Milaka indigenaren antzutze behartuen epaiketa hasi dute Fujimoriren aurka

  • Alberto Fujimori Peruko presidente ohia epaituko dute bere gobernu pean egin ziren milaka esterilizazio behartuengatik –biktima gehienak emakumeak, nekazariak, pobreak eta kitxuak izan ziren–.

Argazkia: Minkaprod

2021eko martxoaren 04an - 11:29

Peruko Justiziak Alberto Fujimori presidente ohiaren aurkako prozesu berri bat hasi du martxoaren lehenean, milaka indigena antzutzera behartu izanagatik. Giza eskubideen aldeko ekintzaileek hamazazpi urtez egindako eskakizunen ostean hasi da Rafael Martinez epaileak zuzendutako prozesu judiziala.

1996 eta 2000 urteen artean presidente ohiaren gobernupean, "Borondatezko Kontrazepzio Kirurgikoak" deituriko kanpaina jarri zen martxan. Denbora horretan, kitxua komunitate indigenako eta baliabide ekonomiko urriko 350.000 emakume eta 25.000 gizon antzutu zituzten –Peruko Fiskaltzaren arabera –, haien borondatearen aurka.

Omen, pobreziari aurre egiteko

Jaiotza-tasa kontrolatzea pobreziari aurre egiteko neurri gisa ezarri zen, gobernuaren arabera, baliabide gutxiko sektoreetan jaiotza-tasak murrizteko. Arduradunek prozedura kirurgikoak pazienteen baimenarekin egin zirela adierazi zuten hasieran. 2002an ordea, Errepublikako Kongresuaren ikerketa baten bidez, osasun langileak emakumeen onespenik gabeko esterilizazioak egiteko presionatuak izan zirela frogatu zen.

2.000 emakume baino gehiagok adierazi dute operazioa egiteko bortxatuak, engainatuak eta jazarriak izan zirela. 25 urte geroago ausartu dira salaketa jartzera giza eskubideen defentsarako taldeen aurrean. Biktimen gehiengoa emakumea da eta ama hizkuntza kitxua izanik, ez zuten gaztelera menperatzen; gainera, asko letragabeak ziren. Horretaz baliatu zen gobernua kasu askotan tronpak lotzeko operazioa egiteko, baldintza ezin txarragoetan. Hemezortzi emakume hil ziren ebakuntzen ondorioz, eta 1.300 emakume inguruk ondorio fisikoak pairatu zituzten. 

Pablo Espinoza fiskalak, "bizitzaren, gorputzaren eta osasunaren aurkako delituak" egiteaz akusatu du presidente ohia. Horrez gain, Eduardo Yong, Marino Costa Bauer eta Alejandro Aginaga Osasun ministro ohiak ere epaituak izango dira. Fujimori ez da prozesuan izan, eta defentsaren bidez adierazi du ez dutela kasu honengatik epaitu behar, 2007an Txiletik estraditatu zutenean, akusazio hori ez zelako delituen taldean sartu.

Alberto Fujimori, 25 urteko kartzela zigorra betetzen ari da gaur egun gobernatu bitartean egindako Barrios Altoseko eta La Cantuntako sarraskiengatik. 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Giza eskubideak
Torturaren biktimak existitzen dira. Eta egileak?

Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.

Nazioarteko... [+]


Emakumeak, herri indigenak eta natura: giza eskubideen aldeko borrokaren lehen lerroan

Gure eskubideak, gure etorkizuna, orain! lelopean, Giza Eskubideen Nazioarteko Egunak 76 urteetako ondarea ospatzen du. Egunak mundu baketsuagoa, berdinzaleagoa eta jasangarriagoa eraikitzearen alde egitea du xede. Hala ere, aurrerapenak ospatzen diren bitartean, babesturik... [+]


Francis Williamsen bikaintasunaren froga

Londres, 1928. Victoria and Albert Museum-era koadro berezi bat iritsi zen dohaintzan: margolanean gizon beltz bat ageri da, ileordea eta lebita jantzita, liburuz eta tresna zientifikoz inguratua. Museoan horrela katalogatu zuten: “Erretratu satiriko bitxia, beltzen... [+]


60.000 euroko isuna ezarri diote ‘Indar Gorri’ profilaren kudeatzailari

Sare sozialetan ustezko mezu xenofoboak, gorrotozkoak eta indarkeria bultzatzen dituztenak zabaltzea egotzi diote. Osasunari ere 20.000 euroko isuna ezarri dio Indarkeriaren Aurkako Batzordeak Sadarren jokatutako Bartzelonaren aurkako Ligako partidan ikusleen egonaldia... [+]


Irunen Palestinaren aldeko murala egitea debekatu du udalak

Larreundiko Auzo Elkartea mural bat margotzen hasi zenean "gelditzeko agindua" jaso zuen. Izan ere, udalbatzan onartuta dago Palestina eta Israelen arteko auzian hirian ez dutela posizionamendurik onartuko eta "bakea" irudikatuko dela soilik.


2024-10-22 | Jon Torner Zabala
106 futbolarik FIFAri eskatu diote Aramco enpresarekin duen akordioa hausteko

Saudi Arabiak "emakumeen eta LGBTQ+ pertsonen eskubideak zapaltzen dituela-eta", 24 herrialdetako 106 emakumezko futbolari profesionalek Gianni Infantino FIFAko presidenteari eskatu diote Aramco petrolio-enpresarekin duten babesletza-akordioa hausteko.


2024-09-19 | ARGIA
Euskal preso politiko bati langabezia jasotzeko eskubidea aitortu dio EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi du hirugarren graduan dagoen presoak eskubidea duela langabezia jasotzeko. LAB sindikatuak aurrekari gisa ikusi du epaia eta urrats bat dela dio "presoen oinarrizko eskubideak aitortzera bidean".


2024-07-17 | Gedar
Bi urteko kartzela-zigorra jarri diote Iturmendiko pertsona bati, sare sozialetako zenbait mezu direla-eta

2.700 euroko isuna ere ezarri dio Espainiako Auzitegi Nazionalak. Otsailean atxilotu eta inkomunikatu zuten, Twitterreko zenbait argitalpeni lotuta. Manifestazio bat izango da larunbat honetan Iturmendin, errepresioaren kontra eta adierazpen askatasunaren defentsan.


“Estatuko biktimen fiskaltza soziala” izan nahi du Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokiak bere bigarren fasean

2016. urtean haren jarduera eten ondoren, “hutsune” bat atzeman duela adierazi du Behatokiak, eta horri konponbidea eman nahi dio. Aholku Batzordea aurkeztu dute Miramar jauregian, hamabost abokatu, aditu, ekintzaile, irakasle eta biktimek osatua.


2024-05-03 | Axier Lopez
Oiartzungo Yakovlev 42 musika taldea zigortu nahi du Guardia Zibilak bere abestiengatik

Astelehenean Donostiako Instrukzio Epaitegian deklaratu beharko dute taldeko kideek. "Adierazpen askatasunaren eta askatasun kulturalaren aurkako erasoa" dela salatu dute.


2024-04-29 | ARGIA
Pablo Gonzalez kazetaria aske uztea eskatu dute beste behin Nabarnizen

Apirilaren 28an 42 urte bete ditu Pablo Gonzalezek. Kazetariak 26 hilabete daramatza Poloniako kartzela batean, Errusiaren alde espioi aritu dela egotzita. Gonzalezek idatzitako gutun bat irakurri du Oihana Goirienak. “Hor zaudetela eta ez nagoela bakarrik jakitea... [+]


EHUk harremanak hautsiko ditu Palestinako sarraskia gaitzesten ez duten Israelgo unibertsitateekin

EHUko Gobernu Kontseiluak adierazpena onartu du, Palestinaren alde eta Gazako sarraskiaren aurrean. Hainbat konpromiso hartu ditu, besteak beste, boluntariotza programa bat martxan jartzea, errefuxiatuen arreta zabaltzea eta giza eskubideen inguruko gogoeta sustatzea. Harreman... [+]


Jesús Rodríguez kazetariak erbestera jo du Auzitegi Nazionalaren jazarpenaren aurrean

Joan den azaroaren 6an Espainiako Auzitegi Nazionaleko Manuel García-Castellón epaileak hamabi pertsona auzipetu zituen Tsunami Democratikoa auzia dela eta. Ostegun honetan ezagutu zen hiruk atzerrira ihes egin dutela, tartean Jesús Rodríguez La... [+]


Migratzaileei sarrera gogortzeko ituna onartu du Europako Parlamentuak

Europar Batasunean migrazio politika gogorragoa ezartzeko ituna onartu du euroganberak, zortzi urtetako negoziazioen ondoren. Hala, eskuin-muturraren ideiei men egin eta arau baztertzaileak erabili ahal izango dituzte hemendik aurrera herrialdeek, kontrola areagotzeko eta... [+]


Eguneraketa berriak daude