Fenomeno yankia
Abeslari eraginkorrak daude, kantari handiak daude eta erabateko munstroak daude, jotzen duten guztia urre bihurtzen dutenak eta pieza xume bat benetako artelan bihurtzen dutenak, talentu ikaragarriaren bidez. Azken honen erakusgarri, joan den maiatzaren 1ean Euskaldunako Auditoriumean gozagarri izan genuen abeslaria.
Bagenekien Sondra Radvanovsky estatubatuarra egungo nazioarteko sopranorik onenetakoa dela, baina Euskaldunako eszenan entzutean harrituta utzi gintuen, aurretik jartzen zitzaion oztopo musikal oro gainditzen baitzuen, munduko gauzarik sinple eta arruntena balitz bezala.
Radvanovskyk opera-musikaren etapa luze bat hartzen zuen programa zorrotza azaldu zuen. XVII. mendean Giulio Caccini-rekin hasi, belcantismotik igaro eta verismoarekin amaitu. Azken hori, verismoa, abeslariak ohiz kanpoko talentuz bere egiten du. Radvanovsky eroso egon zen une oro, bere onena emanez.
Bere ahots-emisioak sakoneraino kiskaltzen gaitu: forteetan, gorgarriak, eta aldi berean sentiberatasunez beteak, oihu arrastorik ez dutenak; baita dinamika bizkorrez osatzea atsegin duen piano flotatzaile horietan ere.
Ahotsa mendean hartzeko gaitasunari esker dramatismo ikaragarria erakusten du. Ez da gorputz-erregistroa menderatzen ez duelako, baizik eta bere kantaera bikaina nahikoa delako abestiak eskatzen duen emozio-tartea adierazteko.
Esan bezala, bikain aritu zen errepertorio osoan. Oso ziurra Giulio Cacciniren Amarilli mia bella interpretatzean, eta bokalki perfektua Glucken O, del mio dolce ardor kantan. Baina bere dramatismoa erakusten duten obretan lortzen du publikoa asaldatzea, zentzu onean, noski. Belliniren abestietan (Per pietà, bell’idol mio, La ricordanza eta Ma rendi pur contento), oso gustura abestu zuen. Agudo indartsuez gain, bere marka diren erregulazio dinamikoak agertzen hasi ziren, La ricordanza piezan bereziki ongi lortutako efektuekin. Normala denez, italiar operan duen esperientzia dela eta, zati honetan erakutsi zuen fraseatze onena.
Horretaz guztiaz gain, artista jator (programari buruzko azalpen asko eman zituen) eta oso emozional agertu zen. Malkoak ateratzen zitzaizkion gaixo duen ama gogoratzen zuenean eta Giordanoren Andrea Chénier operako La mamma morta eskaini zion.
Bis batzuk oparitu zituen, bikainak. Azpimarratuko nuke Verdiren La forza del destino-ren Pace, pace, o mio dio, baina guztiak adierazkorrak eta perfektuak, egitarauaren gainerakoak bezala.
Pucciniren Il Trittico
Nork: Nafarroako Orkestra Sinfonikoak eta Bilboko Opera Abesbatzak.
Eszena zuzendaria: Paco Azorín.
Bakarlariak: C. Álvarez, A. Blancas, M. Berti, C. Isotton, K. Mattila, A. Ibarra, S. Esparza eta I. Hotea.
Non: Bilboko Euskalduna... [+]
Iruñeko Baluarten, ostegunean, Israelgo ereserki nazionalaren orkestrako bertsioaren egilearen pieza bat jotzear zirela aurretik zutik jarri eta aretoa utzi du publikoaren zati handi batek. Ereserki horrek “okupazio sionistari” gorazarre egiten diola kritikatu... [+]
Frantziako musikagileei buruz hitz egitean, Claude Debussy eta Ravel etortzen zaizkigu burura. Bada dibertitzen denik ere, bata edo bestea defendatuz garai guztietako musikagile frantziar onena bezala. Egia esan, bi jeinu absolutu dira, beren garaiko zirkunstantzien ondorio. Oso... [+]
Donizettiren Don Pasquale opera
Taldeak: EOS eta Bilboko Operako Abesbatza.
Bakarlariak: S. Orfila, M.J. Moreno, F. Demuro, D. Del Castillo, P.M. Sánchez.
Eszena-zuzendaria: Emiliano Suárez.
Eszenografia: Alfons Flores.
Lekua: Euskalduna Jauregia.
Data:... [+]
Columbus Fundazioak antolatutako kontzertua, ‘RenHacer’ Musikaldiaren barruan.
Bilboko Orkestra Sinfonikoa.
Zuzendaria: Ramón Tebar.
Bakarlaria: Joaquín Achúcarro.
Egitaraua: Guridi, Grieg eta Brahmsen lanak.
Lekua: Bilboko Euskalduna... [+]
Edizio asko dira orain arte; Espainiako Estatuko musika klasikoko jaialdirik zaharrena da. Behin amaituta, une egokia izan daiteke aurtengo edizioaren balantzea egiteko, baina baita jaialdiaren bizitza luzearen balantzea egiteko ere. Jaialdi bikaina da, oso. Baina hausnartu egin... [+]
Donostiako Musika Hamabostaldia
Euskadiko Orkestra: Zuzendaria: J. Rohrer.
Donostiako Orfeoia: Zuzendaria: J.A. Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: C. Reiss, V. Karkacheva, M. Schmitt, H. Müller-Brachmann.
Egitaraua: Beethovenen Missa Solemnis re maiorrean, op. 123.
Egia esan, pena ematen dit kritika honi izenburu hau ipintzea. Bizeten Carmen oso opera ederra da, sentimendu unibertsalak jorratzen dituena, hala nola pasioa, jeloskortasuna, maitatuaren posesioa, independentzia... Eta hori guztia musika-lan bikaina oinarri hartuta. Baina... [+]
Albenizen Iberia Suite monumentalaren bertsio berri bat egitea meritu handiko lana da, merkatuan dauden grabazio bikainak kontuan hartuta. Hori dela eta, Luis Fernando Pérezek Musika Hamabostaldiko errezitaldian egindako lanak sekulako miresmena sortu zidan.
Orkestra handien eta obra handien kontzertuen ondoren, ezin diegu arreta jarri gabe utzi musika-patxada handiagoko, sosegu handiagoko baina edertasun berdineko proposamenei.
Luxenburgoko Orkestra Filarmonikoaren lehen kontzertuak erromantizismo berantiarraren kutsua izan bazuen ere, bigarren topaketan taldeak bi obra zirraragarri interpretatu zituen, istorioak kontatzen zizkigutenak. Obra exigenteak ziren, batez ere adierazkortasunaren aldetik, eta... [+]