Heriotza ona, eta arautua
Ohio (AEB), 1906ko urtarrilaren 23a. Estatuko Batzar Orokorretan eutanasiari buruzko lege proiektua aurkeztu zuten. Eutanasia legeztatzeko lehen ahalegina izan zen hura.
Eutanasia hitza grezieratik dator eta “heriotza ona” esan nahi du. Eta Antzinako Grezian bertan eztabaidagai izan zuten: Sokrates, Platon eta Seneka sufrimendua arindu eta laburtzearen aldekoak ziren, Hipokrates, aldiz, kontrakoa. Baina Aro Modernoan ondo hiltzearen inguruko eztabaida nagusiki espirituala izan zen; Joan Tartasen Ontsa hiltzeko bidia (1666) dugu horren adibide. XIX. mendean, morfina, kloroformoa eta halako analgesikoak erabiltzen hasi zirenean, eutanasiaren auzia medikuntzara hurbildu zen, eta erakunde legegileetara. Bana Ohioko lehen ahalegin hark ez zuen aurrera egin: aldeko 23 bozka lortu zituen, eta kontrako 79.
Anna S. Hall (1857-1924) izan zen legearen bultzatzaile nagusia. Bera ere sufragista izanik, Maud Ballington Booth eta Lurana Shelton ekintzaileak bildu zituen, eta gutun kanpaina, hitzaldiak… antolatu zituen. Legearen bigarren irakurraldiaren garaian, The New York Times egunkariak barregarri utzi nahi izan zuen ahalegina: “Gozotasun eta inteligentzia femeninoaren ordezkari harrigarri honek adindunen, gaixoen eta zaurituen hilketa legeztatzeko egin duen ahaleginak mediku bakarraren babesa eta beste gutxi batzuen arauz kanpoko berotasuna besterik ez du jaso”.
Nahi gabe, ironia eta gutxiespena albo batera utzita, esaldi horrek bi gako aipatzen zituen: emakumeak eta arautzea. Sufritzen ari ziren gaixoei gizonezkoek egin ohi zizkieten bisita “ofizialak”: apaizek eta, geroz eta gehiago, medikuek. Baina zaintza lanak haien esku egonda, emakumeak, senideak nahiz erizainak, ziren egoeraren zama eraman behar zutenak. Anna Hallen beraren ama gibeleko minbiziak hil zuen, asko eta luze sufritu ondoren, eta horrek eraman zuen alaba eutanasiaren aldeko borrokara.
Eta, arautzeari dagokionez, Ohioko lege proiektuaren asmoa ez zen eutanasia zabaltzea, arautzea baizik. Historian zehar eutanasia praktika ohikoa zela zioten, baina muga etiko oso lausoak zituena. Erabakia guztiz boluntarioa zela eta arreta mediku egokia bermatu nahiz zuten eutanasia legeztatuta.
1996an Oregon (AEB) izan zen eutanasia boluntarioa legeztatu zuen lehen lurraldea. Ñabardurak ñabardura, ez dago ia alderik testu horren eta Anna Hallek 90 urte lehenago bultzatutako legearen artean.
Liberation eta La Croix egunkariei emandako elkarrizketan, eutanasiari bide emango dion lege proiektu bat bozkatzeko asmoa dutela iragarri du Frantziako presidenteak.
2022an 576 herritarrek eskatu zuten hiltzeko laguntza eta 288k lortu zuten Eutanasia Legearen babesa. 2021eko ekainean jarri zen indarrean legea eta, harrez geroztik, 749 pertsonak erabili dute. 2021ean 173 izan ziren eskaerak eta 75 izan ziren onartuak.
Osasunbideko arduradunek zehaztu dutenez, bermatu da eskubidea ahalik eta berme handienekin gauzatzea bai herritarrentzat, bai eskatzaileentzat, bai haien senitartekoentzat, eta baita osasun-profesionalentzat ere.
Eusko Jaurlaritzak jakinarazi du 34 eskaera jaso dituztela Eutanasiaren Legea ekainean indarrean sartu zenetik; hamahiru laguni hiltzeko laguntza medikoa eman diete, eutanasia egin aurretik hil dira zortzi, beste eskakizun bati uko egin diote eta gainerako hamabiak... [+]
Nafarroako Gobernuko Osasun sailak Erabakiak bizitzaren amaieran jardunaldiak antolatu ditu. Azaroaren 23an Baluarten izango dira eta saio bat herritarrei irekia izango da (izen-ematea zabalik da) eta beste bat profesionalentzat izango da.
Ogibidez mediku epidemiologoa da Concha Castells Carrillo (Bilbo, 1960), eta Osasun publikoaren kudeaketan ere jardun du zenbait urtez, zuzendaritza karguetan. Orain dela bost urtetik hona, Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkartearen presidentea da Euskal Autonomia Erkidegoan... [+]
Espainiako Kongresuak martxoan onartu ostean, ekainaren 25ean sartu zen indarrean Eutanasia Legea. Lehen prozedura uztailaren 23an egin zitzaion 86 urteko emakume euskaldun bati. Legea aplikatzen hasi eta hilabete geroago, Osakidetzak beren bizitzarekin modu duinean amaitu nahi... [+]
Espainiako Kongresuak martxoan onartutako legearen arabera, eutanasia eskatzen ahalko dute "gaixotasun larri eta sendaezina" edo "pairamen larri, kroniko eta ezintasun eragile bat" dutenek, horrek haien autonomian eragiten badu, eta "sufrimendu fisiko... [+]
Eritasun larri sendaezin batek gaztetatik jotako Alain Cocq famatua egin zen 2020an bi gose-greba egin zituelako, duintasunez hiltzeko eskubidea aldarrikatuz. Bizimodu oso nekeza eduki arren berehala hiltzeko arriskurik ez zuela-eta ukatua zioten eutanasiatua izatea eta, aldiz,... [+]
Hiru hilabete barru argitaratuko da Espainiako Aldizkari Ofizialean legea, eta, behin indarrean jarrita, osasun sistemaren barruan bideratzen ahalko da eutanasia.
Lerro hauek idazteko unean, hirurogei adineko hil dira dagoeneko Lleidako Fiella-Sant Hospital de Tremp Fundazioaren egoitzan, COVID-19aren agerraldi baten ondorioz. Horrek esan nahi du hilabete eskasean 143 egoiliarren %40 hil direla, Pallars Jussà hiriburuak dituen... [+]
Madrilgo Diputatuen Kongresuak... [+]
Eutanasiaren lege proiektuaren aurrekaria onartu du ostegunean Espainiako Kongresuko Justizia Batzordeak, 36 kideetatik 22ren aldeko boto jaso ditu. PPko eta Voxeko ordezkariak izan dira kontra azaldu diren bakarrak.
Arimen egunera hurbildu ahala akordatzen gara bizirik jarraitu nahi arren hildako jendeez; gutxiago, hiltzeko desiratzen egonda bizirautera kondenatuez. Legeek eutanasia legeztatu eta bizi ezin denari suizidioan laguntzea despenalizatu arte itxaron? Eta bestela, nork bere... [+]