‘Euscadiz’
Ekain amaierako egunak Cadiz aldeko kostaldean eman ditugu. Hego Euskal Herrikoak izanik, originaltasunetik gutxi. Gu izan ginen hotel berean, euskara bigarrena zen hizkuntzen sailkapenean. Conilen, Tarifan eta inguruko herrietako karriketan ere, gurea ez da batere hizkuntza arrotza. Egian esan, ez nuen uste udako Cadiz hain euskalduna zenik.
Bestelako oroitzapen onak ere ekarri ditugu opari: hondartza luze-luzeak, eguraldi bikaina, bertako argia eta ilunabar ikusgarriak. Ostalari eta dendarien tratua ahantzi gabe, noski, hangoa oso jende adeitsu eta atsegina baita. Hemengo ostatuetan-eta bestelako aldartetara ohituta, hori ere deigarria egin zaigu.
Hotelak haurrei begira eskaintzen zuen egitarau zabalak ere atentzioa eman zigun: goizetik gauera, bazkari garaiko parentesia kenduta. Ekitaldietara izena emanda zuten txikien gurasoek afaldu ere lasai egiten zuten, ordu horretan haur-zinema zegoelako programatua.
"Guraso askok, oporretan ere, seme-alabak 'aparkatzeko' ahalegin guztiak eginen dituzte, edozein aitzakia erabilita"
Ez da ekonomian aditu izan beharrik eskaintzaren eta eskaeraren arteko harremana ulertzeko. Begi bistakoa da: guraso askok, oporretan ere, seme-alabak aparkatzeko ahalegin guztiak eginen dituzte, edozein aitzakia erabilita. Haien ustez, nonbait, haurren oporraldiko planik hoberena etenik gabeko ekitaldi sorta da, “horrela ez baitira aspertzen”. Horixe entzun nion hoteleko terrazan, bake ederrean, zerbeza bat hartzen ari zen aita bati.
Azpimarraz beteriko liburu bat ekarri ere ekarri dut Cadizetik, Paidós argitaletxeak 75. urteurrenaren karietara argitaratua. Las preguntas siguen du izenburu (Galdezka segitu, itzulpen librean). Iñaki Gabilondok bost laguni eginiko elkarrizketak biltzen ditu. Karen Armstrong, Adela Cortina, Naomi Klein, Muhammad Yunus eta Facundo Manes dira iritzi-emaleak. Erlijio, filosofia, zientzia eta ekonomiatik mintzo dira bostak, pandemiaren ondorengo gizartea hizpidea harturik eta pil-pilean dauden hainbat gairi buruzko iritzia emanez: klima aldaketa, pobrezia, askatasunen murrizketa, arrazakeria…
Guztiek munduaren martxa eroa aldatu beharra adina aipatzen dute betikoan segitzeko arriskua. “Kapitalismoaren makina herdoildua –dio Kleinek– lanean ari da berriro, beti bezala joka dezagun”. Argi-ilunez beteriko liburuak amaiera oso baikorra dauka, baikorregia agian, Manesen hitzetan: “Erresilientzia garaile aterako da. Guztion ongizatea bakoitzaren arrakasta baino garrantzitsuagoa dela ulertuko dugu”. Euscadiz aldeko argi eta ilunabar ederrak gogoan, ez dago ekaineko oroitzapenekin amaitzeko modu hoberik.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Orain dela hogei bat urte izandako mehatxuak datoz Gipuzkoako mendietara berriro ere, eta ez nolanahiko neurrian, gainera; tamaina eta kantitate handiagoan baizik. Proiektuok –bakarren bat jadanik eraikia; Zubietako erraustegia, kasu– landa-eremuan edota mendian dute... [+]
"Zenbatek egingo du euskaraz 2075. urtean?”. Izenburu asaldagarria du Kike Amonarrizek prentsan berrikitan argitaratu duen artikuluak. Euskal Herrian baino lehenago, galdera halakotsua egin dute Katalunian. Joan M. Serraren L’ús parlat del català... [+]
"Ekin eta jarrai" da Euskaltzaindiaren goiburua. Ez dakit Akademia zergatik ez zuten ilegalizatu, hiru berba horiek agertuta bere logotipoan. Gutxiagorekin egin dira salaketak-eta (adin batekook La orquesta Mondragón-en kasetearena gogoan dugu, Martxoaren 11ren... [+]
Lotsa ahitzen ari ote zaigu? Horixe da egungo hainbat autoreren diagnostikoa. Ez da existitzen, jada, lotsarazi ahal gaituen begiradarik? Bestelakoa zen Jean-Paul Sartrek, 1943an, lotsaren inguruan deskribatutakoa: sarrailaren beste aldean, begia giltzaren zirrikituan itsatsita,... [+]
Euskal Herriko lekuen izenen frantsestearen arazoa ez da bakarrik seinale paneletan hizkuntza ez kontutan hartzearengatik izaten, duela zenbait urte hartu helbideratzeari buruzko erabaki baten gauzatzearen ondorioa ere bada.
Azal dezagun, administrazioko hainbat arlo... [+]
Potentzientzat salamiaren taktika erakargarria da. Xerrak apurka-apurka era finean moztean datza. Horrela AEBek NATOren zabalkundearekin, nazioarteko legediaren hausturekin, erregimen aldaketekin eta nazioartean bere base militarren ugalketarekin errusiarren segurtasuna eta... [+]
Domeka euritsu honetan, arduraz bizi dugu munduan dauden gatazka askotarikoak direla ezinegonean bizi diren pertsonen zoria. Urrunetik, badirudi boterera jokatzen duen hainbat agintariren eskuetatik ezin garela askatu. Beti bere burua babestu behar duen susmoarekin bizi da... [+]
Irailaren lehenetan, hasierak, nobedadeak eta estreinaldiak: estutxe eta koaderno berria, izena emandako ikastaro edota ekintzetarako taldekideekin lehen enkontrua, aktibitate emanaldi eskaintza oparoa publizitate orrietan edonon, ikasturtearen agenda betetzeko, nork berea... [+]
Ama da, Perukoa, eta ezingo luke euskara zerotik ikasten doan hasi, egunkarietan irakurri dugun moduan (gezurra zen): hemen agian bai, gurean udalak bermatzen duelako eskubide hori (Hernani). Etortzen bazait ikasturtea amaitutakoan (etorri zaizkidan moduan), alabarekin udan zer... [+]