Musika eta bizikleta zalea da Xabier Apestegi (Sada, Nafarroa, 1992), baina bi arlo horiek batu eta hautu artistiko gisa kaleratzeko DJ Reimyren mozorroa janzten du. Bizikletak konpondu, tuneatu eta musika garraiatzeko prestatzen ditu, beti espazio publikoaren defentsa oinarri. Eta Iruñeko tabernak ixterakoan, ohikoa da pedalei eragiten agertzea, parrandazaleak musikaren doinura gidatuz, festarekin jarraitzeko toki berri bila.
Askotan salbatu diozu parranda bati baino gehiagori.
[Barrez] Ni naiz festa maite duen lehena. Eta are gehiago gozatzen da zu zarenean dantzarako espazio horiek proposatzen dituena. Ahal dudan aldiro eskaintzen dut hori. Azkenean, festen sistema dagoen bezala dago: garitoen eta baimenen menpe zaude, eta nik alternatiba proposatu nahi izaten dut. Jendeak autogestionatu dezala bere festa. Parranda nahi duzula? Hartu bizikleta, segi mendira, egizu zure festa.
Pandemiak zailduko zuen kontua.
Asko zaildu du, arrisku sozialerako egoera izan badelako. Baina aldi berean, beste modu batean antolatzea ekarri digu, modu familiarragoan, kontrolatuago. Mundu guztiak behar du jendearekin egon, sozializatu, dantza egin. Norberak bere modura egin dezala.
Zuretzat, dena dela, ez da parranda hutsa. Badu bere aldarrikapena ere.
Bi aldeak ditu. Musika dantzatu eta gozatzeko energia hori dago, baina horren atzean espazio publikoak berreskuratzeko aldarria ere badago. Kalea interes pribatuen menpe dago, boteredunen zerbitzura. Zure bizikleta eta musikarekin plaza batean nahi duzuna egiten egotea jarrera politikoa da, kalea denona dela aldarrikatzeko.
Beraz, aldarrikatu daiteke rave-a parranderoegi iruditu gabe?
Noski, erabat. Rave-a erresistentziarako ekintza politikoa da, espazio publikoen alde. Kalea gero eta gehiago ari da pribatizatzen, eta aisialdia kontsumo bihurtzen da, ordaindua. Jendeari ukatzen zaio festa autogestionatzeko aukera, hau da, bere denboraz gozatzeko aukera.
Nondik datorkizu musika zaletasuna?
Txikitatik hezi naute musikan, oso zaleak izan gara etxean. Herriko bandan eta txarangetan jo dut, tronboia, eta pianoa ere jo izan dut. Musika bizi dut. Gerora instrumentuak utzi ditut, baina DJ gisara beti duzu musika presente. Eta batez ere, musika publiko egitea maite dut, partekatzea. Txarangarekin egiten nuen, eta DJ moduan egiten dut. Ez duzu zuretzat gordetzen, musika beti da jende gehiagorekin. Horrek egiten du polit.
Zertan da musika eraldatzaile?
Niretzat aglutinatzaile superpotentea da, kaleari erritmoa, hitzak eta mezuak eransten dizkiolako. Jendearentzat ereserki komun bat da. Mundu guztiak gozatu dezake musikarekin. Kohesiorako oso tresna indartsua da. Eta kalean, denentzako eskuragarri jartzen duzu, instituzioetatik edota musika aretoetatik pasa gabe. Jendeak enpatia handia du horrekiko. Bueno, orokorrean [barreak].
Nola egiten du DJ-ak bere musika bere egiteko? Ez baita hark sortua...
%95ean beste batzuen musika da. Nik egin izan dut remix-en bat, baina beti nahiago izan dut publikoarekin elkarreragin, estudioan grabatzen egon baino. DJ bakoitzak bere ukitua, bere diskurtsoa ematen dio pintxatzen duen musikari. Nola lotu estilo bat bestearekin, horrek motibatzen nau. Azkenean, nik ere estilo askotatik edan dut: txarangan jo dut, Big Bandetan, musika latinoa, eta rap talde bat ere izan nuen. Hori dena nahastu eta nire zigilua jartzea gustatzen zait.
Eta zein da zigilu hori?
Gozatzeko musika da, aurreiritzirik gabe dantzatzekoa. Nire etiketa bakarra hori da, ez dudala etiketarik. Maletan gordetzen dut zerbait polita transmititzen duen kantu oro. Nire ezaugarri nabarmenena da bizikletarekin nahasten dudala musika, mugikorra izan dadin, kalera ateratzeko eta bestela ezingo nukeen tokietara eramateko, a priori festa eremu gisara ulertzen ez diren horietara.
Musika txanponaren alde bat da zuretzat, bizikleta baita bestea.
Nik, txikitatik, aisialdiarekin lotu izan dut bizikleta, mendira joateko eta. Gero, hirira zoazenean, bizikleta elementu ia politiko gisara ulertzen hasten zara, mugikortasunaren ikuspegitik, eta alternatiba gisara, kotxearen menpe ez bizitzeko. Bestalde, artearen eta musikaren ikuspegitik, alor perfomatiboan, bizikleta eta musika lotzeak espazio publikoa aldarrikatzeko aukera ematen dit. Sormen eta adierazpen tresnatzat dut, eta esperimentatzen dut.
Iruñeko Masa Kritikoaren bultzatzaileetako bat ere bazara. Hilean behin abiatzen da bizikleta martxa hori. Zer da?
Ez dugu deus asmatu, urte askoko ibilbidea du mundu osoan. Iruñean aktibo egon zen urtetan, batez ere mugimendu ekologistei lotua, zentzu militanteagoan. Gero gainbeheran etorri zen. Nik, Madriletik bueltan, gogo antzekoekin zebiltzan hainbat mugitu nituen, mugimendua berpizteko. Musika erantsi nion, ludikoagoa egiteko, dibertigarriagoa. Oinarrian, espazio publikoa bizikletentzat eta pertsonentzat izan dadila aldarrikatzen da, eta ez hainbeste kotxearentzat. Gure hiriak beti egon dira kotxeari begira, ibilgailu pribatuaren mesedetan.
Nola ikusten da Iruñea hor goitik?
Bi Iruñea daude, non mugitzen zaren. Niretzat hiri kasposoa zen, Opus Dei eta UPNrena. Baina aldi berean, probintzia-hiri bat da, ia herri bat, eta guay dago, egiten duzun orok izaten duelako harrera ona, erraza da sareak egitea. Hiri gisara, etengabeko aldaketan dago Iruñea, jende asko dagoelako hiriari buelta emateko gogoz, gauzak proposatuz, kalera ateraz. Jolasteko hiri bat da. Hiri handietan gauzak disolbatu egiten dira. Hemen arrastoa uzten dute.
24 talde berri iragarri ditu Hatortxu Rock elkartasun jaialdiak. 63 talde iragarri dituzte dagoeneko eta guztira, 100 talde izango dira jaialdiko bost eszenatokietan.
Izaki Gardenak
Noiz: apirilaren 20an.
Non: Iruñeko Gazteluko Plazan.
-----------------------------------------------
Ordu erdia baino ez da falta Iruñeko Gazteluko Plazan kontzertua hasteko; baina erdi hutsik da oraindik, euria ari baitu. Porlanezkoa nahiz ez den,... [+]
1997an plazaratu zuen Maddi Oihenartek (Barkoxe, 1956) lehen diska, Lurralde zilarra, Mixel Arotze eta Mixel Etxekoparrekin batera. Txiki-txikia zenetik barrenean dituen paisaiak, isiltasunak eta soinuak partekatzen dizkigu kantuan ari denean. Kantatzean aurreko ahotsen... [+]
Obducción de la Amenaza / Zirt Zart (Split-ep)
2024
---------------------------------------------------
Musika panorama erraldoia da, helduezina. Horien artean badira foku guztiak bereganatzen dituzten talde handi gutxi batzuk; horren nahian diharduten beste asko,... [+]
Aposapo + Mäte + Daño Dolor
Noiz: apirilaren 5ean.
Non: Markina-Xemeingo Akerbeltz Gaztetxean.
---------------------------------------------------------
Erosketetarako orgatxoa barazkiz beteta egin dut gaztetxerako bidea, eta haiek mozten eman dugu iluntzea... [+]
Poliorkêtês
Kerobia
Autoekoiztua, 2025
--------------------------------------------------------
Azken aldian, lerrootan asko nabil hausnartzen musikak izan beharko lukeen “misio historikoaz” eta abarrez. Eta, nolabait, zer egin beharko lukeen... [+]
Ezagutzen duzue Kneecap filma? Oscar sarietarako hautatu zuten. Belfasteko hirukote baten istorioa da. Kneecap Hip Hop talde ezaguna da gaur egun, eta hizkuntzaren aldeko jarrera (gaelikoa) argia dute, IRAren osteko belaunaldiaren gorabeherak kontatzen ditu filmak; drogak eta... [+]
Joan den martxoaren 7an Maurice Ravel, garai guztietako euskal konpositorerik onena, jaio zela 150 urte bete ziren. Eta ARGIAn omenaldia egin zitzaion konpositore horri, Bolero ospetsuak imajinario kolektiboan izan duen eragina gogoratuz.
Kasualitatez, Deutsche Grammophonek... [+]
'Espetxeak libre' manifestuan adierazi dute Eusko Jaurlaritzak "ataka txarrean" jarri dituela kulturgileak, espetxeetara kultur emanaldiak egitera sartu nahi dutenei dokumentu bat sinatzea eskatzen baitie, eta salatu dute ezin dutela sartu ez sinatuz gero. Kultur... [+]
Olatz Salvador
Noiz: martxoaren 15ean.
Non: Deustuko jaietan.
------------------------------------------------
Martxoak beti du deustuarrontzat kolore berezia; urtero ospatzen ditugu jaiak, San Jose egunaren bueltan. Bi asteburu bete festa, eta urtetik urtera Deustuko... [+]
Antifa hardcore
Lee-Kore + Hoben
Autoekoizpena
---------------------------------------------------------
Tamalez ez da ohikoa Arrasaten hardcore kontzertuak egitea, bestelako musika eszenak nagusitzen direlako. Hala bada, joan den larunbatean herriko gazte batzuen... [+]
Hunkituta eta ilusioz egin dut Iruñetik Oronozerako bidea. Maite dut Olaia entzutea, baita hizketan ere. Herriko farmaziaren ondoan autoa utzi eta balkoitik agurtu naute hark eta bere zakur Arak. Grabagailua martxan jarri aurretik, bueltaxka egin dugu frontoira eta Arak... [+]
Bizitza eztia
Verde Prato
Plan B Records, 2024
--------------------------------------------------------------
Ousmane Sembène zinemagile senegaldar ospetsuari galdetu zioten ea bere pelikulak Europan ulertzen ote ziren. Erantzuna, epikoa: “Izan gaitezen... [+]