Zer egingo dugu dirurik ez dagoenean?
Zer musika entzuten duzue? galdetzen diegu ikasleei saioro. Gehienek reggaetona eta trapa, gutxi batzuek rocka edo punka.
Euskarazko musika entzuten duzue? Oso gutxik. Erreparatzen diezue letrei? Ez gehiegi. Hezkuntza arautuan eskaintzen ditugun saioak Euskal Idazleen Elkartearen “ Idazleak ikastetxeetan” programaren baitan eskaintzen dizkiegu DBH 3-4 eta Batxillergoko ikasleei. Gure artean urtetan ahotan genuen uste bat, susmo bat, intuizio bat frogatu nahi genuelako, euskal kulturaren transmisioan etena gertatzen ari zela bai hezkuntza arautuan bai ez-arautuan bai familia edo etxe giroan. Gure uste susmo intuizio hori, sei urteotan eskaini ditugun saioetan ikasleei galdetuta, benetan hala izatetik oso gertu dagoela baieztatu dugu. Ez dugu
"Zein da kantagintzaren funtzioa? Zein izan da kantuaren balioa orain arte eta zein da gaur egun? Zer aldatu da? Zertarako kantatzen dugu?"
inkesta ez kualitatibo ez kuantitatiborik egin, ez ditugu ikastetxeak aztertu. Ikasleei, saio guztietan galdetuta jakin dugu musika ez dutela euskaraz entzuten. Idazleen eta musikarien elkarreraginetik sortutako kantagintza da guk eurekin partekatzen duguna. Helburua sinplea da: transmisioaren etenari aurre egiteko gure ekarpena maite dugunetik, bizi gaituenetik, ezagutzen dugunetik egitea. Saioei hari bat baizen gehiago bila geniezazkiekeen, horietako bat historia jostekoa. Idazleen eta musikarien arteko elkarreraginetik sortutako kantagintzaren bitartez Euskal Herriaren historia ezagutzeko beste modu bat proposatzen diegu. Historialariak edo kazetariak datu objetiboekin, frogagarriekin lan egiten du. Ezin du gezurrik esan, ezin du asmatu. Sortzaileak ez du arau hori. Sortzaileak gogoeta eta sentipenak uztartu ditzake inongo artxiboko agiririk erakutsi gabe. Gertakari historiko batek emozionalki eragin diona adierazi dezake, adibidez, poema batean, adibidez bertso-sorta batean. Horrek kantagintzaren funtzioari buruzko galderak luzatzeko aukera ematen digu. Berbarako, zein da kantagintzaren funtzioa? Zein izan da kantuaren balioa orain arte eta zein da gaur egun? Zer aldatu da? Zertarako kantatzen dugu? Zertarako kantatzen dugu jendaurrean? Zergatik kantatzen dugu elkarrekin? Zenbateraino egiten gaitu kantatzen dugunak, zenbateraino eraikitzen dugu garena, geure identitatea, kantatzen dugun horretatik? Zenbateraino eragiten dute gure euskalduntasunean? Bistan dena, 50 minutu ez dira aski ikasleek horrenbeste hitz, horrenbeste doinu, horrenbeste kontzeptu abstraktu eta gehienetan aurrez landugabeak barneratzeko. 50 minutu ez dira aski idazleen eta musikarien arteko elkarreraginetik sortutako kantagintzaren dimentsio sinboliko, afektibo eta politikoaz jabetzeko. Ikasturte osoan zehar, iraunkorki, estrategikoki euskaraz idazteko, euskaraz kantatzeko, euskaraz sortzeko grina transmititu nahi genuke. Eta badakigu zelan lortu.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.
Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
Azken urteotan, industria politikaren kontzeptua hainbat mailatan indarrez berragertu da. Neoliberalismoaren mailua izandako erakundeak, Nazioarteko Diru Funtsak, gaur egun zera azpimarratzen du: merkatuek baliabideak modu eraginkorrean esleitzeko eta arazo horiek konpontzeko... [+]
Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]
Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]
Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]
Beste detektibe triste baten telesail bat ikusi berri dut. Eskoziako irla urrun batean gertatzen dira trama guztiak. Badakizue nola funtzionatzen duten fikzio horiek: hildako asko, jende arrunta baina ez hainbeste, eta paisaia berde iluna. Oraingo honetan duela urte pila bat... [+]
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]
Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]
Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.
Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]
Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.
Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]
Bizitzak dena inguratzen du, mugatua eta hauskorra da. Bizitza onak bizitzeko, gorputzak zer egin badakiela iruditzen zait, buruak ordea, nahiz eta jakin (ondo informatuta dagoenean), askotan gorputza nahita isiltzen duela ikusten dut. Isiltze horretan burua beste buru... [+]
Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]