Lur gorrietan ekonomia eraldatzaileaz herritarren bizitza eraikitzen
Artikulu honek udalgintza eraldatzailearen adibide praktiko bat azaltzen du: despopulazioa, langabezia edo zerbitzuen irisgarritasunean arazoak dituzten zonaldeetan ekonomia suspertzeko Udalbiltzak eta Olatukoopek elkarrekin martxan jarritako Hauspotu programa, hain zuzen. Udalgintza eraldatzailea zer den jakiteko, Larrun aldizkariaren azken zenbakia irakurri.
2019ko udan ekin zion Udalbiltzak Hauspotu programa lantzeari. Honen aurrekari izan zen 2013-2015 urteen artean egin zuen Euskal Pirinioetan lan eta bizi programa: “Haren arrakasta ikusita, pentsatu genuen beste hau martxan jartzea”, azaldu du Aitor Elexpuruk. Despopulazioa, langabezia eta zerbitzuen irisgarritasunean arazoak dituzten eskualdeak bultzatzea da Hauspoturen helburua, hori guztia ekonomia sozial eraldatzailean oinarritzen diren proiektuak sustatuz.
Zonalde gorriak helburu
Lehenik, Udalbiltzak Gaindegiari eskatu zion aztertu zezala Euskal Herriko zein eskualdek zituzten arazo horiek: despopulazioa, langabezia eta zerbitzuen irisgarritasuna. Ondoren, Udalbiltza bera hurbildu zen eskualde horietara eta lehen kontaktua egin zuen bertako alkate, zinegotzi eta ESEn lanean ari diren jendeekin. Hauspotu programa aurkeztu zien eta herri horietan egingo zituzten formazio saioetara gonbidatu zituzten.
Formazio saioak eskualdeetan
2020an zehar formazio saioak antolatu ditu Hauspotu programak, mapan gorri ageri diren zonaldeetan. Udal eta garapen agentzietako teknikariak eta proiektu berriak abiatu nahi dituzten herritarrak formatzeko balio izan dute. Eduki aldetik, bi zati izan dituzte: ESEn murgiltzeko zer pauso eman behar diren landu dute teorikoki, eta bestetik, martxan diren esperientzia praktikoak aurkeztu dituzte. Herri hauetan denetan egin dituzte formazio saioak: Araban Argantzun eta Espejon; Bizkaian Enkarterri bailaran; Nafarroan Sartaguda, Tafalla, Lizarra, Deierri, Gares, Larraga, Mendigorria, Agoitze, Irunberri, Galoze, Otsagabia, Burgi eta Zangotzan; eta Nafarroa Beherean Izuran.
13 proiektu berriren ongarri
Formazio saio hauen ondoren, epe bat zabaldu zuten jendeak proiektuak aurkeztu zitzan. Hauspotu programaren laguntza jasotzeko interesa zuten 27 proiekturen eskaerak jaso zituzten: Arabako bat, Bizkaiko hiru, Iparraldeko bi eta Nafarroako 21.
Proiektua aurkeztu zutenei, formakuntza eskolak eman dizkiete udazken honetan. Formakuntza bidezko babes honek bi ardatz ditu: batetik laguntza teknikoa eskaintzen du Hauspotuk Olatukoopen bidez, eta bestetik laguntza ekonomikoa Koop57 bidez. “Koop57ri 25.000 euro esleitu dizkio Hauspotu programak, modu honetan Koop57k proiektu berri hauei 250.000 euro arteko maileguak eman ahal izan diezaien”. Prozesu honen ostean, Hauspoturen laguntza jaso nahi duten eta ESE baldintzak betetzen dituzten 13 proiektu sendo aurkeztu dira.
“Jendeak gogo handia du bertan bizitzen jarraitu eta ekintzailetza egiteko”
Udalbiltzak bilerak egin ditu Nafarroako CEDERNA-Garalur eta Lizarraldeko garapen agentziekin eta baita Pirinioetako mahaiarekin ere, Hauspotu programa aurkezteko: “Jaso ditugun proiektu gehienak beraien eremuetakoak direnez, interesgarria baita honen berri izatea eta haien teknikariak formatzea”. Horrela jarraitu du Elexpuruk: “Gaia pixka bat xaxatu orduko ikusi dugu jendeak gogo handia duela toki horietan bizitzen jarraitzeko eta ekintzailetza lanak egiteko. Hor inbertitu eta lagunduz gero, hainbat proiektu eramango lirateke aurrera”.
Hurrengo urratsa: udalgintza eraldatzailea
“Hauspoturen bigarren faseari ekiteko gogoz gaude, eta udalgintza eraldatzailea landu nahi dugu: arlo publikoaren eta arlo kooperatibo-komunitarioaren arteko elkarlanak eta sinergiak sortzea izango da hurrengo erronka. Horretarako, udalak eta garapen agentziak proiektu honetara erakartzea gakoa izango da”. Programa honi esker martxan jarri diren proiektuak egonkortzea ere helburuen artean da.
Udalbiltzak 2021etik antolatzen du Geuretik Sortuak sormen beka. Oraingoan, literaturaren alorrari dagokion Hamarreko bitxia ipuin liburua aurkeztu dute Donostian.
Hernani Burujabe herri proiektuak, Hernaniko Udalak eta Udalbiltzak hiru eguneko jardunaldiak antolatu dituzte urriaren 19tik 21era, burujabetzen gaia ardatz hartuta, herrigintza eta udalgintza ikuspegi eraldatzaile batetik jorratzeko. Hainbat esperientziren inguruko hitzaldiak... [+]
Udalbiltzak bere lehen kultur-egitasmoa martxan jarri du: Geuretik Sortuak proiektua. Artistek beren sormen lana burutzeko hiru aste bitarteko egonaldia egingo dute, bere bizilekua ez den herri batean. Udalbiltzak azaldu duenez, proiektu honek "euskal kultura Euskal Herriko... [+]
Ekonomia sozial eraldatzaileko proiektuek (ESE) eguneroko praktikan erakusten dute posible dela jardueren erdigunean dirua metatzea ez den baloreak jartzea. Haien arteko sareak indartuz doaz, jarduera ekonomikoen fase bakoitza geroz eta gehiago ESEko proiektuen bidez hornitzeko... [+]
Apirilaren 24ean zendu da Lekuinen bizi eta bertako hautetsi abertzalea ere izandako Dominique Duhalde. Koronabirusaren testuinguruagatik berehala egitea ezinezkoa izan arren, omenaldia eskainiko diote egoera baretuko denean.
Herri eta bailara ugari basamortu bihurtzen ari da Euskal Herrian. Lan eta zerbitzurik gabe, egungo merkatuak bazterturiko eremuotan nola bizi? Egoera hori irauli nahi du Udalbiltzak, eta horretarako, logika lehiakorretik at, pertsonak erdigunean jartzen dituen ekonomia... [+]
Joan den ostiralean aurkeztu zuten Donostian Hauspotu, herriak bizituz programa, Euskal Herriko eremu zabalek nozitzen duten despopulazio eta gainbeherari tokiko proiektu eraldatzaileen bidez aurre egiteko. Udalbiltzak, Koop57 finantza erakundeak eta OlatuKoop sareak elkarlanean... [+]
Jabi Asurmendi Sainz, Arakaldoko alkatea (EH Bildu), izango da Udalbiltzako lehendakaria 2019-2023 epealdian, Luis Intxausperi lekukoa hartuta.
“Euskal Herri burujabe bat eraikitzeko bidean” 20 urte bete ditu Udalbiltzak, “Euskal Herriko garapen eta barne kohesioa sustatzea helburu”. Lehendakari eta zuzendaritza politiko berria iragarri ditu partzuergoak, eta martxan jarriko dituzten proiektuen... [+]
Koop57 irabazi asmorik gabeko kooperatibak eta Udalbiltzak lankidetza hitzarmena sinatu dute, hiru ardatzetan oinarrituta: Euskal Herriko lurralde desorekak arintzea, ekonomia soziala eta tokiko garapena sustatzea eta Euskal Herriaren kohesioan laguntzea.
Hartu-Eman esperientzien bankuak Euskal Herria "burujabetzaren bidean" jartzen duten ekinbideak bildu, saretu eta helaraztea izango du helburu. Dagoeneko hogeitamar esperientzia daude ikusgai Udalbitza.eus webgunean.
Euskal Herriko udaletxe askotan abenduaren 6a lan eta aldarrikapen eguna izango dela adierazi dute Luis Intxauspe Udalbiltzako presidenteak eta Patricia Perales Iruñeko Udaleko zinegotziak.
Igandean goizeko bostetan eskoletako ateetan egon behar dela diote batean eta bestean, behin eta berriz, hori da mezu nagusia nonahi Bartzelonan. Seietan Mossoak joango ei dira eskolak hustera.