Gure beldurra, haien indarra
45 urte bete dira lagun bat eta biok lehen euskal LGTBI+ elkartea izango zena sortzeari ekin genionetik. Hortaz, espero izatekoa zen nik gehienbat sexu-askapenaren inguruko artikuluxkak idaztea orri hauetan. Ez da horrela izan.
Gay naiz, nolabait esatearren. Anitza, ere bai. Askotarikoak dira nire nortasunaren ezaugarriak eta hamaika kezkatzen nauten gaiak. Hori dela eta, hainbat kontuz azaldu izan dut iritzia. Oraingoan, baina, gertatzen ari denaz zerbait esateko beharra sentitu dut. Ezer luze-sakonik ez, besteak beste, paper honetan leku nahikorik ere ez neukakeelako; garaiotan Euskal Herrian eta inguruan LGBTI+ jendea jasaten ari garen erasoez hausnarketa xumea baino ez.
"Bazirudien ondo samar geundela; bide onean gindoazela, alegia, egunen batean homofobia erabat gainditu ahal izateko. Edo ia"
Frankismoaren amaiera ezagutu nuen. Homofobia zen nagusi, hitza oraindik asmatu gabe egon arren. Erasoak ere egon bazeuden, batez ere begirada edota irain motakoak; eraso fisikorik, apenas. Gizartea aldatuz joan da, gure lanari esker hein batean: ehunka hitzaldi, ikastaro, elkarrizketa, bilera, agerraldi... Gurean, jendea ohitu egin da askotariko afektibotasun erak bizitzera. Edo ikustera bederen. Legeak, oro har, egokituz joan dira... Noizbehinka lagunen batek gelditu ere egiten nau kalean egin duguna eskertzeko. Bazirudien ondo samar geundela; bide onean gindoazela, alegia, egunen batean homofobia erabat gainditu ahal izateko. Edo ia.
Zer gertatzen ari da, orduan? Orain zenbait urte, erasoen gorakada txikia nabarituta, esan genuen gurea baino are matxistagoak eta homofoboagoak diren herrialdeetatik etorria zen jendea izan zitekeela kausetako bat, eta hor erronka genuela. Kontu handiz esan ere, gaizki ulertzeak saiheste aldera, guri kolorea gustatzen baitzaigu eta kultura-aniztasuna aberasgarria dela baitakigu.
Esan genuen, era berean, euren buruak gero eta gutxiengo txikiagoan ikusten zituzten homofobo-matxisten amorruzko erreakzio bortitza izan zitezkeela erasook.
Edozelan ere, kopurua eta larritasuna izugarri emendatu dira azken boladan, oso kezkatzeko modukoak izateraino. Zer egin?
Ez daukat errezeta magikorik, baina bai gauza pare bat argi: egoeraren diagnostiko sakon eta serioa gauzatu behar dela lehenbailehen (horretan, dauden behatokiak oso lagungarri izan daitezke, Gasteizekoa kasu) eta ez dugula kikildu behar. Are kontrakoa, gorroto mezu eta erasoen aurrean, ikusgaitasuna areagotu behar dugu, bai eta gogoan eduki beti gure beldurra dela haien indarra.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Danimarkatik iritsi zaigu berria: 400 urtez estatuak eskainitako zerbitzua etengo du PostNord enpresa publikoak, eta eskutitzak banatzeari utziko dio 2025 urtea amaitzean. Gobernuak adierazi du enpresa publikoak negozioa paketeak banatzera bideratuko duela. Bi arrazoi eman ditu... [+]
“Hondakinik ez platerean!”. Hori zen kontsigna gure txikitako otorduetan. Janariak zeozer sakratu bazukeen, batez ere ogiak; lurrera erori eta, jasotakoan, musua eman behar zitzaion. Harik eta adin zozoan mamia baztertzeko moda etorri zen arte, lodiarazten zuelakoan... [+]
Zenbait estatistikak berretsi dute begiak hondar urteotan ikusten ari zirena: gimnasioak (eta estetika-zentroak eta nolako-edo-halako-terapia eskaintzen duten negozioak) nabarmen ugaldu dira gurean. EITBk plazaratutako datu bat emateko: EAEn 2010-2019 urteen bitartean, zazpi... [+]
Topatu eta topa! Tipi-tapa, elkarrekin ekin eta, bidea, eginean egin aurrera. Mahaiak, aulkiak, koadernoak eta boligrafoak, platerak, konfidentziak, tragoak eta ahotsak, eskuak, ideiak eta barreak, borrokarako besarkada gozoak. Txistulariak bileran, erraldoiak lasterka eta... [+]
Hezkuntzari buruzko legediak, Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundearen eta planetako jaun eta jabeen aginduei jarraituz, ikasleek ikasketa etapa bakoitzaren amaieran “irteera-profil” jakin bat izatea bilatzen du. Ez pentsa profila zerbait itxia eta bukatua... [+]
Martxoaren 14an Donald Trumpek agindu exekutibo bat sinatu zuen, hainbat berri agentziak jasotzen duten diru kopurua asko murrizteko. Kaltetuetako bat United States Agency for Global Media (USAGM) izan zen eta, ondorioz, Voice of America (VOA), Radio Free Europe/Radio Liberty... [+]
Orain dela 20 bat urte, berrikuntzaren inguruan master bat egin nuen. Bertaraturiko gonbidatu batek esan zigun gizakion historian berrikuntza teknologikoaren eragile handiena gerra izan zela. Gerra, halaber, eragile handia da botere harremanen berrikuntzan.
Berrikuntzaz ari... [+]
Zer esango zenioke Palestinako aktibista bati aurrez aurre izango bazenu? Ni mutu geratu nintzen Iman Hammouri nire herrian bertan aurkeztu zidatenean. Eskerrak andre nagusi bat gerturatu zitzaigula eta solaskide roletik itzultzailearenera pasa nintzela.
Palestinako Popular... [+]
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]
Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]
Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]
Gaur buruko minez iritsi naiz etxera. Ostiral iluntze hotz bat da; ez du euririk ari, baina haizeak bota ditu lurrera bi kontainer eta korapilatu dit ilea. 23:39 dio telefonoak. Lagunekin afaldu dut gure ostiraleroko tabernan. Barre asko-asko egin dugu, eta bihotza bete-beteta... [+]