Aktorea, abeslaria, zuzendaria eta idazlea da Itziar Castro (Bartzelona, 1977). Batek baino gehiagok Vis a vis telesailean egindako antzezpenagatik ezagutu duen arren, antzerkian, telebistan, zineman, musikaletan eta kabaretean ibilbide luzea du. Goya sarietan emakumezko aktore berri onenaren sarian sailkatua izan zen Campeones eta Pieles filmengatik.
Txikia zinela bullyinga egin zizutela salatu izan duzu.
Bai, bullyinga egin zidaten nahiz eta liderra izan. Eskolako ordezkaria izan nintzen, adibidez, kontraesana dirudi, baina, hala da. Zaila izan zen niretzat. Izan ere erasoa ez zidan haur bakar batek egin, baizik eta batek baino gehiagok. Eta horrek zailagoa egiten du dena. Tira, gaur egun garrantzitsuena da garai batean bullyinga egin zidatenak orain nire fanak direla, mina hazkundean eraldatu daitekeela ikasi dut.
Zein izan da biktima izatetik bizirik irauten duenera pasatzeko gakoa?
Nire amaren babesa. Bera beti egon da hor eta erakutsi dit ni desberdin sentiarazten ninduten arren, lanaren iraunkortasunarekin egin nahi nuena lortzeko gai nintzela. Eta urteak pasa diren heinean, nire erronkak ase ditut. Horrek ere mina bigarren maila batean kokatu du.
Arau heteronormatiboak betetzen ez ditugun emakumeon presioa garaitu duzu modu anitzetan. Bertzeen artean zure gorputzaren edertasuna biluziz.
Noski, beti sentitu izan bainaiz zoriontsu nire gorputzarekin: nire gorputza biluzten dut ikaragarri gustuko dudalako. Nudista naiz eta ez dut lotsarik. Eta, gainera, bide honetan topo egin dut nire gorputza arte bilakatu nahi izan duten artista zoragarri anitzekin. Egia erran, horrek ahaldun sentiarazi nau.
Zenbateraino da garrantzitsua aniztasuna ikusaraztea?
Ezinbertzekoa da. Izan ere, gure ingurura begiratzen badugu denok gara desberdinak. Pertsonak, animaliak, natura… Naturalena da desberdin izatea. Gertatzen dena da azken hamarkadetan, batez ere, kontrol eta presio handia sentitzen dugula, batez ere emakumeok, arau berdinak betetzeko.
Antzezle lana bereziki zorrotza da zentzu horretan. Ateren bat itxi dizuten sentsazioa duzu?
Erranen nuke antzezpena bizitzaren erakusleihoa dela eta, gero eta gehiago, fisiko, etnia eta estilo aniztasuna nagusi dela. Apustu hori egiten duten zuzendariak saritzen direla erranen nuke. Gertatzen dena da, betikoa, zuzendariaren arabera arreta gehiago edo gutxiago jartzen diotela horri. Tira, ez dut uste aterik itxi zaidanik, pertsonaia desberdinak eta interesgarriak gorpuzteko aukera izan dut beti. Agian pertsonaia gutxiago daude, baina konpetentzia ere, txikiagoa da.
Noiz eta nola murgildu zinen interpretazioaren munduan?
Hiru urterekin dantzatzen hasi nintzen. Nire bizilagunak herriko haurrentzat dantza saioak egiten zituen asteburuetan eta ni harekin hasi nintzen. Ondoren ikastaro amateur anitz egin nituen; dantza, kanta, antzerkia… Hamazazpi urte bete nituenean Bartzelonako Memory eskola ireki zuten, Espainiako antzerki musikala sustatzen zuen lehen eskola. Berehala apuntatu nintzen. Ordurako pare bat figurazio ere eginak nituen telebistan eta hogei urterekin sinatu nuen lehen kontratua, Peter Pan musikalean. Bertan hasi zen dena.
Zer da antzezpena zuretzat?
Bizitzeko eta sentitzeko modua. Geldiezina naiz eta betidanik dena egin nahi izan dut, dena izan nahi nuen: tenis jokalaria, zientzialaria, abokatua, eta, baita hiltzailea ere, irrika. Antzezpenak aukera eman dit hori dena izateko, hein batean.
Idazlea ere bazara. Noiztik?
Poesia betidanik idatzi dut. Badago bere bizitza liburuxka batean idazten duenik. Nik berdina egiten dut poesiaren eta abestien bitartez. Edonon idazten dut, mugikorrarekin, eta, denak inspiratzen nau. Azken hogei urteetan idatzi dut eta orain arte ez nuen ezer publikatu. Ezinbertzekoa zaidalako idazten dut: nire sentimenduak konpartitzeko beharra sentitzen dut eta nire liburua autobiografia emozionala da.
Martxoan publikatu zenuen Con el corazón por delante poesia liburua. Oraindik irakurri ez duenak zergatik egin beharko luke?
Bertan nire arimaren zatitxo bat utzi dudalako irakurleei oparitzeko. Niri buruz ezezaguna den bertze ikuspegi bat aurkituko dute bertan. Liburu hau amodioaz eta desamodioaz solastatzen da, baina, ez bikote edo amoranteez bakarrik; lanaren, inspiratzen nauen jendearen eta familiaren amodio eta desamodioaz. Eta batez ere, nitaz. Uste dut edonork egiten duela bat horrekin.
Nolako harrera izan du liburuak?
Egia erran irakurri duen jendeak gauza politak erran dizkit. Baita Espido Freire gisako ospea duten idazleek ere. Zorionekoa naiz, gainera, Marwal eta Elvira Sastrek babestu nautelako eta era berean txikia sentitzen naiz. Liburu honetan biltzen dudana hain intimoa eta pertsonala da, jendearen eskuetara iritsi eta hainen gauza politak entzuteak erabat hunkitzen nauela.
Antzerkia, zinema, telebista, musikalak, burleskea, zirkua… denetik egin duzu. Zeinetan sentitzen zara erosoago?
Denetan. Lana egitea, ikastea eta konpartitzea maite dut. Eta horiek denak behar ditut zoriontsu izateko.
Amaitzeko, zein proiektu dituzu orain eskuartean?
Liburuaren promozioarekin jarraitzeaz aparte, 2022an Netflixen estreinatuko den Érase una vez pero ya no telesail musikalaren estreinaldiaren zain nago. Ramón Carok zuzendu du eta Sebastián Yatra, Daniela Vega, Rosi de Palma eta Asier Etxeandia daude, bertzeen artean. Bertzalde, hainbat antzezlan, telesail eta pelikula ditut eskuartean.
Pantailak Euskaraz ekimena eta Filmin streaming plataforma espainiarra lankidetzan aritu dira azken hilabetetan, eta horri esker euskarazko 100 azpititulutik gora gehitu ditu plataformak katalogoan bere katalogoan. Zenbait iturritako azpidatziak dira, tartean boluntarioek [+]
Epaimahaiaren esanetan, dokumentala beharrezkoa da "bizikidetzari espazioa emateko", eta era berean, ez ahazteko urte luzez lesbianismoak ez duela ikusgarritasunik izan. Filminen dago ikusgai.
Askotariko lanak egin ditu Miren Gaztañagak antzerkian, zineman zein telebistan, baita dantza edo musikari lotutako proiektuetan ere. Txani Rodriguezen Los últimos románticos (Seix Barral, 2020) eleberrian oinarritutako pelikularen errodajea amaitu... [+]
64 urterekin, Kike Diaz de Rada donostiarra hil da, Eneko Olasagasti lankideak asteazken arratsean sare sozialetan jakinarazi duenez. Ibilbide luzeko aktorea izan zen eta Tanttaka teatroaren eta Orain gipuzkoar antzerki taldearen sortzaileetako bat.
'Queertopia' da aurtengo Zinegoak jaialdiaren izenburua. Queertopiek erakusten dute posible dela errealitate ezberdinak harremanetan jartzeko espazioak sortzea. Alaitz Arenzana jaialdiko zuzendariarekin eta Julen Nafarrate komunikazio arduradunarekin duela 21 urte Bilbon... [+]
Denbora laburrean plano aldaketa asko dituzten marrazki bizidunek, alegia erritmo azkarreko hiperestimulazio audiobisualak eragin negatiboa du umeen arretan, hainbat ariketa mental egiteko gaitasunean eta autoerregulatzeko ahalmenean, ikerketa batek ondorioztatu duenez.
Zinegoak, Bilboko LGTBIQ+ 21. nazioarteko zinema eta arte eszenikoen jaialdia, ekainaren 24tik uztailaren 1era egingo da. Jaialdiaren barruan, bigarren urtez, Bizi Bisexualitatea proiektuak bere tokia izango du. Egitasmo horrek bisexualitatea eta euskal kultura uztartzen ditu... [+]
Hari buruzko aipamenik apenas iritsi zaigu historia liburuetan, baina Jesús Carrera Olascoaga (Hondarribia 1911 – Alcala de Henares 1945) Espainiako Alderdi Komunistaren idazkari nagusi izatera iritsi zen. Frankistek atxilotu, torturatu eta fusilatua, bere... [+]
Torturatu zuten Iratxe Sorzabal presoa eta haren ama ditu protagonista Bi arnas dokumentalak. Duela bi urte abiaturiko prozesua borobiltzeko ekitaldia egin dute eta bide horretan lortutako etekin ekonomikoak bi elkarteri eman dizkiote: Harrera eta Axut! Ekitaldiak une... [+]
Nina iragarritako señorizidio baten kronika da –Irantzu Varelaren terminoa erabiliz–. Pantaila handira orain iritsiko den filmak kontatzen du nola 30 urteren ondoren emakume zauritu bat herrira itzultzen den eskopeta batekin, etengabeko hileko moduko batek... [+]
Maiatzaren 7an hasiko da zikloa, Gazaren inguruko hiru dokumental laburrekin.
Ostegun arratsalde honetan Mirande, film bat egiteko zirriborroa dokumentala ikusgai izango dute Ziburun, Baltsan elkartean 18:30etan. Josu Martinez zuzendaria ere bertan izango da solaserako. Ziburuko Azokaldiaren egitarauaren barnean, aurten lehenbiziz kultur ekitaldiak egingo... [+]
“Gay azpitestuak beti hobetzen du film bat”
Quentin Tarantino
Juan Dos Ramos idazle eta Alex Tarazón ilustratzaile valentziarrek Gangsters Maricas: Extravagancia y Furia en el cine negro (Gangster maritxuak: nabarmenkeria eta indarkeria zine beltzean)... [+]
Apirilaren 12an egingo dute XXI. edizioaren estreinako emanaldia, Bergaran. Maiatzaren 12ra bitartean, 35 herri bisitatuko ditu euskarazko film laburren ekimenak. Berrikuntza gisara, ikusleek film labur onena hautatzeko aukera izango dute.