Urruñako erlaitzean hasi eta bertako baserri batean kokatzen da egun Erlaitza eskola. Irakaslerik gabe, bidelagunekin. Hori bera da Maider Aizpurua Cuesta (Irun, 1979). Formakuntzaz irakaslea baina ofizioz bidelaguna, haurren heziketa beste gisa batean burutzen baitute bertan. Askatasunean, errespetuan, bortxarik gabe. Proiektu orokorra ezagutzeko parada eman digu irundarrak. Bera joan den irailean hasi bazen ere, guztiz integratua dago dagoeneko, zoriontsu.
Zer da Erlaitza?
Eskola euskalduna da. 2018ko abenduan sortu zen, hiru familiarekin. Sei umek hasi zuten bidea. Urruñako kanpin batean egin ditu lehen urteak, erlaitzean bertan. Leku zoragarri batean. Orain, aldiz, “Erlaitza berria” deitzen duguna Urruñako baserri batean dago kokatua. Eta jada, epe ttikian, seitik hamasei ume izatera pasa gara. Umeen erritmoa errespetatzen duen zentroa da. Askatasun handiagoa, arreta, presentzia eta entzute aktiboa eskaintzen dizkiegu, leku eder batean. Beraien behar eta nahietatik abiatuta, ikaskuntza integrala eskaintzen diegu. Bi urte eta erdi eta hamaika urte bitarteko haurrekin lan egiten dugu. Nire ametsetako eskola da Erlaitza.
Zerk ezberdintzen du Erlaitza eskola ohikoa den hezkuntza zentro batetik?
Oinarria komunikazio ez-bortitza da. Heldua umearen bidelaguna da bere ibilbidean: ez du epaitzen ezta zigortzen ere. Errespetuzko heziketa aplikatzen dugu. Ezinbestekoa da hori guretzako. Horrez gain, umeek askatasun osoa dute sei urte betetzen dituzten arte. Nahieran, jolas librean aritzen dira. Montessori materiala dugu eta tailerrak proposatzen dizkiegu. Proposatu, diot, ez baitira inposatuak. Sarri haiek berek eskatzen dituzte. Zientzia tailerrak, margoketa, letrak, zenbakiak… Haurrek berezkoa dute kuriositatea. Eta, horrez gainera, naturarekin kontaktu zuzenean egoteko aukera dute. Hau ere ezinbestekoa gure ustez. Sei urtetik goiti, aldiz, Bernard Collot-en hirugarren motako eskolen pedagogia hartzen dugu oinarritzat. Eta haurren interesetik abiaturiko ikasketa prozesua proposatzen dugu. Gurean ume bakoitzak bere proiektu pertsonala du. Bidelagunaren funtzioa proiektu hori burutzen laguntzea da. Berriki, akrobazia ikusgarri bat egiteko gogoa zuen ikasleetako batek. “Nola egin dezakegu?”, galdetu nion berehala, eta orain horren antolaketan ari da. Ikusgarria idazten ari da, marrazkiekin osatzen, nire gorputza baliatzen du entseguetarako eta akrobaziak sortzeko… Horrez gainera lagunak batu zaizkio aurkezle lanak egiteko, beraz, zerbait pertsonala kolektiboa izatera pasa da. Horixe da Erlaitza.
Irakasle ez, bidelagun?
Bidelagunak garelako azken batean. Ondoan gaudelako. Irakasle formakuntza dugu bertako guztiok, baina, noski, formatzen segitzen dugu, beste edozein irakasle bezala. Hezkuntza maite dugunok, haurrekin aritu eta egotea maite dugunok, haurrak laguntzea dugu helburu, beraz, zenbat eta formatuago egon edo zenbat eta gehiago jakin, hobe.
Ekonomikoki eskuragarria al da familia “arruntentzat”?
Erlaitza ez da eskola elitista bat. Kuota aski baxua da. Izan ere, sarri hori leporatzen zaie gisa honetako zentroei. Erlaitzak argi zuen hasieratik eskuragarria izan behar zuela bertan sartzeko xedea zuen familia ororentzat. Eskola legal bat da, hori ere esan behar dut. Frantziako Gobernuak onartua duen eskola da, alegia. Bidelagunak, ordea, ez ditu hark finantzatzen, bertako familien kuotek baizik. Azken batean, ekonomikoki autogestionatzen den eskola bat da eta hori zoragarria da. Baina argi utzi nahi dut bertan gauden familiak jendartea ordezkatzen dugun familiak garela. Ez gara aberatsak. Guk adibidez, nire haurrak ere bertan daudenez, lehentasuntzat jarri dugu. Nahiago dugu besterik baztertu, gure haurrei aukera hau eskainiz.
Hezkuntzan aditu gisa zer diozu nagusi den hezkuntza ereduaz ?
Ohartu nintzen sistemako eskoletan ere egin zitekeela horrelako zerbait, baina oso zaila da. Irakasle bezala prest egon zaitezke, baina talde osoak jarraitu behar zaitu. Eta gehienetan ez da hala izaten, beraz, sekulako pisua gelditzen da zure bizkar. Une hauetan, niretzako behintzat, ezinezkoa da. Ez du merezi. Nahiago dut nire energia Erlaitza proiektura bideratu. Frogatua dago jada hezkuntza-eredu honek ere balio duela, emaitza onak ematen dituela. Maila akademikoaz ardura izaten dute batzuek, baina dudarik ez ukan, haurrak prestatuak ateratzen direla ondoren kolegiora eta DBHra pasatzeko. Sobera gainera. Oso ikasketa prozesu interesgarria da Erlaitzak eskaintzen duena, emaitza akademikoetatik harago. Maitasunean hezten dugu, errespetuan. Etxean jasotzen dute noski, baina zorionez gurean ere. Hezkuntza zentroak emaitza akademikoez gain, ongizatea eskaintzea oso garrantzitsua da.
Zein funtzio betetzen dute gurasoek Erlaitza eskolan?
Gurea bezalako proiektu batean gurasoen konpromisoa oso garrantzitsua da. Arlo pedagogikoaz ari naiz. Ildo berean, zentroarekin batera aritzeko konpromisoa hartzen dute. Horretarako formakuntzak eskaintzen ditugu urtero. Emozioen harrera eta komunikazio ez-bortitza lantzen ditugu besteak beste. Izan ere, Erlaitzan liskarrik dagoenean haurrekin batera jartzen gara bidelagun. Aterabideak haiekin batera bideratzen, adibidez. Eta etxean zigorren bidez aritzen badira ttikia galdu eginen da, ez du deus ulertuko. Eskatzen den konpromiso bat da. Oso erraz eta modu politean parte hartzen dute gainera.
Erlaitza aurkeztu diguzu, baina zer da Erlaitza eskola zuretzako?
Umeen paradisua.
Irakaslea zara eta lanordutan nahiz lanorduz kanpo, berehala erantzun beharreko mezuz josten zaituzte ikasleek, haien gurasoek, ikastetxeko zuzendaritzak, lankideek? Deskonexio digitalaren beharraz gogoetatu dugu, Aitor Idigoras irakaslearekin: "Ateak ixten eta mugak... [+]
Ingurumena, bioaniztasuna, uraren gestioa eta haurren beharrak oinarri hartuta, ikastetxeetako patioak aldatzeko proiektu kolektiboa jarri dute martxan Pirinio Atlantikoetan; Euskal Herriko lau herrik hartuko dute parte. Iruñean ere, itzal eta landare gehiago izango... [+]
Barañaingo Alaitz institutuko 26 ikasle batxilergoko zerrendatik kanpo gelditu dira, Nafarroako Hezkuntza Sailak gela bat murriztu duelako. Murrizketa salatzeko mobilizazioa egin dute.
Euskararen Defentsarako Sareak Nafarroako Gobernuak D ereduari jartzen dizkion trabak salatu nahi ditu. Argi dute Nafarroako Gobernua “edozertarako prest” dagoela “euskararen kontra” jotzeko. Horregatik, elkarretaratzea deitu dute uztailaren 2an,... [+]
Aspaldiko aldarrikapena onartu du Frantziako Gobernuak: laborantza lizeo pribatuetan formakuntza elebidunak eskaini ahal izango dira, “esperimentazio pedagogiko” gisa, alegia frantsesez bakarrik ez, euskaraz ere irakatsi ahalko da. Donapaleun eta Hazparnen baliatuko... [+]
Irakurtzen al dute –eta irakurritakoa ongi ulertzen al dute– haur eta gazteek? Eta helduok? Eskolan zein tarte eskaintzen zaio irakurketari eta literaturari? Nola prestatzen da ikasleei eskaintzen zaien liburu zerrenda eta nolako liburutegiak dituzte ikastetxeek,... [+]
Haur eta gazteek duten pantaila kontsumoarekiko kezka nagusi den garaiotan, fokua helduongan jarri eta familia guztiarentzako gomendio baliagarriak bidali dituzte Zurriola ikastolatik, pantailek ez ditzaten udako oporrak baldintzatu.
Botoen %55 lortu du Pascal Jocouk Beskoitzeko hauteskundeen bigarren itzulian. Fabienne Etchegaray aurkariak bozen %44 atera du. Hemezortzi kontseilari izango ditu gehiengoak, eta bost oposizioak. Berriako Ekhi Erremundegik eginiko elkarrizketan, ikastolaren aldeko konpromisoa... [+]
“Nafarroako Gobernuak duela lau urte eginiko promesari huts egingo dio beste behin ere”, salatu du Lizarraldeako Lokiz eskolako guraso elkarteak. Orain 7 urte D ereduaren aldeko apustua egin zuen hezkuntza komunitateak, eta desagertzeko zorian zegoen eskola txiki... [+]
Irakasleek baxoko ahozkoa euskaraz egiten laguntzeko ekintza egingo dute. Soinean ahobizi eta belarriprest txapak eramango dituzte, ikasleei adierazteko “babes osoa” dutela euskaraz mintzatzeko azterketan.
Hainbat lagun elkartu da ekainaren 19ko goizean EHUko Gipuzkoako errektoreordetzaren egoitzan, Ibaetan EHUk CAFekin dituen harremanak eten ditzala eskatzeko. Gipuzkoako campuseko errektoreorde Agustin Erkizia Olaizolak adierazi die EHUk ez duela akordio berririk sinatuko... [+]