Iruñerriko gurasoek haurren eredu izan nahi dute
Iruñerrian 'Parkean euskaraz' egitasmoa abian da. Heldu eta haur euskaldunak astero biltzen dira auzoan edo herrian elkarrekin euskaraz hitz egiteko. Helburua haurrek haien artean euskaraz egitea da eta horretarako guraso, senide edo lagun helduak eredu izatea da oinarria.
Bestelako egitasmoak ugariagoak dira, alegia, haurrak aisialdian biltzen dira eta antolatutako programen bidez haien erabilera bultzatzeko ekimenak egiten dituzte. Iruñerrian abian jarri dutena beste modu batekoa da, Donostiako Parketarrak egitasmoari eta Lasarte-Oriako antzeko programa bati begira aritu dira. Haurrak ez dabiltza bere kabuz, haiek adina garrantzi dute helduek. Euskaldunak edo ia euskaldunak dira derrigor helduok, izan guraso, senide edo konfiantzako lagunen bat, eta haien artean euskaraz egiten dute, umeen eredu izan nahian. Horixe da Parkean euskaraz ekimenaren bereizgarria, helduek umeei euskaraz egiteaz gain, haurrek helduak entzuten dituzte elkarren artean euskaraz.
Beste helburu batzuk ere badituzte ekimenaren bultzatzaileek. Nahi dute haurrek euskara lotzea hezkuntza araututik kanpoko guneekin, aisialdiarekin lotzea, gozamenarekin. Beste helburu bat auzoan edo herrian bizilagun euskaldunen artean taldeak sortzea da. Eta badute azken xede bat ere: gurasoak ahalduntzea. Iñigo Otxoa ekimeneko kidea da eta berari galdetu diogu zer esan nahi duen ahalduntzeak: "Euskaraz bizitzearen aldeko ekimena dela uste dugu. Nahiko genuke taldea sortu ahala, konfiantza hartu ahala, beste gai batzuetan ere eragitea, merkataritza dela, auzoko kultur agenda dela, Korrika datorrela...".
Helduek euskaldun izan behar dute. Euskaraz hizketarako gaitasunik ez daukan batek baino gehiagok galdetu die haientzako egitasmoa den: "Euskararen gutxieneko jakintza behar da. Galdetzen diegu ea inguruan baduten heldu euskaldunen bat haurrarekin joateko, eta hala ez bada eta parte hartzeko grina adierazten jarraitzen badute, mahai gainean jarri izan dugu 'parkean euskaraz hasi' moduko bat egitea, familia erdaldunek enpatizatu dezaten eta lehen hitzak euskaraz ikasten has daitezen". Oraingoz guraso erdaldunek ez dute halako ekimenik abian jarri.
Pankartatik parkera
Ekimenaren abiapuntuan Haur Eskoletako Gurasoak taldea dago. Haien ibilbidean aldarrikapen nagusia izan da Iruñerrian haur eskola publikoen euskarazko eskaintza handitzea. Otxoak beraien jardunari begiratua eman dio eta gogoeta egin du: "Guk esaten dugu azken bi urteak nahiko pankarteroak izan direla, bilera politikoak egin ditugu, mobilizazioak, haur eskolak euskaraz izan daitezen eskatu dugu... Hausnartu dugu ea denak izan behar duen pankarteroa ala guk sor genezakeen zerbait eraikitzailea". Eskolaz gaindiko dimentsioari ere garrantzia ematea erabaki zuten, hezkuntza arautuaz gain, hizkuntzaren transmisioan aisialdiak eta etxeko giroak ere berebiziko garrantzia dutela sinetsita. Bide berriak urratzea erabaki zuten eta maiatza-ekainean proba pilotua egin zuten. Emaitzek animatuta ikasturte osorako plana diseinatu zuten.
Hamar saio otsailera bitarte
Oraingoz otsailera arteko plana egin dute. 2-3 urteko haurrak bilduko dira batetik eta 4-6 urte artekoak bestetik. Astean behin elkartuko dira. Antsoain herrian eta Iruñeko Txantrea, Arrotxapea eta Alde Zaharra auzoetan osatu dituzte taldeak. Egitasmoaren laguntzaile da Sortzen Elkartea eta kudeaketa Dindaia Fundazioak egingo du, hala nola, izen-emateak, kuotak jasotzea, dinamizatzaileak eskura jartzea eta materiala. Hamar saio egingo dituzte, bost gurasoek antolatutakoak eta beste bost Dindaia Fundazioaren bitartez dinamizatzaileek gidatutakoak. Udaberrian egindako proba pilotuan konturatu ziren, azken finean, ekimenean izena ematen dutenak gurasoak direla eta haiek ere parte hartzen dutenez, ekintzetan nolabaiteko amuak jarri behar zaizkiela. Beraz, otsailera bitarteko saioetan gurasoentzat ere gustagarri diren ekintzak diseinatzen ahalegin berezia egingo dute. Arrakasta dute adibidez txangoek, tailerrek edo esku-lanek. Otsailetik ikasturte bukaera artekoa eskaintzeko kanpaina berria egingo dute eta ikuspegi horri helduko diote, alegia, gurasoek antolatutako jarduerak indartzen saiatuko dira.
Hamabi haur eskola publiko daude Iruñean, eta horretatik bakarrean dago euskarazko eredua. Protesta egin dute dozena bat eragilek, eta euskal hiztunen “egoera berezia” aintzat har dezan galdegin diote udalari.
“Ez da posible hiri guztia zeharkatu behar izatea seme-alabak hemengo jatorriko hizkuntzan murgiltzeko” salatu dute guraso askok. Euskarazko plazak ere “oso urriak direla” salatu dute familia askoren artean eginiko bideoan.
Hilaren 29tik aurrera Sortzen Guraso Elkarteak Jauzi.eus bilatzailea martxan jarriko du. Xedea da euskararen normalizazioa bultzatzeko dagoeneko eskaintzen den aisia atari digital bakarrean biltzea.
Iruñeko Euskalgintza plataforman bildutako eragileek egin dute deialdia. Hiriburuan dauden hamasei haur eskoletatik batean eskaintzen da euskarazko murgiltze eredua. Iruñeko Udalari eta Nafarroako Gobernuari eskatzen diote auzo bakoitzean murgiltze ereduko haur... [+]
Inoiz baino jende gehiago bildu da Iruñerriko III. Mintzodromoan. 180 pertsona inguru aritu dira euskara praktikatzen eta sare euskalduna zabaltzen.
Iruñeko zein Antsoaingo udaletan EH Bildu dago. Herritar batek errekurtso bat jarri du Antsoaingo Udalean, eta ez dutenez errekurtsoa onartu, Nafarroako Administrazio Auzitegira jo du.
Iruñeko auzo guztietako haur eskoletan murgiltze eredua ezartzeko eskatu dio euskalgintzak udalari. Horrez gain, salatu du duela 35 urteko egoera berean daudela.
Maiatzaren 9an atera dira aurrematrikulen zerrendak, eta Haur Eskoletako Gurasoak elkarteak salatu du Iruñeko Udalak %20ra “mugatu” duen euskarazko eskaria izatez %35,2koa dela. Gainera, azpimarratu dute euskara ezin dela neurtu eskaintza-eskaria... [+]
Hiriko errepideak “oztopatuko” lituzkeela argudiatuz Korrika iragartzen duen haurren Korrika txikiari trabak jarri dizkio Iruñeko Udalak, haurrei, musikariei eta erraldoiei errepidetik ibiltzea ukatuz.
Iruñeko Euskalgintzak azaldu duenez, hirian dauden 12 udal haur-eskoletatik bakarra dago euskaraz murgiltze ereduan: "Horrek esan nahi du eskola horietan eskainiko diren 1.069 plazetatik 130 bakarrik izango direla euskaraz (%12'16a)". Eskaintza murritz hori... [+]
Haur Eskolak Euskaraz plataformak deituta, herritar talde batek protesta egin zuen otsailaren 2an Nafarroako Legebiltzarraren aurrean, Iruñeko Udalak hiriaren haur eskoletan euskararekin duen jarrera baztertzailea salatzeko.
2022-2023 ikasturterako eskaini dituzten 1.069 plazetatik soilik 130 dira murgiltze eredukoak. Beste 129 plazek euskaraz gain ingelesezko jarduerak ere izango dituzte. Haur Eskolak Euskaraz plataformak eta EH Bilduk salatu dute Navarra Sumak euskarari egindako beste eraso bat... [+]
Goiz osoko festa izan zuten larunbatean, eta Iruñeko euskaldunen komunitatearentzako elkargunea izango den Gazteluko plazako lokala erakutsi zuten.
Bi eta sei urte bitarteko umeei eta beren familiei zuzendutako egitasmoa da. Astean behin, zazpi auzotako parkeetan elkartuko dira jolasak eta beste hainbat ekintza egiteko. Izen-ematea zabalik dago irailaren 23ra arte.
