Nahi dugun hiria
Irudikatu ezazue areto handi bat arkitektoz betea, momentuko nazioarteko ahots esanguratsuen berbaldiak entzuten. Jakin ezazue agertoki hori berriki gorpuztu dela, irailaren 8tik 10era, gure etxeetatik oso hurbil, Iruñeko Baluarten. Arkitekturaren sustapenaz arduratzen den fundazio pribatu batek antolatu du, gaztelania eta ingelera nagusi eta euskararen presentziarik gabe.
“Nolakoa izan behar du nahi dugun hiriak?“ galderaren bueltan aritu dira arkitekto, ekonomialari, soziologo eta bestelako diziplinak, diziplinartekotasuna hiria egiteko funtsezko oinarria dela aitortuz. Argi gelditu da hirien etorkizunak jardun beharko duela klima aldaketaren erresilientziaz, auzoen birgaitzeaz, etxebizitza parke duina sortzeaz, mugikortasun ereduaz, espazio publikoaren eskubideaz, berdintasuna bermatzeaz eta osasunaz. Konplexutasun maila handia eta zeharkatzen diren arazo mordoa dira guztiak, eta denek aho batez onartu dute etorkizuneko erronken izaera eta dimentsio berriagatik, orain arte erabilitako errezeta urbanoek ez dutela balio. Hiriaren kontzeptua krisian dago.
Azpimarragarria hiriek sortzen duten hildako eta gaixotasun kopurua eta zenbateko desberdintasun egoera sorrarazten dituzten. Zeren eta arkitektook zaleak gara egurrez, baliabide lokal eta berrerabilitako materialez egindako eraikinak eta kale berdeagoak izateko lan egiten –teknika eta estetika tarteko–, baina deserosoagoa zaigu zaintzen eta pertsona helduen aferei aurre egiteko hiri sistema egokietan pentsatzea, beste batzuen eginkizuna dela argudiatuz. Hiria tresna politiko eraldatzailea da gustatu ala ez, eta arkitektoaren eginkizuna ezinbestekoa bezain beharrezkoa da eraikuntza sozial horretan, baldin eta gutasun zabal batean –izaki bizidun ororentzat– pentsatzeko trebatua badago.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Espainiako Estatuko espetxeetatik Euskal Herriratu gintuztenetik Zaballako espetxean komunikazioaren alorrean gabezia ugari topatu ditugu. Aurrez aurreko gutxiago eta laburragoak dauzkagu, lokutorioko bisitak baldintza tekniko kaxkarretan gauzatu behar izan ditugu eta telefono... [+]
Badira zenbait pertsona aztertzekoak direnak, euren artean Elon Musk. Duten askatasunaren ideiak dena kontrolatzeko beharretik datorrela dirudi, botere guztia izatetik, botere guztia izanda negozioak sortzea errazagoa delako, eztabaidarik ez baitago; eredu hegemonikoak indartsu... [+]
Ikasle asiriar eta babiloniarrek ez zuten ezagutzen eskua altxatzeko artea. Mendeak igaro behar izan ziren, bai eta beharbada milurtekoren bat ere, Egiptoko eskola bateko ikasle batek, zerbait galdetu nahi baitzuen, eskua altxatzeko artean saiatzeko: azalpen bat ematen ari zen... [+]
Garai hiper azeleratu eta likido hauetan erantzun sendoek heldulekuak eskaintzen dizkigute. Erraza da krisi garaietan halako premisa bati heldu eta zure egitea, bandera altxatzeraino. Inguruan gertatzen ari den guztia ulertzeko erantzunak behar dituzu, erantzun azkarrak; eta... [+]
Andere agurgarria:
Zer moduz uda? Ondo espero dut. Oraingo honetan, harira joango naiz, zure baimenarekin.
Dakizunez, merkatu ultra-liberalenen berezko lehia-logikan sartuta, ikastetxeek era guztietako "proiektuak" abiarazi behar dituzte. Jakin behar duzu... [+]
Esan ohi da uda sasoia parentesia dela politikan. Agian politikaren ikuspegi instituzional hutsa duenak pentsatuko du horrela, baina oraindik ere amaitzear den aurtengo udak eman digu zer aztertu.
Uda sasoia hasteko zela osatu zen Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako autonomia... [+]
Baserritarrek badute oporrik? Galdetu dute eskolan. Ezezkoa erantzun dute ikasleek. Orduan, egunero lanean, baserritar izan nahiko zenukete etorkizunean? Eta inork baserritarra izan nahi ez badu, nork egingo du guretzako janaria? Airean gelditu da galdera.
Pertsonaren osasun... [+]
Osatu dira, horretarako bitartekoak jarri, eta nahiko azkar. Ze lasaitua, dena isildu denean. Baina balantza handia izan da, eta begien atzean izu bat gehiago pilatu zaie, uneren batean pentsatu dutelako, gainera, agian, ez zirela inoiz itzuliko, edo ez guztiz. "Pasa... [+]