Motor zaharrarekin ari gara
Hizkuntza biziberritze prozesu bakoitzak bere ezaugarriak ditu. Hizkuntzak duen egoera, herritarron ezaugarriak eta herri bakoitzaren ezaugarri kulturalak kontuan hartuta jardun behar da kasu bakoitzean. Tresna, neurri eta ekimenekin asmatuz gero hizkuntzak aurrera egingo du. Gerora, egoerak aldatzen diren neurrian, baliabideak, estrategiak, jomugak… egokituz joan beharko dira. Hala ere, badira prozesu guztietan funtsezkoak diren tresnak: murgiltze eskolak, helduen eskolak, kultur sorkuntza, komunikabideak…
Kolonbiako Cauca eskualdeko Nasa herriarekin helduen eskolen inguruan egindako ibilbidean zerbait azpimarratu badugu, zera da: helduen eskolak biziberritze prozesuaren motor garrantzitsuenetakoa izan behar dira. Hiztunak sortu behar dituzte, kultur sorkuntzaren erabiltzaile eta sustatzaileak izan, hizkuntza arlo guztietara hedatzen lagundu eta, batez ere, atxikimendu sortzaileak izan behar dira.
"Helduen eskolei dagokienez behinik behin, diesel motor zaharrarekin ari garela aitortu behar diegu. Garai batean puntakoa izan zen, baina gaur egunerako zaharkituta dago"
Motor horren piezak izango dira irakasle prestatu eta gogotsuak, metodologia egokia, material eta teknika didaktiko egokiak, baliabideak… Baina, gainera, motorraren pieza guztiak modu koordinatuan aritu behar dira, lanari etekin handiena ateratzeko.
Askotan galdetzen digute guk handik zer dugun ikasteko, eta aurrekoan zutabetxo honetan azaldu nuen bezala, asko eta sakonak dira hango ikasgaiak. Baina, gainera, ispilu bat ere jartzen digute aurrean, predikatzen dugun hori gurean nola dagoen galdetuta. Tira, bada, gurean, helduen eskolei dagokienez behinik behin, diesel motor zaharrarekin ari garela aitortu behar diegu. Garai batean puntakoa izan zen, baina gaur egunerako zaharkituta dago.
Bestelako diagnostiko batzuk heldu bitartean, gure piezei begiratuta, argi dago irakasleak ez daudela garai batean bezain motibatuak. Datozen 10 urteetan erdiak baino gehiago jubilatuko dira, baina erreleborik ez dago. Euskaltegiak ez dira erakargarriak lanerako eta gazte gutxik ikusten dute euren burua euskara helduei irakasten. Curriculum ederra dugu, baina goitik behera eginikoa, eta berariazko formakuntza planik ez da egon; ondorioz, ez dugu aplikatzen. Materialak ere ez dira sortzen; ez, behintzat, curriculumari egokitutako materialak. Azterketek gehiegizko pisua hartzen dute ikas-prozesuan eta, ondorioz, titulatuak sortzen ditugu, ez hiztunak. Bai, egia da batzuk hiztun bihurtzen direla, baina…
Diesel motor honek behintzat, eraldaketa behar du, garaiak eskatzen digun motor garbi eta eraginkorra bihurtzerainokoa.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]
Lehengo batean, The Wire telesail sonatua berrikusten ari nintzela, etsipena gogora ekarri zidan eszena bat heldu zen. Bertan, The Baltimore Sun egunkariaren zuzendaritzak langileak bildu eta datozen aldaketei buruz ohartarazten die; hau da, kaleratzeez eta distira gutxiagoko... [+]
Bizi dugun kultura kontsumistak, erabiltzaile oro agintzen du gozamen neurrigabera. Slavoj Zizek dioen eran, Goza ezazu zure fetitxea, hiper-modernitatearen agindu ozena bihurtu da. Fetitxearen lekua betetzeko dauden gailu teknologikoen bidez gauzatzen baita egungo gozamena... [+]
Mamu batek zeharkatzen ditu sukaldeak: Karlosen mamuak.
Karlos ez da aurkeztu Master Chef Celebrity lehiaketara. Bere sukaldaritza-ondarea aztertuta, oso argi dauka ez duela lehiakideen aukeraketa gaindituko. Izan ere, hedabide eta gastronomiaren akademiaren ateak itxita izan... [+]
2018an itzali nituen sare sozialak, baita gailuen jakinarazpen gehienak ere, bizitzan arreta non jarri kontrolatzen hasteko saiatu asmoz. Egunero lan horretan jarraitzen dut, sitsa argira nola, nire jakin-minak errealitatea ulertzen lagunduko didan informazio freskoa bilatzen... [+]
Beyoncé futbol amerikarreko partida baten atsedenaldian, Houstonen (Texas). Kantari estatubatuarra cowboy jantzirik atera da estadio erdira. Kapela hegaluzeak tapatzen dio burua, zangoak belaunetarainoko bota luzeek. Soineko zuri urriak, berriz, izterrak eta paparra... [+]
Eskua bularrera eroan, eta bostekoa ukatu dio Siriako agintari berriak Alemaniako Kanpo Arazoetarako ministroari, ministro emakumeari. Modu adeitsuan, baina arbuioa jasan du Annalena Baerbock-ek. Aurretik, Al-Golani siriarrak, ordea, luzatu eta astindu dio eskua Jean-Noel Barrot... [+]
Urte berri goiza Joxe Ansorenak, gure aitona Isidroren anaiak, sortutako biribilketa baten izenburua da, urteberri goizean txistulariek kalez kale jo zezaten asmatua. Doinu horren airean, gaueko kondarrak bilduz joaten ginen, zabor kamioiak bezala. Behin, Sakito mozkor galanta... [+]
“Urte berri-berri, zer dakarrazu berri?” oihukantatzen genien, urteko lehen eguneko gaupasatik bueltan, bidean gurutzatzen genituen goiztiarrei. Eske puxken esperantzan gu, mozkor panparrotuok. Eta artean ez baitzen ez runner-ik ez eta selfie-rik ere,... [+]
Donald Trumpek urtarrilaren 20ean berriro hartuko du AEBetako lehendakari kargua, eta bigarren agintaldia izango du Etxe Zurian. Aurreko agintaldian, 2017-2021ean, lotsa gutxirekin ibili bazen erabakiak hartzeko orduan, agintaldi honetan konplexu urri horiek ezabatuko ditu eta... [+]
Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]
Entzumen eta hizkuntza irakasleak (EHI) eta logopedak eskola publikoan zein kontzertatuetan lan egiten duten irakasle espezialistak dira. Horien funtzioen artean hizkuntzan eta komunikazioan zailtasunak dituzten ikasleei arreta zuzena ematea da, baina baita komunikazio sistema... [+]
PAIk sortutako biktimak ez dira bakarrik PAIren Legeak eragindako egonkortze prozesuari esker funtzionarizatutako irakasleak, baizik askoz gehiago. Batzuei nolabaiteko ikusgarritasun mediatikoa eman zaie Steilasek jarritako errekurtsoaren ondorioz; gehienak, alabaina, ikusezinak... [+]