“Egoera honetan emakumeei zer eskaini diezaiekegun pentsatzen ari gara, birmoldatzen”

  • Barrura begira jarri gaitu Kattalin Artola Vazquezek (1995, Hernani). Barne kezka, gogo eta kontraesanei begira. Emagin elkartean lan egiten du eta formakuntza da bere lan esparrua. Konfinamenduak eta krisi global honek gogor kaltetu eta kolpatu ditu hainbat eskubide, tartean emakumeonak. Gora egin du indarkeria matxistak. Ahalduntzea, formakuntza, politika feministak... lehentasunezkoak izan beharko luketela uste du, zuriketa morerik gabe.

"Guk garrantzia handia ematen diogu elkar sentitzeari, gorputzari. Baldintza berri hauekin zailagoa da” (Argazkia: Irantzu Pastor)

Zer da Emagin?

Egun, ikerketa, formakuntza, ekoizpena eta dokumentazioa jorratzen dituen elkarte feminista da. Bilgune Feministarekin batera sortu zen. Hasiera batean, mugimendu feministak egiten duen lana jasotzeko helburua zuen. Ez baitago ohitura askorik herri mugimenduen lana dokumentatzeko, ondoren hori behar bezala kontatu ahal izateko. Egun, forma ezberdina hartu du. Lan asko egiten dugu formakuntzaren alorrean, bereziki ikastetxeetan, tailerren, pedagogia feministaren eta hezkidetzaren bidez. Ikasleekin zein irakasleekin egiten dugu lan. Une honetan hor nabil ni lanean. Ikerketaren arloa ere oso indartsu dabil. Gaur egun hori da Emagin. Baina COVID-19 garai hauetan birpentsatu beharko dugu. Bada, edo izan nahi du, behintzat, Euskal Herri feminista sortzeko eragilea.

Zein motatako publikoari ematen dizkiozu formakuntzak?

Nik orokorrean emakumeei. Adin ezberdinetako emakume orori. Agian oso helduei ez, baina azken hilabeteetan, adibidez, alfabetatze digitala eskaini diegu emakume heldu askori. COVID-19 garaian hori zen harremantzeko aukera bakarra. Euskarriak eskura zituzten, baina nola erabili jakin ez… Beraz, horretan ibili gara eta arrakasta handia izan du.

Eta nerabeetan, zein errealitaterekin egiten duzu topo?

Errealitate oso ezberdinak eta anitzak topatzen ditut. Herri berean, bi ikastetxetan, errealitatea oso ezberdina izan daiteke. Hezkidetza eta pedagogia feminista lantzea irakaslearen erabakia izan ohi da, eta biba haiek!
    Ikasleekin jarduten dudanean denetarik ikusten dut. Baina somatzen dut neskak oso kontziente direla zein errealitatetan bizi garen. Indartsu eta gogotsu sumatzen ditut errealitatea irauli eta aldatzeko. Nik neuk sare sozialak oso gustuko ez baditut ere beraiek bertan topatzen dituzte erreferenteak, baliabideak eta tresnak.

Eta  mutilak?

Mutilak galduago sentitzen ditut, non kokatu eta nola jokatu ez dakitela. Pribilegio asko alboratu behar dituzte eta ez da erraza. Ez daitezela erasotuak sentitu feminismoarekin. Eta hala sentitu badira, pentsa dezatela zergatik, gogoeta egin dezatela. Jarrera matxistak dituztela esaten zaienean, zer mugitzen zaie? Arakatze lan bat egin behar dute.

COVID-19ak nola eragin dio Emagini?

Bete-betean. Feminismoa eta berdintasuna oinarrizkoak eta lehentasunezkoak direla uste dugun arren, hala dela sinestarazten diguten arren, instituzioetatik bereziki... ez da horrela. Bertan behera gelditzen diren lehen lan horiek dira gureak. Usu aisialdira bideratuak daudelako. Zuriketa morea deitzen diot nik horri.

Zer ekarpen egiten ahal dio Emaginek, bizitzen ari garen aro berezi honi?

Feminismoa eta berdintasuna itxialdian ere berdin-berdin tratatu eta landu behar direla aldarrikatzea. Tresnak eta baliabideak eskaini behar ditugu hausnarketarako. Egoera hauetan non gelditzen da parekidetasuna? Zaintza? Ahalduntzea? Hori dena agerrarazi behar dugu eta garrantzia eman, maila politikoan. Zaintzari eta indarkeriari bereziki.
    

 

Argazkia: Irantzu Pastor

Zein formakuntza emango zenuke?

Oso gustura lan eginen nuke boteredunekin. Nagikeria eragiten didate, baina beharrezkoa da. Botereguneetan bestelako pentsamendu, bizipen eta pertsonak sartu behar dira. Hala balitz egoera bestelakoa litzateke. Bestetik, emakumeekin lan egin nahi dut, online bada ere, itxialdian bezala. Une hauetan ditugun tailer gehienak betetzen ari dira. Saio hauek lehentasunezkoak direla ohartu dira hainbat eta hainbat emakume. Itxialdiak horretarako ere balio izan du.

Zer moduz online saioak?

Guk garrantzia handia ematen diogu elkar sentitzeari, gorputzari, gorputzetik gorputzera aritzeari. Baldintza berri hauekin zailagoa da. Oso erronka handia da gure lan ereduarekin horrela aritzea. Ez da, inondik inora, berdina. Presentzialki neuk ere ezberdin transmititzen dut. Baina bestalde, online eskaintzak zenbait emakumeren parte hartzea errazten du, zaintza lanak egiten dituztenena kasu. Zaintza lanak badituzu, esan dezakegu “orain ikastaroa dut, nire denbora da”. Eta, usu, emakumezkoak dira etxean daudenak, zaintza lanetan.

Aurrera begira zein erronka dituzue?

Emakumeei zer eskaini diezaiekegun pentsatzen ari gara. Birmoldatzen. Nola ahalbidetu halako espazioak ukaten segitzea. Nola ukan tartea horretarako. Une hauetan hortxe gaude. Ohartzen gara egoera honek emozio eta sentsazio oso ezberdinak sortu dituela, eta guk emakumeen partetik ondoeza sentitu dugu. Emozionala eta fisikoa. Jendeak taldean egoteko desioa du, beharra.
    Digitalizazio munduan ere ahalduntzea ezinbestekoa da. Emakume adineko asko bakarrik bizi da. Espazioa gustatu ala ez, ahaldundu behar ditugu horretan, ez dezaten errealitatearekin kontakturik galdu. Kritika sustatzen segituko dugu, eztabaidak sortzen, gogoetarako tresnak ematen… Boteredunei gai hauek lehentasunezkoak direla gogorarazten.

Etenik ez duenari etena hel dakion
Hernaniko kaleetan dantzan, aldarrikapenetan edota irakurtzen ere aurki dezakegu agian. Baina Hernanin. Asko maite baitu bere herria. Herria bezainbeste maite du berdintasuna, eta horretara bidean egiten du lan, ogibidea aldarrikapen ere bilakatuz. Militantzia. Sistema patriarkal honek bultzatzen eta elikatzen duen indarkeria matxistak ez baitu etenik. Ez etenik, ez mugarik, ez deus onik.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Feminismoa
Gasteizko jaietan izandako bi bortxaketak salatu dituzte

Bi bortxaketa eta beste sei erasoren salaketa zuzenak jaso ditu Gasteizko Mugimendu Feministak. Elkarretaratzea egin du erasoak salatzeko txosna gunean, ostegunean. Gasteizko Udalak elkarretaratzea ostiralean 11:00etan egin du. Erasoen harira ez dute inor atzeman, momentuz.


Eraso matxistak eta LGTBI+fobikoak salatzeko telefonoak aurkeztu dituzte Gasteizko jaietarako

Eraso LGTBI+fobiko eta matxistak espazio publikoan ematen direla gehien adierazi dute mugimendu hauek urtero ateratzen dituzten txostenen arabera. Gasteizko Mugimendu Feministak eta Lumagorri elkarteak guztien plazera erdigunean jarriko duen jai eredu bat nahi dute, eta neurri... [+]


2024-07-30 | June Fernández
MIGRAZIO-DOLUA
Herrimina trauma bihurtzen da

Herrialde berri batera moldatzeak dakarren astindu identitarioaz gain, migrazio-bidaietan eta berton aurre egin behar dieten indarkeriek oztopatzen dituzte etorkinen bizipenak. Psikoterapia da ondoeza sendatzeko bide bat, baina ez bakarra.


2024-07-24 | Nerea Menor
Silvina Molina, Argentinako kazetari feminista
“Sareak ehuntzea da garrantzitsuena, laguntza eskaini eta batera lan egitea. Lehentasuna orain bizirautea da”

Genero eskubideen urraketaren inguruan mintzatu gara Silvina Molina kazetariarekin. Télameko (Argentinako albiste agentzia publikoa) Generoen eta Aniztasunen ataleko editorea zen Molina, Javier Mileiren gobernuak martxoan agentzia itxi zuen arte. Kazetaritza, inklusioa... [+]


Alardearekin legea betetzen hasteko eskatu diote EH Bilduko militanteek Hondarribiko alkateari

«Gatazkaren konponbidean baliagarria izango delakoan» EH Bilduko Lantalde Feministak egindako hausnarketa plazaratu du Arma Plazan. Igor Enparan alkateari «Jaizkibel konpainiak bakarrik betetzen duen legea betearazten hasteko, eta Alarde bakarra, guztiona eta... [+]


Eraso sexistei begira Baionako Herriko Etxeak duen jarrera salatu dute feministek

Baionako festetan errepikaturiko eraso sexistei dagokienez Herriko Etxeak politika eta erantzun eskasak bideratu izana salatu du Ipar Euskal Herriko mugimendu feministak. Herriko kontseiluaren batzarrera sartzen saiatu dira 30 bat lagun, baina ateak hetsirik kausitu dituzte.


Gorputz hotsak
“Dragon Boat-arekin gorputzarengan geneukan konfiantza berreskuratzen dugu”

Kirol ugari egin ditu Mercedes Ortega Barrenak (Bilbo, 1967); hala nola atletismoa, paddel surfa eta orain arrauna. Hondarribiko HS2 Surf Center eskolako Dragon Boat taldeko kidea da. Batik bat minbizia duten edo izan duten emakumez osaturiko taldea da. Barrenak nabarmendu du... [+]


2024-07-15 | Amanda Verrone
Deserriratu egin gaituzte eta badakite

Gure bizitzan zehar, jaberik gabeko zenbat ibaitan bainatu gara? Senarrik gabeko zenbat baratzetatik elikatu gara? Zenbat hazi kreole lorarazi ditugu aitarengandik, osabarengandik edo anaia ezkongabearengandik heredatu ez ditugun lurretan? Azken batean, zenbat emakume ezagutzen... [+]


Sorginen duintasuna aldarri

Lan kontu bat dela eta berrirakurri behar izan dut liburu zoragarri hau. Teoria, genealogia eta historia feminista batzen dituen liburu motz honek kritika ugari izango zituelakoan sarean begiratu eta, sorpresa! bakarra aurkitu dut, Irati Majuelok Berria-n idatzi zuena.
[+]


Milaka lagunek salatu dituzte Sanferminen lehen egunean izandako eraso matxistak

Iruñerriko mugimendu feministak elkarretaratzea egin du uztailaren 7an, bezperan izandako lau eraso salatzeko. Berriozarren eta Tuteran bi gizon atxilotu dituzte sexu abusuengatik.


Gorputz hotsak
“Erotikan ere, ez dugu lortzen produkziotik ateratzea”

Desiraren, genero identitatearen eta erotikaren ikuspegia zabaltzeaz mintzatu da Igor Nabarro sexologoa. Nerabezaroan muineko lesio bat izan zuen, eta hori dela-eta zalantzan jarri zituen maskulinitatea eta sexualitatea. Salatu du istripuaren ostean ez zuela inongo heziketa... [+]


2024-07-03 | Erria
Heteroarauaz beste egiten, elkarrekin

Lau hamarkada luzeko ibilbidea du Euskal Herrian bolleren borrokak; garaiko lesbiana feministen oinordekoak dira. Desira eta identitate sexual hutsa baino askoz gehiago da bollerismoa: sistema zisheteropatriarkal eta koloniala borrokatzeko estrategia politikoa, gorputzetik eta... [+]


Zuriketa arrosa, indarkeria medikoa eta psikiatrikoa eta Palestinako genozidioa salatu ditu LGTBIAQ+ mugimenduak

Kaleak bete dituzte LGTBI Komunitatearen Nazioarteko Egunean. Salatu dute erakundeek aurpegia garbitzen dutela keinu sinbolikoekin. 


Ipar Euskal Herriko lehen Emakumeen Etxea zabalduko dute Urruñan

Ipar Euskal Herriko lehen Emakumeen Etxeak ateak zabalduko ditu ondoko hilabeteetan Urruñan. Ostegunean, ekainaren 27an, ukan dute sorrera finkatzeko biltzar nagusia eta horren berri eman digu Véronique de la Devèze militante feministak.


Eguneraketa berriak daude