Batzuek irailaren 27a eta beste batzuek azaroaren 20a markatuta daukaten bezala egutegian, nik neukan gorri deigarriz urriaren 6a. Zer eta Rafael Chirbes idazlearen egunkarien lehen alea merkaturatzen zelako. Goizean goizetik eskatu nion liburu-dealer partikularrari. Abisatuko zidala iristean. Handik gutxira mezua: “Rafa is in da house”. Noski lehena izan nintzen liburua eskuratzen; auskalo hiri osoan. Badut bilobei kontatzeko moduko istorio bat.
Nahiz eta ez dakidan zergatik irakurtzen ditudan idazleen egunkariak. Are gustuko ditudan idazleen egunkariak. Idazle batzuk bertatik bertara ezagutzearen zaputz antzekoa hartzen baitut ez gutxitan. Edo, besterik ez bada, pertsona baten intimitateari egindako ia bortxaketa bat iruditzen zaidalako, are egunkaria ez denean traizio bat, idazleak argitaratzeko txukundu baitzuen –hil ondoren, hori bai–. Ni ere saiatzen naiz, Marta Sanz bezala, bazter uzten egunkariek zakarkeriatik daukatena. Eta hartzen ia jolas baten moduan: egin ditudan hipotesiak ezeztatuz edo berretsiz, idazlearen izaera imajinatuaren eta egunkarietan eraikitzen den izaeraren artean. Gauza interesgarriak ere badaudelako, beti, lehen lerroetatik: “Behin-behinekotasun sentsazioa. Aulkiaren ertzean esertzen naiz jarri beharrean erabat, ipurmasailak eroso kokatuz: izateko modu urduri bat”. Eta egunkari hauek, hain justu, aspalditik espero nituelako, uda aurretik iragarri zituztenetik; are Beniarbeig, Alacanteko etxean Chirbesen iloba Manolok eskuizkribuak erakutsi zizkigunetik.
Literatura genero menostua izan arren, betidanik gogoko izan ditut memoriak, oroitzapen bildumak, biografiak, autobiografiak, egunkariak. Hemen aipatu ditugu Carlos Blanco Aguinaga –Chirbesen maisua literatura kontuetan–, Iñaki Uriarte, Miguel Sanchez-Ostiz (denak gizonezko, puntu negatiboa). Nahiz eta egunkariek beti sortu izan didaten ezinegona; izango da idazleen egunerokoak ere gure egunerokoaren antz handiegia izan ohi duelako.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]
Joan den abenduaren 5ean, PPk lege proposamen bat aurkeztu zuen Nafarroako Parlamentuan, Nafarroako toki entitateetako Idazkaritza eta Kontu-hartzailetza lanpostuetan funtzionarizazioa lortzeko prozesuak bereizteko. Hori gertatuko balitz, 30 pertsona inguruk merezitako... [+]
Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.
Nazioarteko... [+]
Bazen behin kulturaren gordailu bilakatu zen herria. Denboraren poderioz, munduko agintariek kultura adierazpide ororen aurka hartutako neurri murriztaileen erruz, herrien garra, sormena eta irudimena amatatuz joan ziren, emeki-emeki kandela bat bailitzan. Hala ere, herrialde... [+]
Elon Musken presentzia hedabideetan gora doa, suziri baten moduan, Etxe Zuriko lorategian lurreratu ostean. Lortzen ari den botereaz eta influentziaz asaldatuta omen daude beste botere batzuk eta, bere eragina gutxitzeko asmoz, X sarearen kontra kargatu dute. Azken asteetan The... [+]
Interneten Willow hitza bilatzerakoan oraindik txikitan ikusi nuen pelikula baten izenburua agertzen da. Fantasiaz beteriko pelikula hartan, Willow izeneko gizon txiki batek, protagonistak, mundua eraldatu zuen, erresuma zapaltzaile batetik herritarrak askatuta. Google-k Willow... [+]
Loti ederra eta errauskinaren irudia izan du hizpide aurtengo Feministaldian Irene Coulon-en hitzaldiak. Loaren ideia kulturalak zartatu ditu, loaldia ere maskulinizatua dugula argituta. Loaren irakaspen (kultural) asko barneratuak ditugu, eta gorputz feminizatuan edertasunaren... [+]
Araiak esan dit zuei idazteko. Esan dit, utzi baino lehen (aurten egingo dut), nire testu bat eraman nahi dizuela, nik ez dizuedala inoiz eraman, eta merezi duzuela, harro sentituko zaretela nitaz. Ezin da horrelako aukera bat galtzen utzi. Ez dakit jada esan ez dizuedan zer... [+]
Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]
Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]
Ekintzailetza modan dago. Kontzeptuak indarra hartu du eta hiztegi ekonomikotik askoz harago zabaldu da. Just do it: egizu, besterik gabe. Baina ez dezagun ahaztu: propagandaren mundutik dator leloa. Erosle-ekintzaile aktiboak izatea ote da hitzaren mozorroa? Egungo enpresariek... [+]
Kaosean sartuak gara. Hori erran digute hedabide frantsesek, legebiltzarrak gobernua erorarazi duelarik abenduaren 4an. Kaos politiko, instituzional, sozial, ekonomikoaren zirimolak infernuko sarabandan bahituko gaituelako izua zainetara isurtzen hasia zaigu denoi. Zer komedian... [+]