Umorea eta geure buruaren ezagutza
.jpg)
Izenburuak iradoki dezake liburu honek helburu praktikoa duela, bertako ipuinek erabilera nagusiki instrumentala (formatzailea) dutela, eta alde horretatik mesfidantza puntu batez barneratu nintzen ipuinon irakurketan.
Hasieratik, baina, sorpresa atsegina izan dudala aitortu behar dut. Egileak –gure artean ezaguna izan daiteke aurretik argitaraturiko Ikusezin gazte literaturako obragatik– herri ipuinetatik abiatuta, berak “antzinako ipuinak” dio, hauen aldaera berria eta gaurkotua egin du: “Gaur egungo denboretara egokitu nahi izan ditut: egoerak aldatu ditut, pertsonaiak, hizkera… baina mamia, mamia betikoa da: mundua ulertzen laguntzen digun hori”.
38 ipuin laburrek osatzen dute liburu hau –bigarren eta hirugarren liburuak iragarrita daude horren amaieran– eta nahiko arin irakurtzen diren piezak dira. Gehienetan gertakari bat kontatzen zaigu amaiera ironiko, barregarri edo harrigarri batekin. Eta amaiera horrek, narrazioaren ondorengo amaierak ematen du zer pentsa, gogoeta egitera bultzatzen gaitu gizakion jokabideez.
Hona hemen, adibidez, Errespetua, liburuko ipuinik laburrena, kontakizunen estiloa eta nondik norakoa argi erakusten duena:
“Emakume bat loreak jartzen ari zen bere senarra zenaren hilobian, eta, agure bat ikusi zuen ondoko hilobian plater bat bete arroz uzten.
Emakumea hurbildu, eta, burlaizez, galdetu zion:
-Egiatan uste duzu zure ahaidea zena etorriko dela arroz hori jatera?
-Bai, jakina –erantzun zion agureak–, zurea lore horiek usaintzera etortzen den egun berean”.
Ipuinak sinpleak dira, irakurtzeko zailtasunik gabeak, eta ez oso luzeak –hiru orrialde gehienez–; alde horretatik oso aproposak dira egileak proposatzen duen bezala egunero pare bat irakurtzeko, baina baita ere arratsalde batean, lasai asko, liburuko kontakizun hauekin irribarre egiteko; gehienetan, horixe delako irakurleari sorrarazten dion lehen inpresioa gogoeta egitera ere bultzatzen duten ipuin hauek.
Beraz, liburu oso gomendagarria da beste bati irakurtzeko –zergatik ez ohera doazen haur txikiagoei?– edo norberak une atsegina igarotzeko; hori bai, ipuinok lagunduko digute mundua ulertzen, baina, batez ere, lagunduko digute une goxoa igarotzen.
Kartografiak herri edo lurralde baten ezaugarriak baino askoz gauza gehiago adierazten dituela jakina da. Mapak eskuan konkistatu dira kontinenteak eta eraiki dira inperioak historian zehar, eta eskoadra zein kartaboiez definitu dira identitate kultural eta politikoak. Euskal... [+]
Otsailaren 23an abiatu ginen Zaragozara (Aragoi) lagun bat eta biok. Bera Haur Hezkuntzako maistra eta ni literatur dinamizatzailea. Album! elkarteak (haur eta gazte literatura argitaratzen duten argitaletxe independenteak biltzen dituen egitura) antolatutako ikastaroak gure... [+]
Konturatu orduko apirila joan da, bere intentsitate eta kolore guztiekin. Egun beroak, epelak eta hotzak utzi dizkigu. Ostadarra eta izotza. Euri jasak eta bero sapa. Jaio berri diren arkume apurrak belardian dabiltzan bitartean, labanak eten egin du bizitza eman duten hiru... [+]
Martxoaren amaieran Donostiara etorri zen Amador Fernández-Savater bere liburu berria aurkeztera: Capitalismo libidinal [Kapitalismo libidinala]. Bisita labur batek mami handia izan dezake. Madrilera itzuli aurretik elkarrizketatu genuen, harilkatuz politika,... [+]
Ramon Oleagak eta Jose Mari Esparzak egina, 300 mapa dakartza Imago Vasconiae izeneko bildumak eta Interneten ere kontsultagarri dago. Euskal Herriaren historiaren bilakaera irudikatzeko eta "ikerketarako jatorrizko materiala izateko" ezinbesteko tresna sortu dute... [+]
Jose Mari Esparza idazle, editore eta ekintzaile menderaezinak bere lanerako txokoan hartu gaitu, Altaffaylla Kultur Elkartea eta Txalaparta argitaletxearen sorlekuan, liburuz inguraturik. Gaztetan 20 urtez aritu zen Luzuriagaren Tafallako fabrikan lanean eta orain berriki... [+]
Abenduaren 1ean inauguratuko dute Gasteizko Alde Zaharrean Eva Forest Liburutopia kafe-liburudenda. Proiektua “pentsamenduaren eta kulturaren hedapen eta gozamenerako topalekua” izatea nahi dute bere bultzatzaileek. Hilabeteko programazioa aurkeztu dute jada... [+]
Akelarre saiakera argitaratu zuen 2021ean, eta, iaz, berriz, perla urregorrizko bat: Elurzuriren hiru heriotzak. Grimm anaien ipuin ezaguna berridatzi zuen, eskuizkriburik zaharrena abiapuntu harturik, Grezia zaharreraino joanez, eta Elurzuriren istorioko zenbait elementuri... [+]
Euskal idazle eta irakurleentzat sortutako sare sozial libre berria da Paperjale.eus. Irakurritako liburuak erregistratzeko aukera ematen du, puntuatu, kritikak eta iruzkinak egin… Abaraskak sortu du, software librea, euskara eta Fedibertsoa sustatzen dituen taldeak. Ez... [+]
Zer eta zertarako da espetxea? Zer zigor kodea? Zeri esaten diogu birgizarteratze? Kartzelak present dituen herri honetan, nago gutxi hitz egiten dela beronen eraginaz eta zigorraren kulturaz. Milaka herritarren errealitatea dena, hormez kanpoko errealitatetik hain urrun. Preso... [+]