Kosta ahala kosta

Lerro hauek argitaratzen direnerako, Kataluniako hauteskunde autonomikoak amaituta egongo dira. Emaitzak lehen aldiz ekarriko du argiki eskuin muturrekoa den alderdi bat sartzea hemizikloan, nahiz eta urte hauetan Vox alderdiko hautesle asko Alderdi Popularrak eta Ciudadanosek ordezkatu duten, boto aldaketa aztertzen duten proiekzio demoskopiko guztien arabera.

Ultraeskuinaren hauteskunde kanpaina bi zutabetan oinarritu da azken asteetan. Lehenik eta behin, Ciudadanosetik zetorren hiri handietako boto espainolista bilatu dute, bereziki Bartzelonako metropoli-eremuan. Jarraian, biztanle migratzaile asko duten hiri ertainetako hautesleak erakartzea izan du helburu: Manresa, Salt edo Vic kasu, non Josep Anglada arrazistaren Plataforma per Catalunya desagertuak zinegotzi ugari lortu zituen urtetan.

"Bidegabea iruditzen zait manifestari antifaxistei leporatzea eskuin muturrari botoak ematea, zenbait posizio aurrerakoietatik adierazi dutenez"

Hasiera-hasieratik kanpainako ekitaldi guztiek gaitzespen kontzentrazioak eragin dituzte. Mobilizazioak areagotu egin dira bisita probokatzaileak egin dituztenean, batez ere gorroto diskurtsoen biktima gehien bizi diren herrietan: pertsona arrazializatuak eta independentistak, nagusiki. Aurreikus zitekeen bezala, protesten intentsitateak gora egin du, eta Esquadra Mossoek ardura handiz babestu dituzte ultraeskuindarrak; funtzionario publikoak baino gehiago segurtasun pribatuko zerbitzua ziruditen.

Ohiko estrategia biktimistaren alde egin du Voxek gertaera horien ondoren. Ildo komunikatiboa indartu du mitin istilutsuen bideoen bidez, eta oso eroso agertu da aurrez pentsatutako eta zehaztasunez aztertutako agertokian. Hori dela eta, eztabaida errepikakor bat agertu da berriro: adierazpenak egin behar dira beren ekintzei erantzuteko, ala inteligenteagoa da horiei jaramonik ez egitea?

Bere estrategia desaktibatuko duen kontakizuna eraikitzeko gai ez garela izaten ari pentsatuta ere, zentzugabea eta bidegabea iruditzen zait manifestari antifaxistei leporatzea eskuin muturrari botoak ematea, zenbait posizio aurrerakoietatik adierazi dutenez. Indar politiko legitimo gisa onartu eta normalizatzea da benetan haziarazten dituena. Beste aukera demokratiko bat gehiago balira bezala. Nahiz eta edozein pertsonari dagozkion giza eskubideen ukapenaren bandera jasotzen duten, eta gutxiengo sozialen eta kolektibo zaurgarrien aurka intolerantziaz aritzen diren.

Kanpaina honetan, Hauteskunde Batzordeak telebista eta irrati publikoei inposatu die Voxi ahotsa ematea, azken hauteskunde orokorretan botoen %5 baino gehiago lortzeagatik. Hedabide pribatu askok bide bera aukeratu du, behartuta egon gabe. Hedabide batzuetako batzorde profesionalek kritikatu egin dute neurria, baina inork ez du desobeditu, eta hainbat astetan bozgorailua izan dute telebista eta irratietan, baita itxi nahiko lituzketela harrotasunez aldarrikatzen duten horietan ere.

Alderdi gehienen estrategia, baita hauteskunde eztabaidetan ere, jaramonik ez egitea eta beren esanei ez erantzutea izan da, protagonismorik ez emateko argudioarekin. Audientzia handieneko ordutegian gezurrak eta datu faltsuak zabaltzeko baliatu dute aukera Voxeko kideek, inork gezurtatu gabe. Eta ez, argi izan dezagun hori ez dela nahikoa orain. Antonio Gramscik zioen bezala “Formatu zaitezte, gure adimen guztia behar dugulako. Hunkitu zaitezte, gure gogoberotasun guztia behar dugulako. Antolatu zaitezte, gure indar guztia behar dugulako”. Ez dago galtzeko denborarik.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
EITBko Euskara Batzordearen adierazpena

Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]


Kaldereroak: ‘blackface’ bat donostiar erara?

Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]


2025-02-05 | Iñaki Murua
Bide luzea pauso ttikitan!

Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]


Gutxiengoa

Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]


Ez ei dakite zergatik

Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]


2025-02-05 | Tere Maldonado
Irakasle-klaustroak edo mundua nola hobetu

Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!

Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]


Demokraziaren muga geopolitikoak

Mendebaldeko herrialdeetako demokrazia liberalak demokrazia minimalista baten itxura gero eta handiagoa du. Definizioaren muina litzateke hauteskunde bidezko gobernu aldaketak errespetatzen direla. Horren aldaera autoritarioari Levitsky eta Way politologoek autoritarismo... [+]


Teknologia
Kanpokoa mehatxu

Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]


2025-02-05 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Etxeko komuna

Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]


Lanaldia astean 37,5 ordu baino are gehiago laburtzearen erronka

Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.

Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]


Hezkuntza sailari

Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.

Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]


2025-01-29 | Aramaixo Bizirik
“Itsaraz” zentral eolikoaren kontrako ingurumen txostenaren balorazioa

Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]


Teknologia
Estetikoa

Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]


Nortasuna

Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]


Eguneraketa berriak daude