Herriaren aitorpen zabala eta ukaezina, behingoz, jasotzeko.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Enpresa batek Irimo mendian zentral eolikoa eraikitzeko asmoa zuela iragarri zigun aspaldi batean haize kolpe batek. Gehienek ezin zuten sinistu, inondik ere. Are gutxiago Irimo mendiaren orografia eta izaera harritsua ezagutzen dituztenek. "Baina ba al dakizu ze nolako... [+]
Mundu mailako ekonomiak gorakada nabarmena izan zuen COVID-19aren ostean. Orain, baina, gorakada hori agortze-fase batera heldu den zantzuak agerikoak dira, krisi klimatikoak nabarmen baldintzatuta: munduko potentzia nagusien ekonomiaren hazkunde-tasa murrizten ari da,... [+]
Nire lehendabiziko poema liburua argitaratu nuenean errezitaldi bat ematea eskaini zidaten unibertsitate batean. Musikariak dirutan kobratu zuen eta niri Jorge Oteizari buruzko liburu bat eman zidaten, hartu ez nuena, baneukalako etxean. Horixe izan zen onartu ditudan eskaera... [+]
Ekainean jarri du martxan Bilboko Udalak Emisio Gutxiko Eremua, irailera arte isunak jartzen hasiko ez bada ere. Neurri horrek auto zaharren sarrera mugatuko du Bilboko zabalgune burgesera astelehenetik ostiralera. Hasiera batean 2000. urtea baino lehen matrikulaturiko... [+]
Badirudi hamasei urteko semea buruhauste handirik gabe ari zaigula batxilergoaren ondotik jarraituko duen bideari buruzko gogoetak egiten. Batean, batxilergoko gai berezien hautaketari buruz hitz egiten digu, bestean, egin beharko dituen pausu administratiboei buruz, galderarik... [+]
Kapitalismoan lana salgai bat da, beraz, ohiko ekonomialarien pentsamoldea jarraituz, eskaintza eta eskariaren arteko orekak bai prezioa, bai kantitatea erregulatu beharko lituzke. Agerikoa denez, hori ez da errealitatean betetzen. Emango balitz, lan harremanak leherraraziko... [+]
Zutabe hau idazteari uko egin behar nioke, baina berandu da. Hauteskundeak izan dira Frantzian. Non dago Frantzia? Bai, hemen goian, iparraldean; baina, munduan, ez dakit oraintxe non dagoen Frantzia, noren zer den. Eta ez dakit noiztik begiratzen diodan ia soilik... [+]
Badator uda, eta horrekin batera, herri, auzo eta hirietako jai herrikoiak. Jaiak beti izan dira aldarrikapen sozial eta politikoen, auzokideen arteko harremanen eta euforia herrikoiaren aterpe. Gure kaleak hartzen dituzte, eta egun batzuez autogestioaren, desberdinen arteko... [+]