Begano eta abeltzain txikien arteko aliantza
Azken urtean COVIDaren ondorioz, abiadura handian izugarrizko aldaketak eman ditu gure bizimoduak. Egoera berriak gure elikadura ohituretan ere aldaketak ekarriko dituela dirudi.
Aurten izan naizen hainbat baserritan, kezkaturik, artifizialki sortutako haragi sintetikoaz hitz egiten entzun dut lehenbiziko aldiz. Bizi garen hamarkadan merkaturatzen ikusiko omen dugu eta praktika beganoen ondorioz erraz sartuko omen da gurera.
Haragi artifiziala laborategian sortzen da animalien giharretako ama zelulak biderkatuz. Jeff Bezos, Bill Gates eta munduko aberatsenen bioteknologia enpresak dira produktu honen bultzatzaile nagusiak. Abeltzaintza industrialak sorturiko arazoen aurrean etika, osasuna, aldaketa klimatikoarekiko sostengarritasuna eta animalien sufrimendurik eza dira "plastikozko" haragi hau saltzeko baliatzen dituzten ideiak.
"Haragi sintetikoaren alde egitea, abeltzaintza industrialaren logika berean doan sistema berria indartzen laguntzea da"
Hirietan eta bereziki gazteen artean asko zabaldu da animalien sufrimenduarekiko kontzientziaz haragirik ez jateko ohitura. Pentsamendu horrek ordea ez du jaten dugunarekiko kezka ekarri. Horrela bitxia zait begano lagunei jaten dugun letxugaren jatorri, kimika edo produkzio sistemaren inguruko kezkarik ez sumatzea.
Horrez gain, badira gure haragiaren kontsumoa murrizteko beste hainbat arrazoi. Osasuna, munduko biztanleriak hainbeste haragi jateak dakartzan desorekak, abeltzaintza industrialak sortzen duen kutsadura, ur eta zerealen kontsumo handia, sortzen dituen elikagai toxifikatuak eta abar.
Abeltzain guztiak ordea ez dira industrialak. Badira ekologikoan eta inguruko baliabideak erabiliz, abereak maitatu eta haragi osasuntsua sortzen dutenak. Euskal Herrian ez daude hirietatik hain urrun.
Animalia eta pertsonen sufrimenduak aberastasunaren pilaketan oinarritzen den sisteman du jatorria. Hartara, haragi sintetikoaren alde egitea, abeltzaintza industrialaren logika berean doan sistema berria indartzen laguntzea da. Dauzkagun arazoetan sakontzea eta enpresa handien alde egitea, oraindik jende gutxiagoren eskuetan egon dadin gure elikadura.
Naturatik urrundu nahi gaituzte aberats handien langile eta kontsumitzaile esklabo izan gaitezen oraindik gehiago. Horregatik garrantzitsua da baserria eta hiria hurbiltzea, elkar ezagutuz begano eta abeltzain txikien arteko aliantzak eraikitzea.
Tomatea udan bezala, nik nahiago dut haragia gutxitan baina ona jatea. Denok hobe bizi, hobe jan, osasuntsu eta libreago izan gaitezen.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Danimarkatik iritsi zaigu berria: 400 urtez estatuak eskainitako zerbitzua etengo du PostNord enpresa publikoak, eta eskutitzak banatzeari utziko dio 2025 urtea amaitzean. Gobernuak adierazi du enpresa publikoak negozioa paketeak banatzera bideratuko duela. Bi arrazoi eman ditu... [+]
“Hondakinik ez platerean!”. Hori zen kontsigna gure txikitako otorduetan. Janariak zeozer sakratu bazukeen, batez ere ogiak; lurrera erori eta, jasotakoan, musua eman behar zitzaion. Harik eta adin zozoan mamia baztertzeko moda etorri zen arte, lodiarazten zuelakoan... [+]
Zenbait estatistikak berretsi dute begiak hondar urteotan ikusten ari zirena: gimnasioak (eta estetika-zentroak eta nolako-edo-halako-terapia eskaintzen duten negozioak) nabarmen ugaldu dira gurean. EITBk plazaratutako datu bat emateko: EAEn 2010-2019 urteen bitartean, zazpi... [+]
Topatu eta topa! Tipi-tapa, elkarrekin ekin eta, bidea, eginean egin aurrera. Mahaiak, aulkiak, koadernoak eta boligrafoak, platerak, konfidentziak, tragoak eta ahotsak, eskuak, ideiak eta barreak, borrokarako besarkada gozoak. Txistulariak bileran, erraldoiak lasterka eta... [+]
Hezkuntzari buruzko legediak, Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundearen eta planetako jaun eta jabeen aginduei jarraituz, ikasleek ikasketa etapa bakoitzaren amaieran “irteera-profil” jakin bat izatea bilatzen du. Ez pentsa profila zerbait itxia eta bukatua... [+]
Martxoaren 14an Donald Trumpek agindu exekutibo bat sinatu zuen, hainbat berri agentziak jasotzen duten diru kopurua asko murrizteko. Kaltetuetako bat United States Agency for Global Media (USAGM) izan zen eta, ondorioz, Voice of America (VOA), Radio Free Europe/Radio Liberty... [+]
Orain dela 20 bat urte, berrikuntzaren inguruan master bat egin nuen. Bertaraturiko gonbidatu batek esan zigun gizakion historian berrikuntza teknologikoaren eragile handiena gerra izan zela. Gerra, halaber, eragile handia da botere harremanen berrikuntzan.
Berrikuntzaz ari... [+]
Zer esango zenioke Palestinako aktibista bati aurrez aurre izango bazenu? Ni mutu geratu nintzen Iman Hammouri nire herrian bertan aurkeztu zidatenean. Eskerrak andre nagusi bat gerturatu zitzaigula eta solaskide roletik itzultzailearenera pasa nintzela.
Palestinako Popular... [+]
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]
Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]
Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]
Gaur buruko minez iritsi naiz etxera. Ostiral iluntze hotz bat da; ez du euririk ari, baina haizeak bota ditu lurrera bi kontainer eta korapilatu dit ilea. 23:39 dio telefonoak. Lagunekin afaldu dut gure ostiraleroko tabernan. Barre asko-asko egin dugu, eta bihotza bete-beteta... [+]