Zer egingo dugu dirurik ez dagoenean?
Zer musika entzuten duzue? galdetzen diegu ikasleei saioro. Gehienek reggaetona eta trapa, gutxi batzuek rocka edo punka.
Euskarazko musika entzuten duzue? Oso gutxik. Erreparatzen diezue letrei? Ez gehiegi. Hezkuntza arautuan eskaintzen ditugun saioak Euskal Idazleen Elkartearen “ Idazleak ikastetxeetan” programaren baitan eskaintzen dizkiegu DBH 3-4 eta Batxillergoko ikasleei. Gure artean urtetan ahotan genuen uste bat, susmo bat, intuizio bat frogatu nahi genuelako, euskal kulturaren transmisioan etena gertatzen ari zela bai hezkuntza arautuan bai ez-arautuan bai familia edo etxe giroan. Gure uste susmo intuizio hori, sei urteotan eskaini ditugun saioetan ikasleei galdetuta, benetan hala izatetik oso gertu dagoela baieztatu dugu. Ez dugu
"Zein da kantagintzaren funtzioa? Zein izan da kantuaren balioa orain arte eta zein da gaur egun? Zer aldatu da? Zertarako kantatzen dugu?"
inkesta ez kualitatibo ez kuantitatiborik egin, ez ditugu ikastetxeak aztertu. Ikasleei, saio guztietan galdetuta jakin dugu musika ez dutela euskaraz entzuten. Idazleen eta musikarien elkarreraginetik sortutako kantagintza da guk eurekin partekatzen duguna. Helburua sinplea da: transmisioaren etenari aurre egiteko gure ekarpena maite dugunetik, bizi gaituenetik, ezagutzen dugunetik egitea. Saioei hari bat baizen gehiago bila geniezazkiekeen, horietako bat historia jostekoa. Idazleen eta musikarien arteko elkarreraginetik sortutako kantagintzaren bitartez Euskal Herriaren historia ezagutzeko beste modu bat proposatzen diegu. Historialariak edo kazetariak datu objetiboekin, frogagarriekin lan egiten du. Ezin du gezurrik esan, ezin du asmatu. Sortzaileak ez du arau hori. Sortzaileak gogoeta eta sentipenak uztartu ditzake inongo artxiboko agiririk erakutsi gabe. Gertakari historiko batek emozionalki eragin diona adierazi dezake, adibidez, poema batean, adibidez bertso-sorta batean. Horrek kantagintzaren funtzioari buruzko galderak luzatzeko aukera ematen digu. Berbarako, zein da kantagintzaren funtzioa? Zein izan da kantuaren balioa orain arte eta zein da gaur egun? Zer aldatu da? Zertarako kantatzen dugu? Zertarako kantatzen dugu jendaurrean? Zergatik kantatzen dugu elkarrekin? Zenbateraino egiten gaitu kantatzen dugunak, zenbateraino eraikitzen dugu garena, geure identitatea, kantatzen dugun horretatik? Zenbateraino eragiten dute gure euskalduntasunean? Bistan dena, 50 minutu ez dira aski ikasleek horrenbeste hitz, horrenbeste doinu, horrenbeste kontzeptu abstraktu eta gehienetan aurrez landugabeak barneratzeko. 50 minutu ez dira aski idazleen eta musikarien arteko elkarreraginetik sortutako kantagintzaren dimentsio sinboliko, afektibo eta politikoaz jabetzeko. Ikasturte osoan zehar, iraunkorki, estrategikoki euskaraz idazteko, euskaraz kantatzeko, euskaraz sortzeko grina transmititu nahi genuke. Eta badakigu zelan lortu.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ez da lehenengo aldia, aditua izan ei naiz kontraesanetan. Oreka, baietzaren eta ezetzaren arteko muga non marraz daitekeen bilatzen. Analisi topografikoa, neurriz neurri morala triangelatzen. Tatuaje erraldoia bekokian: Bai, baina… Erabaki batera iristeko, inoiz nire... [+]
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]
Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]
Ansorena´tar Joseba Eneko.
Edonori orto zer den galdetuz gero, goizaldea erantzungo, D´Artagnanen mosketero laguna edo ipurtzuloa, agian. Baina orto- aurrizkiak zuzen adierazten du eta maiz erabiltzen dugu: ortodoxia, ortopedia, ortodontzia... Orduan (datorrena... [+]
“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.
Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]
Ez da Aberri Eguna, Aberri Aukera da euskaldunok behar duguna. Urtean behin errepikatzen dira balizko alderdi zein talde abertzaleen deialdiak, data hauetan, Euskaldunon aberria Euskadi/Euskal Herria da aldarriaren inguruan. Egun bateko kontua izaten da, hala ere. Eta ez batera... [+]
Joan den astean topaketa polit bat izan dut, aspaldi ikusten ez nuen emakume talde batekin, eta egitearen inguruan aritu gara berbetan, teknologia eta sorkuntza espazioei lotuta.
Emakume hauetako nagusiena, jubilatzeko mugan dagoena, programatzailea da eta kodea programatzen... [+]
Hainbatetan esan izan didate arkitektoen lanaren gauzarik indartsuena dela ekoizten duguna betikotu egiten dela. Eraikinaren betikotasunak gizakiaren presentzia tenporala gainditzen duela eta geroko etorkizunean iraunkor egingo gaituela. Eta liburu batekin gertatzen ez den... [+]
Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]