Zor publikoaren zama

  • Next Generation EU programak 750.000 miloi euro aurreikusten ditu datozen zazpi urtetarako. Eta aldi horretarako Europar Batasuneko (EB) aurrekontua 1,074 biloi eurokoa da. Bi hanka hauek erabiliko ditu nagusiki EBk Covid-19ak eragindako hondamendiari aurre egiteko, mutualizazioaren bidea lehendabizikoz erabilita.

Zifra potoloak dira, baina bertako BPGaren %10 ordezkatzen du. Aldiz, AEBetan BPGaren %15 da bideratuko duten baliabideen ehunekoa eta Japonian %21.

Berreskurapen ekonomikorako funts europarretatik Espainiako Estatuak 140.000  miloi ditu izendatuak, horietatik 72.000 dirulaguntzak dira eta gainerakoa maileguak. Suspertze eta Erresilientzia Mekanismoak bideratuko ditu diru-laguntza horietako gehienak, baldintza zorrotzak eta konplexuak betetzearen truke. Lehen oinarrizko baldintza planaren orientazioa bera da. Estatuek ezin izango dituzte beren lehentasunen arabera laguntzak izendatu, adibidez osasun sistema indartzeko. Funtsen %57 aldaketa klimatikoaren eta eraldaketa digitalaren arloetan kokatu beharko dira. Bestalde, estatu bakoitzak gomendio zehatzak bete beharko ditu funtsak eskuratzearen truke. Espainiako Estatuak pentsioen iraunkortasuna bermatzeko eta lan merkatua hobetzeko ohiko doikuntza lerroak bete beharko ditu.

Bestetik, Egonkortasun eta Hazkunderako Ituna gutxienez 2022 urtera arte izoztuta dago. Baina berriz ere indarrean ipiniko balitz eskuratutako funtsen laurdena galtzeko arriskua legoke. Espainiako kontu publikoak Bruselak ezarri ohi duen defizit eta zorraren arauetik oso gainetik egongo dira datozen urteetan. Europako Batzordearen estimazio baten arabera 2021 eta 2022 urterako Espainaren defizita %9,6 eta %8,6 izango dira, hurrenez hurren. Itunaren %3ko marratik oso urrun dago eta doikuntza politiken arriskua bistaratzen du honek.

Zor publikoak ere igoera bikaina izango du Estatuan, BPGrekiko %119 izateraino iritsi da eta aurten zein datorren urtean ez dirudi jaisteko bidea hartuko duenik, Egonkortasun Itunaren %60ko betekizunetik izugarri aldenduta. Airef, zerga autoritateak aurreikusten du Estatuko zorra berbideratzeko zerga doikuntza bi hamarkadaz luza daitekeela eta defizitaren kasuan hamarkada bat. Horiek horrela zor publikoaren zama oso latza izan daiteke datozen belaunaldientzat baldin eta zerga erreformaren bideari ekiten ez bazaio. Horretarako irauli egin beharko da 2007 urteaz geroztik Espainiako Estatuan zergen egiturak hartu duen noranzkoa. Izan ere errekaudazioan PFEZaren eta BEZaren pisua handituz joan da, Sozietateen gaineko Zergarena orduko errekaudazioaren %22,3tik 2019ko %11,9ra gutxitu den bitartean.

 

[Artikulu hau 'Next Generation EU' funtsei buruzko erreportaje zabal baten barruan argitaratu dugu]


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Next Generation EU
Nahiz eta trantsizio ekologikorik ez bideratu, Next Generation EU funtsak jasotzen dabiltza Euskal Herriko enpresa transnazional boteretsuenak

ELA sindikatuak galdeturik, OMAL Latinoamerikako Multinazionalen Behatokiak osatu du 69 orriko Europar Batasuna: Agenda oliba-berdea eta digitala enpresa transnazionalen zerbitzura. Next Generation EU funtsek Hego Euskal Herrian duten inpaktuaren azterketa (2020-2024) txosten... [+]


2023-07-21 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Interruptus

Etxebizitzen energia aurrezpenerako eraikuntza-lanak egiteko dirulaguntzen leihatila bat-batean itxi egin da. Irudikatu ezazue ilaran gelditu direnen haserrea. Arkitektoak, eraikitzaileak, komunitateen administrariak, bizilagunak… Proposamenak jasotzeko deialdia azaroa... [+]


Pentsio-erreforma azkar batean egin beharko du Espainiak, Europako dirua jaso nahi badu

Europak aztertu egingo du pentsio-sistemen alorrean agindutakoa bete den ala ez, eta Espainiak ez du egin oraindik. Egiten ez badu, baliteke Next Generation funtsetako diru gehiago ez jasotzea. Frantziak gaindituko du azterketa; horregatik igo du erretiro-adina.


Escriváren proposamena pentsioentzako: Europako funtsen tranpan harrapatuta

Espainiako Gizarte Segurantzako ministro José Luis Escrivák pentsio publikoen sistema berriz aldatzeko proposamena egin du: pentsioak kalkulatzeko epea kotizaturiko azken 25 urteak izan beharrean, azken 30ak izatea nahi du, baina horietatik 28 aukeratu ahal izan... [+]


Europar Batasuneko ekonomia Ukrainako gerraren erdian
Tanke bat Keynesen gainetik

COVID-19aren ostean ekonomia suspertzeko iragartzen ari ziren neurri ekonomikoak ezbaian jarri ditu Ukrainako gerrak. Azken asteetan mota askotako erabakiak hartzen ari dira Europar Batasuneko agintariak. Horietako batzuek zuzenean eragingo dute herritar arrunten bizimoduan... [+]


Lan eta pentsio erreformen kontra mobilizatuko dira sindikatuak Hego Euskal Herrian

Abenduaren 1erako manifestazioak deitu dituzte ELA, LAB, Steilas, ESK, Etxalde, CGT eta CNT sindikatuek, Espainiako Gobernua prestatzen ari den lan eta pentsio erreformen kontra eta "bizi duin baterako burujabetzaren" alde.


2021-07-18 | Unai Brea
Nicola Scherer
“Osasungintza eta zaintza lanak zeharo ahaztuta daude Next Generation funtsetan”

Nicola Scherer (Munich, 1984) Kataluniako Observatori del Deute en la Globalització (Zorraren Behatokia Globalizazioan) erakundeko ikertzailea eta Open Generation EU taldeko kidea da eta Kapitalari Planto! plataformak ekainean aurkeztu zuen Europako berreskuratze-funtsak:... [+]


2021-06-11 | Peru Iparragirre
Guggenheimen itzala Urdaibai gainean oraindik

2008an aurkeztu zutenetik behin eta berriz abiarazi eta gelditu dute Bilboko Guggenheim museoak Urdaibai inguruan bigarren adar bat zabaltzeko asmoa. Azken astean, ordea, berriz ere jarri dute mahai gainean proiektua, Europako Next Generation funtsen harira. Gernikan eta... [+]


2021-04-21 | Juan Mari Arregi
Europar funtsak: Bruselari planto?

Iritzi publikoaren zati handi batek uste du Next Generation EU Europako Funtsak ez direla itzuli behar izango eta ez dutela inolako ordainik pandemiaren krisitik ateratzeko. Ba ez.


2021-04-20 | Iñaki Barcena
‘Next Generation’: berde eta digitala

Horrela dio planetan inoiz egon den zor publikoaren programarik handinahienak, datozen 7 urteetan 750.000 milioi euroko diru-laguntzak eta maileguak (erdibana) banatuko dituenak. Europa suspertzearekin batera, ekonomia berdeagoa (trantsizio energetikoa) eta digitalizazioa, hots... [+]


2021-04-15 | Juan Mari Arregi
Europar funtsak: Bruselari planto?

Iritzi publikoaren zati handi batek uste du Next Generation EU Europako Funtsak ez direla itzuli behar izango eta ez dutela inolako ordainik pandemiaren krisitik ateratzeko. Ba ez.


2021-03-23 | Leire Regadas
Maitane Arri Escudero. Aktibista ekofeminista
“Hidrogenoa irtenbide biribila da Petronorren negozioarentzat eta irudiarentzat”

Ekologistak Martxan taldeko kidea da Maitane Arri Escudero (1977, Areeta). Euskal filologian lizentziatu eta itzultzaile lanetan urte luzez jardun ondoren, M15 mugimenduak aktibismo ekosozialerako grina piztu zion. Norbanakoen arduran baino, politikan, kudeaketa publikoan eta... [+]


Eguneraketa berriak daude