Algaraka

Algara mutilatuak | Ane Labaka Mayoz | Susa (Lisipe Bilduma), 2021.

Lisipe bildumak atera berri duen bederatzigarren liburua da Ane Labaka Mayozen Algara mutilatuak saiakera. Oro har euskal kultura begirada feministatik ikusteko aukera eskaintzen digu bildumak eta zehazki azken zenbaki honek umoreari egiten dio errepasoa.

Aurkibidera joan naiz zuzenean eta gogotsu ekin diot irakurketari. Azkar ohartu naiz liburu motza izanagatik informazio asko jasoko nuela. Liburuak, artikuluak, autoreak eta elkarrizketak aipatzen ditu Labakak bere lana hornitu eta justifikatzeko. Bertsolariei egindako elkarrizketak ere erabili ditu ikuspegiak zabaldu eta bertsolaritzaren kasu partikularra erakusteko asmoz.

Josune Muñozek erakutsia da saiakerak irakurtzeko modu aproposena aurkibidean interes gehien pizten digun kapitulutik hastea dela. Nire irakasleei kasu egin ohi diet eta laugarren kapitulura joan naiz zuzenean. Planteamendu bereziki beharrezkoa iruditu zait egiten duena, eta niri zer pentsatu gehien eman didana izan da. Umorea egiten duten emakumeen eta ikusleen arteko konplizitate beharraz idazten du Labakak. Publikoko emakumeak ikusiak izateko beraietaz umorea egin beharraz edota algara libre eta mutilatu gabe egin ahal izateri buruz ari da hemen.

Umorearen definizio eta begirada historikoarekin ematen dio hasiera liburuari. Umorea zer den, zertarako erabiltzen den eta ideia hori historikoki nola sortu den kontatzen zaigu lehenengo atalean. Modu arinean kontatua dago, ulerterraza da eta aldi berean gaiari tiraka gehiago irakurtzeko aipamen dezente iradokitzen ditu autoreak.

Bigarren eta hirugarren kapituluetan sarriago entzun ditugun eztabaidak planteatzen dira. Umorea nork eta zein norabidetan egiten duen eta umoreak mugarik izan behar ote duen. Eztabaida entzunagoak baldin badira ere, Labakak beste sortzaileen bitartez ertzak bilatu dizkio gaiari. Ez du erantzun bat eta bakarra proposatzen eta iruditu zait hitza hartu duten sortzaile guztiek askatasuna dutela ipar. Libreago sortzea, libreago barre eginaraztea eta libreago barre egitea. Bizipen desberdinetatik abiatu badira ere feminismoak espazio komunak eta algara konpartituak eman dizkie.

Ane Labaka hainbat proiektutan ari da lanean; Txakur Gorria kolektiboko kide da, bertsolaria, hainbat ikerlan ere egin ditu eta Erradikalak gara eta Erradikalak ginen antzezlanak sortu ditu Beatriz Egizabalekin batera. Eskerrik asko barrea eragin, barrea leherrarazi eta barreari boterea emateagatik.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Liburuak
Umeek debekatuta dute Debako liburutegian egotea, denboraren zati handienean

6 urtetik beherakoek 16:30-17:30 artean baino ezin dute liburutegian egon Deban, eta 2 urtetik beherakoek zuzenean debekaturik dute. Bestelako neurri baztertzaileak ere jasaten dituzte. Ageriko diskriminazioak haurrak literaturatik aldendu baino ez ditu egiten, eta borroka luzea... [+]


2025-01-08 | ARGIA
Donostiako Hontza liburu-denda itxi egingo dute, erreleborik aurkitu ezean

Donostiako Okendo kaleko liburu-denda mitikoaren lokala salgai jarri dute eta erreleboa hartuko duen talde bat prest agertu ezean, ateak itxiko ditu. Liburu-dendako arduradunek ARGIAri azaldu diotenez ez da erraza izan erabakia hartzea, baina jabeetako batzuek erretiroa hartzeak... [+]


“Hezkuntzak izan behar du patxadatsua eta geldoa”

Eguneroko abiadura itogarritik atera eta eskola-proiektua amesteko, gogoetatzeko denbora hartzea aldarrikatu dute solaskideek, Superbotereak liburua aurkezteko mahai-inguruan. Patxadatsu aritu dira, hain justu, eraldatzeaz, inpotentziaz, ilusioaz, eskola bakoitzak egin beharreko... [+]


Erraldoi eta buruhandien kalejirak lagunduta aurkeztuko dugu ‘Abentura erraldoia’ liburua, ostiralean Donostiako Grosen

Donostiako Gros auzoko erraldoi eta buruhandien konpartsak giroturiko kalejira eta dantza izango ditu lagun, ostiral honetan ARGIAk antolatu duen liburu aurkezpenak: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira aurkeztuko dute Gorka Bereziartua eta Adur Larrea egileek.


2024-10-21 | Garazi Zabaleta
"Haziak" liburua
“Liburuarekin jendea animatu nahi dugu haziak ekoizten hastera”

Hazien munduan buru-belarri ari dira urte askotatik Miguel Arribas Kelo eta Marc Badal, Haziak liburuaren egileak. Hazien ugalketari buruzko azalpen praktikoez gain, elementu historiko, ekonomiko, politiko eta kulturalak jaso dituzte; beraz, baratzerik ez dutenentzat ere... [+]


Eztizen Artola Iturrate
“Horrenbeste erromantizatu dugunez auzia, ez gara kontziente espetxeak sor ditzakeen ondorioez”

Heldu da eguna: espetxetik aterako dute Ihintzaren aita. Une horixe du irekiera Eztizen Artolaren (Bilbo, 1999) Gurpilak eleberriak (Txalaparta, 2024). Hortik egingo du atzera, aita bisitatzeko kartzelara egiten dituen joan-etorrietan haur motxiladuna hazten, egoeraz jabetzen... [+]


2024-10-09 | Leire Ibar
Jon Gerediaga, Harkaitz Cano eta David de las Heras izango dira Euskadi Literatura sarietako irabazleak

Urriaren 9an Bilbon egindako prentsaurrekoan, Ibone Bengoetxea Eusko Jaurlaritzako lehen lehendakariorde eta Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburuak iragarri ditu aurtengo Euskadi Literatura sarien irabazleetako batzuk.


2024-09-16 | Estitxu Eizagirre
‘Haziak’ liburua irailaren 20an aurkeztuko da, Azpeitiko Elikagunean

Liburuaren lehen aurkezpena irailaren 20an izango da, ostiralarekin, 18:30ean Azpeitiko Elikagunean. Bertan izango dira Miguel Arribas Kelo eta Marc Badal egileak, Markel Lizasoain itzultzailea, Maitane Gartziandia diseinatzailea eta Dani Blanco argazkilaria. Egileen azalpenak... [+]


Euskal Herriko kartografia historikoa
Mapen lorratza herri baten historian

Kartografiak herri edo lurralde baten ezaugarriak baino askoz gauza gehiago adierazten dituela jakina da. Mapak eskuan konkistatu dira kontinenteak eta eraiki dira inperioak historian zehar, eta eskoadra zein kartaboiez definitu dira identitate kultural eta politikoak. Euskal... [+]


Kronika: 'Liburu ausartak' jardunaldia
Isilak, mutuak, zuriak... eta ausartak

Otsailaren 23an abiatu ginen Zaragozara (Aragoi) lagun bat eta biok. Bera Haur Hezkuntzako maistra eta ni literatur dinamizatzailea. Album! elkarteak (haur eta gazte literatura argitaratzen duten argitaletxe independenteak biltzen dituen egitura) antolatutako ikastaroak gure... [+]


Borrokak eta liburuak

Konturatu orduko apirila joan da, bere intentsitate eta kolore guztiekin. Egun beroak, epelak eta hotzak utzi dizkigu. Ostadarra eta izotza. Euri jasak eta bero sapa. Jaio berri diren arkume apurrak belardian dabiltzan bitartean, labanak eten egin du bizitza eman duten hiru... [+]


Amador Fernández-Savater. Filosofia pirata
“Gure gizartean desira gutxi dago, eta obedientzia asko agindu neoliberalei”

Martxoaren amaieran Donostiara etorri zen Amador Fernández-Savater bere liburu berria aurkeztera: Capitalismo libidinal [Kapitalismo libidinala]. Bisita labur batek mami handia izan dezake. Madrilera itzuli aurretik elkarrizketatu genuen, harilkatuz politika,... [+]


Eguneraketa berriak daude