Bihotza, nora zatoz?
Susanna Tamaro idazle italiarraren lan zabaletik, momentuz euskaraz irakurri dezakegun testu bakarra da Bihotza nora, zu hara. Alde egin duen ilobari amonak idazten dion eskutitz luzea da liburu osoa. Eta 1992ko azaroaren 16tik abenduaren 22ra bitarte idatzitako hamabost eskutitzek osatzen dute. Hilabete eta erdian urte askotako errepasoa egiten digu. Eskutitzen berezitasun handiena norabide bakarrekoak direla da. Hau da, ezagutuko dugun guztia amona Olgaren ahotik jakingo dugu. Baita ilobaren izaera eta egoera animikoa ere.
Amona hilzorian dago eta bien arteko xextrak leuntzeko eta osatzeko asmoz idazten du. Eskutitz gehienetan estruktura bera errepikatzen da: eguraldiari buruzko aipamena egiten du lehenengo (euria, hodeiak, haizea, eguzkia, kazkabarra…). Oroitzapenei tiraka hasten da ondoren. Eta galdera erretoriko askorekin bukatzen ditu denak.
Zatirik handiena oroitzapenen inguruan egiten du. Oroitzapen horietan amona Olga bera da mugarri. Alde batetik bere arbasoak, eta beraz, bere iragana kontatuko dizkio ilobari. Eta beste alde batetik, alaba eta ilobaren kontuak izango ditu hizpide; iragan hurbilagoa, alegia. Oraingo egoera ere kontatuko digu tarteka.
Estiloa berezia du oso. Hiltzen ari den protagonista dugula kontuan hartuta, oso azkar ohartuko gara Olgak detaile ugari eman nahi dizkiola ilobari, gauza asko kontatu, bere jarrerak justifikatu, zalantzak partekatu, familiako genealogia egin, sekretuak azaleratu eta batez ere maitasuna adierazi. Hau guzti hau barne bakarrizketa indartsuaren bidez lortzen du. Eta indartsua bezain motela da, izan. Indar horrek harrapatzen duen irakurlea gustura arituko da sakontasun horretan. Erritmo bizia nahi duenak, ordea, nekez hartuko dio gustua. Barne munduko tempoak darabiltza autoreak, kanpoko frenesia albo batera utziz.
Ondoren idatzitako liburuak (Ascolta la mia voce, 2007) sekulako arrakasta izan zuen Italian. Iloba familiaren etxera bueltatzen deneko pasartea kontatzen zaigu. Nik behintzat, gustura asko irakurriko nuke euskaraz (Bihotza nora, zu hara liburuaren itzulpen zoragarria egin du Fernando Reyk): Nola litzateke izenburua? Entzun nire ahotsa, adibidez?
Zero. Transhumanismoa ate-joka erdi aro berrian
Aitor Zuberogoitia
Jakin, 2024
-----------------------------------------------------------
Hasieran saiakera filosofiko-soziologikoa espero nuen, baina ez da hori liburu honetan aurkitu dudan bakarra. Izan ere, biografia... [+]
Adolfo Bioy Casares (1914-1999) idazle argentinarrak 1940an idatzitako La invención de Morel (Morelen asmakizuna) eleberria mugarritzat jotzen da gaztelaniaz idatzitako literatura fantastikoaren esparruan. Nobela motza bezain sakona da, aparta bere bakantasunean, batez... [+]
Anton Txekhov, Raymond Carver eta Alice Munroren ipuingintzari buruzko mahai-ingurua egin dute Iker Sancho, Harkaitz Cano eta Isabel Etxeberria idazle eta itzultzaileek, Ignacio Aldecoa zenaren ipuin literarioaren jaialdian, Gasteizen. Beñat Sarasolak gidatuta, autore... [+]
Ihes plana
Agustín Ferrer Casas
Itzulpena: Miel A. Elustondo
Harriet, 2024
---------------------------------------------------------
1936ko azaroaren 16an Kondor legioko hegazkinek Madrilgo zenbait museori egin zieten eraso. Eta horixe bera da liburu honetara... [+]
Joan den urte hondarrean atera da L'affaire Ange Soleil, le dépeceur d'Aubervilliers (Ange Soleil afera, Aubervilliers-ko puskatzailea) eleberria, Christelle Lozère-k idatzia. Lozère da artearen historiako irakasle bakarra Antilletako... [+]
Martxoaren 17an hasi eta hila bukatu bitartean, Literatura Plazara jaialdia egingo da Oiartzunen. Hirugarren urtez antolatu du egitasmoa 1545 argitaletxeak, bigarrenez bi asteko formatuan. "Literaturak plaza hartzea nahi dugu, partekatzen dugun zaletasuna ageri-agerian... [+]
Etxe bat norberarena
Yolanda Arrieta
Alberdania, 2024
Gogotsu heldu diot irakurketari. Yolanda Arrietaren obra aski ezaguna zait eta iragan maiatzean argitaratu zuen proposamen honetan murgiltzeko tartea izan dut,... [+]
1984an ‘Bizitza Nola Badoan’ lehen poema liburua (Maiatz) argitaratu zuenetik hainbat poema-liburu, narrazio eta eleberri argitaratu ditu Itxaro Borda idazleak. 2024an argitaratu zuen azken lana, ‘Itzalen tektonika’ (SUSA), eta egunero zutabea idazten du... [+]
SCk Zerocalcareri egindako galdera sorta eta honen erantzunak, jarraian.
Euskal Herriko literatura gaztearen eta idazle hauen topagune bilakatu nahi den proiektu berriaren inguruan hitz egingo dugu gaur.
Rosvita. Teatro-lanak
Enara San Juan Manso
UEU / EHU, 2024
Enara San Juanek UEUrekin latinetik euskarara ekarri ditu X. mendeko moja alemana zen Rosvitaren teatro-lanak. Gandersheimeko abadian bizi zen idazlea zen... [+]
Idazketa labana bat da
Annie Ernaux
Itzulpena: Leire Lakasta
Katakrak, 2024
Segundo erabakigarriak
Manu López Gaseni
Elkar, 2024
--------------------------------------------------
Nobela labur hau irakurtzen hasi eta harrapatuta sentitzen zara, eta horretan badu zerikusia idazleak ezarritako erritmo bizi eta azkarrak. Lehen hamar... [+]