Txikitan gure alabak argi beltza deitzen zion iluntasunari. Iluntasuna argi eza bezala ulertu beharrean beste argi mota bat bezala ulertzen zuela zirudien. Zientzialariek aspaldi frogatu zuten ikusi dezakeguna materia, argia eta gure begien arteko interakzioei lotuta dagoela. Baina alabaren bizi esperientzia txikian, argi ezaren ideia ez zen oraindik existitzen.
Urte batzuk geroago, Von Goetheren koloreen teoria ezagutu nuen. Goethek zioen naturaren ulermena esperientziatik etorri behar zela, gure gorputzetan ditugun zentzuak horretarako garatuak izan direlako. Natura ulertzeko, berau zatitan txikitu beharrean naturaren behaketa bere osotasunean egin behar zela zioen. Baina gizakion historian zehar, behaketa txikiak eta laginen datuen bilketa gako izan dira. Baita inguru kontrolatuak sortzea ere, gertaerak baldintza jakin batzuetan errepikatzeko eta aldaketekin ezagutza garatzeko. Horrela sortu da gaur egun dugun teknologia ugari.
Gure egunerokoan ideia bera sartzen ari gara: eremu digitalean sortzen gabiltza kirol inguruneak, hilerokoa kontrolatzeko inguruneak, bikote onena hautatzeko inguruneak… Logika berdinarekin diseinatuta daudela dirudi. Inguru kontrolatu horietan jasotzen ditugun datuak gizakion garapenerako ezagutza berria ekarriko dutela pentsatzen dugulako? Goetheren pentsatzeko modua, ordea, ezin dut burutik kendu azkenaldian, eta iruditzen zait inguru horiek guztiek nolabait gure gorputza ez entzuteko dinamika daramatela beren baitan. Pertzepzioaren bitartekariak bailiran.
Ez dakit inoiz gure gorputza entzuteko gaitasuna ondo garatua izan dugun gizakiok, baina pertzepzioaren bitarteko hauek guztiak oztopo izan daitezke zeregin horretan, erabiltzen dituenak aurretik bere gorputza entzuteko gaitasun hori garatzeko tartea izan ez badu behintzat, bere gorputza naturarekin harramantzeko esperientzia izan ez badu behintzat.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Enpresa batek Irimo mendian zentral eolikoa eraikitzeko asmoa zuela iragarri zigun aspaldi batean haize kolpe batek. Gehienek ezin zuten sinistu, inondik ere. Are gutxiago Irimo mendiaren orografia eta izaera harritsua ezagutzen dituztenek. "Baina ba al dakizu ze nolako... [+]
Mundu mailako ekonomiak gorakada nabarmena izan zuen COVID-19aren ostean. Orain, baina, gorakada hori agortze-fase batera heldu den zantzuak agerikoak dira, krisi klimatikoak nabarmen baldintzatuta: munduko potentzia nagusien ekonomiaren hazkunde-tasa murrizten ari da,... [+]
Nire lehendabiziko poema liburua argitaratu nuenean errezitaldi bat ematea eskaini zidaten unibertsitate batean. Musikariak dirutan kobratu zuen eta niri Jorge Oteizari buruzko liburu bat eman zidaten, hartu ez nuena, baneukalako etxean. Horixe izan zen onartu ditudan eskaera... [+]
Ekainean jarri du martxan Bilboko Udalak Emisio Gutxiko Eremua, irailera arte isunak jartzen hasiko ez bada ere. Neurri horrek auto zaharren sarrera mugatuko du Bilboko zabalgune burgesera astelehenetik ostiralera. Hasiera batean 2000. urtea baino lehen matrikulaturiko... [+]
Badirudi hamasei urteko semea buruhauste handirik gabe ari zaigula batxilergoaren ondotik jarraituko duen bideari buruzko gogoetak egiten. Batean, batxilergoko gai berezien hautaketari buruz hitz egiten digu, bestean, egin beharko dituen pausu administratiboei buruz, galderarik... [+]
Kapitalismoan lana salgai bat da, beraz, ohiko ekonomialarien pentsamoldea jarraituz, eskaintza eta eskariaren arteko orekak bai prezioa, bai kantitatea erregulatu beharko lituzke. Agerikoa denez, hori ez da errealitatean betetzen. Emango balitz, lan harremanak leherraraziko... [+]
Zutabe hau idazteari uko egin behar nioke, baina berandu da. Hauteskundeak izan dira Frantzian. Non dago Frantzia? Bai, hemen goian, iparraldean; baina, munduan, ez dakit oraintxe non dagoen Frantzia, noren zer den. Eta ez dakit noiztik begiratzen diodan ia soilik... [+]
Badator uda, eta horrekin batera, herri, auzo eta hirietako jai herrikoiak. Jaiak beti izan dira aldarrikapen sozial eta politikoen, auzokideen arteko harremanen eta euforia herrikoiaren aterpe. Gure kaleak hartzen dituzte, eta egun batzuez autogestioaren, desberdinen arteko... [+]