Pasa den urtean, Durango Azokako Kabian, hitz berri bat ikasi nuen: NFT (non fungible token). Alegia, kripto-txanponen munduari lotutako teknologiarekin sorkuntza digitalei balioa eransteko aukera ematen duen prozesua. Bitcoin gisako kripto-txanponen ezaugarri bat da sistema publiko banatu batean oinarrituta daudela. Sistema publiko horren analogia bat kontabilitatean erabili ohi den liburu nagusiarena litzateke, non enpresa baten edozein mugimendu jasotzen den. NFTa sorkuntza digital baten erregistroa litzateke liburu nagusi horretan, sorkuntza horren jabea nor den jasotzeko modua. Ideia da artearen munduan historikoki egin dena errepikatzea: eremu fisikoan artelanak, orokorrean, bakarrak dira eta ezin dira errepikatu, eta beren jabetzaren inguruan merkatu bat existitzen da. NFTk ere hori bilatzen du, baina ezaugarri interesgarrienetako bat guztiz alderantzizkoa da: berdin errepikatzea baimentzen du. Askoren ustez jabetzaren inguruan espekulazio hutsa dakar horrek, negozio eredu berriak sortzeko bidean.
NFTaren ideia nora iritsiko den ez dakit, baina zenbat kostatzen zaigun eredu berriak pentsatzea. Batez ere sorkuntzaren eremuan, sorkuntza lana balioan jartzea zaila izaten baita, zer esanik ez errazki errepikakorra egiten duen eremu digitalean. Azken batean, horrelako ideiak sorkuntza digitalari loturiko jarduera eskaera-eskaintza merkatuaren logiketan txertatzeko ahaleginak dira. Orain arteko ereduak eremu digitalean proiektatzen gabiltza uneoro.
Inoiz ez bezala ordea, eremu digitalean sortzeko moduak aldatzen ari dira, errepikatzeko eta errazki partekatzeko aukerek sortzaile komunitateak biltzen dituzte gai ezberdinen inguruan. Beraz medioak berak gure betiko dinamiken inguruan pentsatzeko, esperimentatzeko eta egiteko aukerak dakartza, ez dugu zertan betiko bidea jarraitu balioa sortzeko, bestelako moduak ere proiektatzeko aukera dago.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Enpresa batek Irimo mendian zentral eolikoa eraikitzeko asmoa zuela iragarri zigun aspaldi batean haize kolpe batek. Gehienek ezin zuten sinistu, inondik ere. Are gutxiago Irimo mendiaren orografia eta izaera harritsua ezagutzen dituztenek. "Baina ba al dakizu ze nolako... [+]
Mundu mailako ekonomiak gorakada nabarmena izan zuen COVID-19aren ostean. Orain, baina, gorakada hori agortze-fase batera heldu den zantzuak agerikoak dira, krisi klimatikoak nabarmen baldintzatuta: munduko potentzia nagusien ekonomiaren hazkunde-tasa murrizten ari da,... [+]
Nire lehendabiziko poema liburua argitaratu nuenean errezitaldi bat ematea eskaini zidaten unibertsitate batean. Musikariak dirutan kobratu zuen eta niri Jorge Oteizari buruzko liburu bat eman zidaten, hartu ez nuena, baneukalako etxean. Horixe izan zen onartu ditudan eskaera... [+]
Ekainean jarri du martxan Bilboko Udalak Emisio Gutxiko Eremua, irailera arte isunak jartzen hasiko ez bada ere. Neurri horrek auto zaharren sarrera mugatuko du Bilboko zabalgune burgesera astelehenetik ostiralera. Hasiera batean 2000. urtea baino lehen matrikulaturiko... [+]
Badirudi hamasei urteko semea buruhauste handirik gabe ari zaigula batxilergoaren ondotik jarraituko duen bideari buruzko gogoetak egiten. Batean, batxilergoko gai berezien hautaketari buruz hitz egiten digu, bestean, egin beharko dituen pausu administratiboei buruz, galderarik... [+]
Kapitalismoan lana salgai bat da, beraz, ohiko ekonomialarien pentsamoldea jarraituz, eskaintza eta eskariaren arteko orekak bai prezioa, bai kantitatea erregulatu beharko lituzke. Agerikoa denez, hori ez da errealitatean betetzen. Emango balitz, lan harremanak leherraraziko... [+]
Zutabe hau idazteari uko egin behar nioke, baina berandu da. Hauteskundeak izan dira Frantzian. Non dago Frantzia? Bai, hemen goian, iparraldean; baina, munduan, ez dakit oraintxe non dagoen Frantzia, noren zer den. Eta ez dakit noiztik begiratzen diodan ia soilik... [+]
Badator uda, eta horrekin batera, herri, auzo eta hirietako jai herrikoiak. Jaiak beti izan dira aldarrikapen sozial eta politikoen, auzokideen arteko harremanen eta euforia herrikoiaren aterpe. Gure kaleak hartzen dituzte, eta egun batzuez autogestioaren, desberdinen arteko... [+]