Neguak ere badu udatik
Neguak ere badu udatik: aurtengoak bai bederen. Pikondoek fruitu eman dezaten itxaron egin beharko dugu oraindik, baina loratzen hasiak dira biluzik ziren adarrak. Neguak ere badu udatik, eta horrela heldu zaigu aurtengoan Aritz Gorrotxategiren (Donostia, 1975) Uda betea (Elkar, 2022) poema-liburua. Azken lan hau bere bosgarrena dugu poesiari dagokionez.
Aurretik ere egina zigun Gorrotxategik itsasoratzeko gonbita, eta kostaldeetara bidaia dezagun galdegiten dirau bilduma honetan ere, tartean, dagoeneko onduta dituen irudiak berreskuratu zein berrituta: hariak eta zaldiak, baleak eta harriak. Lisboara, Bretainiako txokoetara, Sena eta Yangzi ibaietara, Collioureko erbestealdi zein egoitzetara garamatzate poemek, baita hurrago ditugunetara ere. Han-hemenka diren urek oihartzunak sortzen dituzte irakurlearen baitara.
Itsasaldien zikloak ingurukoak eraitsi eta irentsi egiten ditu itsasgoran, baina agerian uzten ditu itsasbeheran sakonune ezezagun eta desertu hezeak. Aurkia eta ifrentzua, bakarra denaren bi aldeak. Itsasaldien gorabeherek islatzen dute, hala, bizitzaren eta heriotzaren arteko harremana: “Hondoratuko da ontzia / ez pentsatu horretan. / Lehenago edo beranduago / helduko da hondarrera / joko du harkaitza, edo / besarkatuko itsasertza. / Ez dakigu non, ez dakigu noiz. / Horixe dugu geure alde”. Zaurgarri gara izaki hilkorrok itsasoaren hilezkortasunaren aldean, baina poetak dioskun gisara bizitzaren pattarretik ere bada zer eskuratu.
Aipamen eta aitortzaz mukuru da bilduma. Poetekin eta bestelako artistekin proposatzen diren hizketaldiek liburua bere burua gainditzera ere badaramate: badaramate irakurlea bestelako letra eta orrietara, baita doinu eta irudietara ere. Zuzenean datorkigu Battiatoren ahotsa, zeharka Sosarena, gomutatzen zaizkigu Matisseren leihoz bestaldeko kolore eta txalupak, Txillidak eraikitako tolesturak. Horretan baitatza, hain zuzen ere, artearen eta literaturaren indarra: berpiztu egiten dira hartzaileon aurrean izatez bizirik ez duten obrak, Arkimedesen printzipioa poemak agerian uzten duen legez.
Puntobobo
Itxaso Martin Zapirain
Erein, 2024
----------------------------------------------------
Izenburuak eta azaleko irudiak (Puntobobo, artile-mataza eta trapuzko panpina) osasun mentala, puntua egitea eta haurtzaroa iradokiko dizkigute, baina adabaki gehiago... [+]
Itsasoa bete urre
Dani Martirena
Irudiak: Ana Ibañez
Txalaparta, 2022
--------------------------------------------
Liburu honetara barneratzen den irakurleak sentsazio ugari izango ditu. Deigarria da azaleko letren urre kolorea eta zuritasuna, goialdean ageri den... [+]
Migranteak
Issa watanabe
1545 argitaletxea, 2024
-------------------------------------------
Ezagutzen ez nuen 1545 argitaletxeak 2024an itzuli eta kaleratu du Issa Watanaberen Migranteak liburua. Animalia talde batek egiten duen migrazio prozesua kontatzen du; eta... [+]
DETAILE XUME BAT
Adania Shibli
Itzulpena: Aitor Blanco Leoz
Igela, 2024
----------------------------------------------
Egunotan, Israelgo soldadu batek bideo-joko batean balego bezala droneak erabilita Palestinako ospitaleak, eskolak, errefuxiatu-eremuak bonbardatzen... [+]
Fun Home. Familia-istorio tragikomiko bat
Alison Bechdel
Txalaparta, 2024
---------------------------------------------
Fun Home. Familia-istorio tragikomiko bat (2006) nobela grafikoaren lehen argitalpenarekin egin zen ezaguna Alison Bechdel komikilaria, nahiz eta berak... [+]
PLEIBAK
Miren Amuriza Plaza
Susa, 2024
--------------------------------------------------
Miren Amurizaren bigarren eleberria argitaratu du Susak Durangoko azokaren atarian: Pleibak. Aurretik egindako grabazio baten gainean kantatzen ari zarelako antzerkia egitea da... [+]
Non sense liburua
Edward Lear
Itzultzailea: Juan Kruz Igerabide
Denonartean, 2024
----------------------------------------------
Edward Lear idazle eta ilustratzaileak 1846an argitaratu zuen esku artean dugun obra hau. Igerabidek liburuaren hitzaurrean dioen bezala,... [+]
Hetero
Uxue Alberdi
Susa, 2024
----------------------------------------------------
Negazionismoaren, manosferaren eta trollen aroan ezinbestekoa da literaturaren ekarpena, errealitatearen tolesei begira jartzeko tresna paregabea delako: inguruan ditugun zapalkuntza... [+]
Guardasolak euria nahi du
Patxi Zubizarreta
Ilustrazioak: Irrimarra
Ibaizabal, 2024
---------------------------------------------
Duela 30 urte argitaratu zuen Patxi Zubizarretak Marigorringoak hegan liburuxka; J. M. Lavarellok ilustratua eta Edebé argitaletxe... [+]
Begiak zerumugan
Idazlea: Miren Agur Meabe
Ilustratzailea: Ane Pikaza
Elkar, 2020
-------------------------------------------------------
Askotariko testuak eta liburuak argitaratu ditu Miren Agur Meabek. Literatur genero guztiekin aritu da: haur eta gazte literatura,... [+]
Barrengaizto
Beatrice Salvioni
(Itzulpena: Fernando Rey)
Txalaparta, 2024
------------------------------------------------
Barrengaizto izenburua aukeratu du Fernando Reyk Beatrice Salvioni-ren La malnata itzultzeko. Reyk dio idazlearen ahotsa izaten ahalegindu dela,... [+]
PELLOKERIAK
Ruben Ruiz
Ilustrazioak: Joseba Beramendi, Exprai.
Elkar, 2022
-----------------------------------------------
Ruben Ruizek kontakizun laburrez osaturiko obra berri bat eskaini digu. Ez dira mikroipuinak, kontakizunek, modu independentean irakur badaitezke... [+]
Memet
Noemie Marsily eta Isabella Cieli
A fin de centos, 2022
--------------------------------------------------
Kolore gorriko kanpineko kremailera ireki eta atetxotik begira gaude Lucyrekin batera. Portada honekin hartzen du irakurlea Memet komikiak. Hitz gutxiko... [+]
Bihotz-museo bat
Leire Vargas
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Gazte-egarri da euskal kultur sistema. Horixe zioen Leire Vargasek Berria-n idatzitako zutabean. Odol freskoa nahi du industriak: askotarikoa eta dibertsoa. Azkenean, baina,... [+]
Norberak maite duena. Hitza gogoan, irakurketa biziz
Miren Billelabeitia
Pamiela, 2022
------------------------------------------------
Miren Billelabeitia institutuko irakaslea da, literaturzalea eta Literatura unibertsala irakasgaia ematen du duela zenbait urtetatik... [+]