Auzo hotza
Iberdrolak Bilboko Kolon Larreategi kalean duen egoitza aurrean dozenaka lagun bildu ziren urtarrilaren 13an, “energiaren sektoreko mafia” salatzeko. Argindarra %30 garestitu da Hego Euskal Herrian hotz-bolada baten erdian; baina gorakada ez du hotzak ekarri, prezioa finkatzeko sistemak baizik.
1997an Aznarren garaian onartutako argindarraren legeak sektorea guztiz pribatizatu zuenez geroztik, sisteman sartzen den azken teknologiaren MWh-ko eskaintzarekin kalkulatzen da merkatuko prezioa. Gas naturalak, esaterako, zazpi bider kostu handiagoa du; horregatik, berriztagarrien produkzioa gutxitu eta energia fosiletara jotzean asko igotzen da prezioa.
Goienerreko Maria Arretxek, pool deituriko enkante horren gardentasun falta nabarmendu du euskal telebistan, konpainia handiek “trikimailuak” erabiltzen dituztelako, esaterako normalean euren jabetzakoak diren zentral hidraulikoen eskaintzarekin. Iberdrolak 2020ko lehen bederatzi hilabeteetan 2.681 milioi euro irabazi zituen.
Covid-19ari aurre egiteko etxean geratzeko eskatzen ari zatzaizkigun honetan, herritar asko pobrezia energetikoan bizi da, eta argindarraren prezioa finkatzeko sistema opaku horrek arrakala handitu baino ez du egiten. Sektorea berriz publifikatzea ari dira eskatzen eragile asko, eta zentzu osoa dauka eskariak, ez baita bidezkoa oinarrizko beharrizan batekin espekulatzea. Isaac Rosa idazleak El Diario.es-en zioen, hotza, erosteko ahalmenaren araberakoa dela, hotzak klaseak eta auzoak desberdintzen dituela.
Horregatik, energiaren erabilera arduratsua egitea ere badagokigu herritarroi eta erakundeei. Nola liteke elurte eta hotz-bolada historiko baten erdian, Sadar futbol zelaiaren berde koloretsua mantendu nahi izatea gau eta egun berogailu erraldoiak erabiliz? Areago, kalean zeropean bizi direnen egoera gogorrak ikusita? Galde diezaiotela Gasteizen zabor edukiontzi baten epelean lo zegoela, joan den astean Jundizeko biokonpost plantan amaitu zuen lagunari. Duela bi aste Hendaian etxegabe bat hil zen hotzaren ondorioz, duela hiru Zarautzen beste bat… Horiek ezin izango dute erantzun. Auzo hotza ez, auzo lotsa.
Iazko urritik eraiki dituzte hainbat kokaleku jatorri magrebtarreko ia 100 lagunek. Poliziak duela hainbat aste jaso zuen haiek basotik botatzeko agindua.
Donostian, 300 pertsona baino gehiago “pobrezia eta muturreko bazterkeria egoeran” bizi direla salatu dute Kaleko Afari Solidarioak (KAS) eta Hiritarron Harrera Sarea taldeek. “Michelin izarrak dituzten zortzi jatetxe dituen hirian eta Basque Culinary Center... [+]
181 milioi haur inguru bizi dira egoera larrian eta gobernuz kanpoko erakundeak dio hilgarria izan daitekeen desnutrizio-motaren bat jasateko %50 aukera gehiago dutela. Desberdintasunak, gatazkak eta krisi klimatikoa dira arrazoi nagusiak.
Pobreziaren eta gizarte-bazterketaren kontrako Nafarroako sarearen arabera, Nafarroan bizi diren pertsonen %17,2 bazterketa edo pobrezia egoeran dago.
Ipar Euskal Herriko biztanleriaren %12 pobrezian bizi da. Hori dio INSEE Frantziako estatistika institutuak iragan urrian egindako ikerketa batek. Horrek erran nahi du gure lurraldeko 35.000 herritar 1.102 euro azpiko hilabete sariarekin bizi direla.
Diru-Sarrerak Bermatzeko Errentaren legea martxoan onartu zuen Eusko Jaurlaritzak, eta bertan aurreikusitako neurrietako bat jarri dute orain martxan: 19 ikuskatzailek osatutako Kontrol Unitatea, Lanbideren baitan. Iruzurrik apenas dagoen prestazioaren bueltan pobreak... [+]
Nafarroako Gobernuak pobreziari eta desberdinketa sozialari buruzko zazpigarren txostena kaleratu berri du. Datuak adierazgarriak dira: Erriberako herriek pobrezia arrisku handiagoa dute, %40 iparraldeko herriek %10. 2021ean urtean 12.000 euro jasotzen zituzten herritarrak... [+]
Populazioaren %10,9 bazterkeria egoeran dago, eta %14,5 arriskuan, biak Espainiako Estatuko daturik txikienak Arope tasaren arabera, Unai Hualde Foru Legebiltzarreko lehendakariak azpimarratu duenez.
2022an, egoera hori jasaten zuten ia hogei milioi haur eta nerabe zeudela kalkulatu du Eurostatek. Espainiako Estatuak Europar Batasun osoko hirugarren markarik altuena du, %32,2koa.
Etxerik gabeko pertsonen aldeko eta bizileku-bazterketaren aurkako BesteBi plataformak, azken asteetan Santurtzin eta Bilbon hil diren etxerik gabeko emakume eta bi gizonen heriotzak salatu ditu.
Iruñeko Arrotxapea auzoko Plazaolako tunelean aurkitu dute astelehenean 44 urteko gizonezkoaren gorpua. Martxoan Jesus eta Maria aterpetxea itxi zuten eta zazpi elkartek salatu egin zuten. Iruñean gutxienez 40 lagunek egiten dute lo kale gorrian urte osoan.