Berriro inbidiaz begiratzen diogu hezkuntza arautuari euskaltegien talaiatik. Lege berriaren karietara, eztabaida gogorrak tarteko (greba deialdi eta guzti), hainbat gako jarri dituzte mahai gainean, oraindik zirriborro den horretan.
Publikotasunaren kontzeptualizazioan dago eztabaida gogorrena. Bada, euskaltegietan badira titulartasun publikoa duten euskaltegiak (udal gutxi batzuetan, izaera juridiko ezberdinekin eta sarerik osatu gabe), zerbitzu publikoa eskaintzen duten herri ekimeneko euskaltegiak (irabazpide asmorik gabekoak), elizaren titulartasuna dutenak eta, hezkuntza arautuan ez bezala, mozkin banaketak dituzten enpresak ere bai; horiek ere diru publikoa jasotzen dute.
Hezkuntzan “eredu eleanitza” ere gatazka iturri. “D eredu osatua” beharko luke, murgiltzea izan baita euskalduntze prozesurako baliagarria izan den bakarra. Baina egia da atzerriko hizkuntzetan zer hobetua baduela. Hizkuntzen trataera modu egokian eginez gero, asko hobetu daiteke hirugarren eta laugarren hizkuntzen ikasketan. Metodologia eta materialetan sakontzeko, “Euskararen Ikaskuntzarako Institutua” sortzea aurreikusten da zirriborroan. Gustura partekatuko genuke tresna euskaltegietakook.
"Inbidia sanorik ez dagoela onartuta, adituei, sindikatuei, politikariei… Helduen Euskalduntze Alfabetatzeari begira ere jar daitezela eskatuko nieke!"
Ikastetxe bakoitzak hizkuntza proiektu bat egin beharko du, testuinguru soziolinguistikoa kontuan hartuta, eta proiektu hori adituek gidatu eta ebaluatuko dute. Euskaltegiok Curriculuma egin behar izan genuen orain bost-sei urte, baina aditurik ez gurera, ez aurretik, ez ostean, eta hortxe daude curriculumak, tiradera sakonetan galdurik.
Ikuskaritza sistema ere aipatzen da dokumentuan, baina ikastetxeen errealitatea aztertu eta hobetzen laguntzeko tresna gisa. Euskaltegietan urte asko dira ikuskatzaileen lana ikasleek matrikula ordaindu dutela konprobatzera mugatzen dela.
Ekosistemetan eragiteaz ere aritzen da. Aspaldi ari gara euskaltegietako hainbat lagun esaten ekosistemak izan behar direla gure helburua, ez norbanakoak! Adibidez, eskoletan kirol entrenatzaileak, gurasoak, irakasleak, bestelako langileak, eskolara euskararik gabe heldu berri diren ikasleak… horiek guztiak eta eskolako erabilera plana bera gure lan esparruak dira! Berdin enpresa, administrazio edo edozein ekosistematan. Baina inon ez gaituzte kontuan hartzen.
Irakasleen prestakuntzaz ere, besteak beste, prestakuntza langileen eskubidea dela aipatzen du. Begiak talo hori irakurtzean. Oraindik zor diot HABEri orain dela 8 urte nire egun libreetan egindako ikastaro bat!
Beraz, eta inbidia sanorik ez dagoela onartuta, adituei, sindikatuei, politikariei… Helduen Euskalduntze Alfabetatzeari begira ere jar daitezela eskatuko nieke! Hezkuntzako zirriborroa bera baliagarria izan daiteke hasteko.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Hezkuntza publikoko irakasleok hamabost urtetan berriztu gabeko lan-hitzarmena eguneratzeko eta hobetzeko beharra eta eskubidea dugu. Horretarako, benetako negoziazio batean murgilduta egon beharko genuke, baina errealitatea negargarria da. Negoziazio batean, alde oro ados... [+]
Ekonomialariei asko gustatzen zaizkie merkatuen jokabideak adierazten dituzten grafikoak, kurbak alegia. Deigarria egin zait zentzu horretan Pluralistic webguneko “The future of Amazon coders is the present of Amazon warehouse workers” artikuluan (Amazonen... [+]
Ikaslez lepo zegoen Leioako Hezkuntza Fakultatea pasa den asteazkenean, Samantha Hudson zetorrelako. 1999an jaiotako Mallorcako artista, abeslari eta influencer transgeneroa da. Kantatzen Duen Herria topaketetako izarrak ilara amaigabea zuen selfie eta autografoak emateko, eta... [+]
Bekatu bat aitortu behar dut hemen. Duela lau urte, ohitura berri bat sarrarazi nuen nire bizian: igande gauetan, kaka kanoi baten antzera "informazio" jarraikia hedatzen duen CNews telebista kate ultraeskuindarra begiratzen hasi nintzen. Hasieran ordu erdi bat astero... [+]
Kointzidentzia harrigarriak daude bizitzan. Izan ere, zenbat ikusle elkartu litezke Arriaga antzokian? Zenbat komun ote daude solairu bakoitzean? Zein probabilitate dago Gipuzkoako emakume bik sartu-irtenean leku eta istant berean kointziditzeko, 35 urtean elkar ikusi barik egon... [+]
Transfeminismoak argia eta konplexutasuna ekarri ditu gorputz, genero eta desirei buruzko eztabaidetara. Hala ere, itzalak ere sortu ditu. Ustezko koherentzia politiko erradikal baten izenean –askotan hegemonia oso zehatz bati lotua–, diskurtso transfeminista batzuek... [+]
Garai kuriosoak bizi ditugu eta bizi gaituzte, zinez. Hezkuntza krisian dela dioten garaiak dira eta, gutxien-gutxienean, aliritzira, ba aizue, 2.361 urte ditu gaurgero boladatxoak.
Ez zen ba debalde joan Aristoteles bere maisu maite Platonen akademiatik lizeo bat muntatzeko... [+]
Ukrainako gerrar hasierako zergatiak ez dira azaldu zizkigutenak bakarrik, beste arrazoi batzuk ere badaudelako. Errusiak zioen Ukrainako errusiar hiztunen defentsarako urrats bat eman behar zuela; Ukrainako Gobernuak, aldiz, Errusiaren armadari aurre egin behar zitzaiola,... [+]
Badira bi aste beste behin makroproiektuei kaleetan oposizio argi bat erakutsi geniela. Milaka eta milaka pertsona atera ginen kalera dinamika suntsitzaile honek amaitu behar duela aldarrikatzera. Bada, dirudienez horrek ez du lurraren suntsiketaren aldeko politikarietan inolako... [+]
Duela aste batzuk, Diputazio kalean, Gasteizko erdigunean, bi gizonek etxerik gabeko pertsona bat bota zuten lo egiten zuen lokalaren kanpoaldeko eskailera-buru txikitik. Bota ez ezik, berehala metalezko baranda bat ere jarri zuten lonjaren aurrean. Lokala luzaroan hutsik egon... [+]
Berriki zabaldu da Gazako lurralderako Egiptok egindako hirigintza-antolaketa plana. Marrazki batean jaso dira etorkizuneko kale, eraikin eta iruditeria, oraindik metraila eta lehergailuen usaina darion errealitate baten gain. Hirigintza proposamena, beste bonba jaurtiketa bat... [+]
Bizitza erdigunean jartzeko abagunea ikusi genuen feministok zein ekologistok Covid-19 pandemia garaian. Ez ginen inozoak, bagenekien boteretsuak eta herritar asko gustura itzuliko zirela betiko normaltasunera. Bereziki, konfinamendu samurra pasa zutenak haien txaletetan edo... [+]
Segurtasun falta dagoen irudipena handitu dela azaldu du Eustaten azken txostenak. Gurean, Trapagaranen, Segurtasuna orain, delinkuenteen aurka manifestaziora deitu dute herritar batzuek.
Bi izan dira sentsazio hori zabaltzeko arrazoiak. Batetik, udalak Udaltzaingoaren... [+]
Badira etxebizitzak saltzeko atarietara harpidetuta daudenak, etxe bat erosi nahiko luketelako. Tarteka etxeak ikusteko hitzorduak ere egiten dituzte, eta seguru nago saltzaileak badakiela pertsona horiek ez dutela etxea erosiko, ez bisitan etxeari aurkitzen dizkioten baina... [+]
