Bitxia egin zait astero erlijiosoki irakurtzen dudan zutabegile bat, Jordi Llovet, gutxi-asko gai beraren inguruan bueltaka aritu dela ikustea azken asteetan. Eta gai hori, gainera, kutunetarik izatea, hain zuzen umorea. Vargas Llosaren umore txarreko adierazpen batzuk ekarri ditu, adibidez, zeinaren arabera garrantzitsuena ez litzatekeen askatasuna, baizik eta bozka egoki ematea; bozka PPri ematea, alegia. Javier Marías ere aipatu du, haren etengabeko umore txarra, zutabeetan erabiltzen duen tonu desatsegin, purrustari, kontentagaitza –harrigarria, bide batez, Ingalaterran bizi izan den eta Laurence Sternen Tristram Shandy espainierara itzuli duen batengan–. Gehien gustatu zaidana, halere, izango da Kataluniako umore falta mintzagai duena. Lloveten arabera, frantsesak ez dira ingelesak bezainbeste laketzen umoregintzan, umore grafiko eta idatzian; baina bai katalanak baino askoz gehiago, gerraurrean kontinenteko aldizkari satiriko moltso inportanteena zuen herrialdea. Hori da ez dituelako ezagutzen euskaldunak.
Umorea, ze gauza ezinbestekoa. Pentsa, Terry Eagletonek liburu oso bat eskaini dio. Eta ze gauza definitzen zaila, egon daiteke-eta galdera gaizto, arrazoiketa arraro, iradokizun maltzur, oztopo bat bertan behera utzi edo bueltan itzultzeko izan dezakegun abilezian. Iruditzen zait, ordea, Isaac Barrowen definizio honetan sar daitekeela, oro har: umorea litzateke hitz egiteko modu lau eta xume bat, tupust kontzeptual adierazgarri baten bitartez imajinazioa hunkitu eta dibertitzen duena, harridura puntu bat erakutsi eta plazer moduko bat jariatuz. To eta no. Ezin uka, halere, umorea, edo eduki, edo ez daukazula. Satira politikoari buruz ari da Llovet: “beste behin ere, hori da guri falta zaiguna, seriotasun gehiegi daukagu, epika gehiegi, malgutasun gutxi, kexu gehiegi, biktimismo gehiegi”. Kataluniaz dio, baina, verge santíssima, ezagutuko balitu, zer ez lukeen esango euskaldunez.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Adimen artifiziala gizakion eremu asko ordezkatzen ari dela badakigu: erosotasuna, abiadura, efizientzia... Mundu kapitalista honen abiadura beharretan, gizakion ahalegina oztopo dela sinetsarazi digute. Gure, klase xumeen, egiteko eta sortzeko aukerak murrizteko erasoak leku... [+]
Azken asteotan, arkitekturan dihardugunontzat ez da posible izan Valentziako klima gertaera gure lan hizketaldira ez ekartzea. Uraren ibilbidea eraikinen estalkietan, estolderietan, plazetan eta parkeetan pentsatu eta diseinatu behar ditugulako. Ongi dakigu giza eskalako ur... [+]
Autoestimuak batzuetan gauza intimoa dirudi. Baina autoestimuak zerikusia baldin badu norberak bere buruaz duen irudiarekin, norbere buruari ematen zaion balioarekin, zerikusia izango dute hartu ditzakeen erabakiek ere. Zer balio du erabakirik hartu ezin duen norbaitek? Eta... [+]
Sanmartinak gure baserrietan oso ezagunak dira, txerria hiltzeko garaia baita. Jende askok, ordea, ez du jakingo antzina San Martin egunak nekazaritza urtearen amaiera ezartzen zuela. Eta hori ez zen ahuntzaren gauerdiko eztula. Izan ere, urte amaierarekin etxeko ugazabari... [+]
Aste oso batez aritu gara Collodiren Pinotxoren abenturak liburuaren inguruan, unibertsitateko ikasgelan, Haur Hezkuntzako eta Lehen Hezkuntzako irakaslegaiekin. Gure erreferentzia nagusia Galtzagorrik 2011n argitara emandako edizio ederra izan da –hitzaurrea barne, 171... [+]
“Ibiliz ikasten da ibiltzen, eta kantuan kantatzen”. Horixe izan da aste honetako ikasgaietako bat C2ko taldeetan. Helburua ez zen abesten edo oinez ikastea, gerundioa behar bezala erabiltzea baizik. Zer pentsatua eman dit jarduerak, eta irakasten nola ikasten dugun... [+]
Euskararen biziraupena ez da euskaldunok politikaren partidan jokatzen dugun arazo bakarra, baina bai, euskalduntasunaren elementu bereizgarriena den neurrian, gure egoera gehien islatzen duena. Beste esparru batzuetan hainbeste ageri ez dena oso ongi erakusten du. Hasteko,... [+]
Hezkuntzaren Soziologian bada galdera klasiko bat: zertarako existitzen da hezkuntza sistema gizarte batean? Galderari emandako erantzunak ugariak dira, eta aldatuz doaz garaiaren arabera. Baina horien artean nabarmentzekoak ondoko hauek izan ohi dira: eskolak nagusiki... [+]
Vicent Andrés Estellés poetaren hitzak harturik, bat naiz hainbat eta hainbat kasuren artean, eta ez kasu bakan, arraro edo ezohiko bat. Zoritxarrez, ez. Hainbaten artean, bat. Zehazki, Europako Kontseiluaren arabera, eta ibilbide handiko beste erakunde batzuen... [+]
Etxebizitzaren auzia aspalditik datorren egiturazko arazoa da. Giza eskubidea izan behar lukeena, gehienez ere eskubide subjektiboa baino ez da. Iruzurra dela diot instituzio eta alderdi politiko guztiek hitz politak esan arren, ez diotelako muinari heltzen. Egun, enpresa... [+]