Orduko orbainak, egungo ordainak
.jpg)
Rodolfo Martín Villak bere karrera politikoarekin izan duen inpunitatea eta eragiteko gaitasuna hobekiago ikus liteke, alderdi eta instituzioetan ez ezik, Espainiako Estatuko enpresa handietan azken hamarkadotan izan duen pisua eta presentzia aztertuz gero.
Kataluniako El Crític hedabideak erregistro merkantilean arakatu du eta 1990eko hamarkadatik agintari frankista ohiak 45 enpresetan karguak izan dituela baieztatu ahal izan du, horietako batzuk oso ezagunak. Denera, 93 kargu korporatibo bete ditu Martín Villak 30 urteotan, azkena 2019ko ekainean Técnicas Reunidas eraikuntza eta industria enpresako kanpo kontseilari izendatu zutenean; lan horrengatik urtean 115.000 euro gordin irabazten ditu oraindik.
Enpresa munduarekin lehen harremanak Francoren erregimeneko goi karguak hartzearekin batera hasi zituen, falangista deklaratua zenean. Hala, 1973an Banco de Crédito Industrialeko (BCI) presidente izendatu zuten. 1979an Barne ministro izateari utzi eta 1980an Lurralde Administrazioko ministro egin zuten arte Ibercobreko zuzendaritzan egon zen, Espainiako Estatuan kobrea erauzteko monopolioa zuen konpainian –“paroan dauden ministroentzako erresidentzia” ere deitua–.
Ondoren, PSOEren agintaldiak iraun zuen bitartean hainbat mutua eta aseguru konpainietako goi karguak eskuratu zituen –eskandaluren bat edo besterekin– eta Burgosko La Cellophane Españolako presidente ere izan zen, Banco de Bilbaoren jabetzakoa. 1993tik 1997ra Caja Madrid-en Kontrolerako Kontseiluaren buru izango da Martín Villa. Hain justu, urte haietan hasi ziren black txartel ezagunak erabiltzen, eta auzi horrengatik 2018an egin epaiketan ministro ohi frankistaren testigantza eskatu zuten askok.
Baina negozio handienak 90eko hamarkadan egin zituen, bere lagun Jose María Aznar boterera iritsi zenean. 1997an Endesako presidente jarri zen, oraindik publiko, baina pribatizatzeko prozesu betean. Bera buru zela, espainiar konpainia elektriko handiak Txilen jarri zituen hatzaparrak Enersis filialarekin, eta maputxeen Biobío bailaran presa erraldoia eraiki zuen, genozidio natural ikaragarria eraginez; horretarako pinochetista ezagunen “laguntza” izan zuen gainera. Garai horretan Augusto Pinochet diktadorea Londresen zegoen, nazioarteko atxilotze agindu baten ondorioz atxikia, bada, Endesako presidenteak hainbat gestio egin zituen aske utz zezaten.
Sogecable (2004-2010), Sareb (2013-2018) edo MGO Taldea (2013-2019) izan dira gure falangistaren hurrengo lurreratze pistak. Baina bere enpresa familiarrak, Polinmarpe SL-k irudikatzen du ondoen influentzia politikoekin lortu litekeena. Kapital gutxikoa den arren, horren bidez Cliner SA garbiketa enpresarekin lotura estuan dago Martín Villaren sendia, akzioen %21 baitauka. Cliner 1985ean sortu zuten Alianza Popular alderdi inguruko hainbat kidek –Martín Villa barne– eta banku eta erakunde publiko ugarirekin ditu zerbitzuak kontratatuta: BBVA, Santander, Valentziako garraioak, Kantabriako Gobernua...
Asko izan dira ministro ohi frankistari jaten eman dioten gobernu eta enpresak. Zeren truke? Noraino iristen dira Trantsizioko borra kolpeen orbainak eta ordainak?
Eredu berriak ikasleek milaka euro aurreztea ekar lezake. Autoeskoletako irakasleek plana kritikatu eta errepideetan sor daitekeen arriskua mahaigaineratu dute. Neurri berriak “milaka irakasleren enplegua arriskuan jartzen duela” ohartarazi dute.
.png)
Milaka gazte bildu dura Gazte Koordinadora Solizalistak (GKS) urtarrilaren 25ean Bilbon eta Iruñean antolatu dituen mobilizazioetan, "Euskal Herrian agenda belizista eta faxismoa normalizatu ez daitezen". Jendetza bildu da bi hiriburuetan gerra inperialistaren... [+]
Epaitegietan hamar urte bete ditu auziak, eta azkenean EAEko Auzitegi Nagusiak ebatzi du beste epaitegi txikiagoek ikusten ez zutena: ez zela baserri zaharra "eraberritu", baizik eta askoz ere eraikin handiagoa altxatu zela eta behar zuen lekutik urrunago. Legez kanpo... [+]
Aparteko iragarpenik egin gabe, "askatasun akademikoaren eta izpiritu kritikoaren" aldeko aldarria egin du Joxerra Bengoetxeak EHUko errektore karguaren zina egin duenean, Ajuria Enean: "Ebidentzia zientifikoak ukatzen dituztenen aurkako euste-horma izango da... [+]
Su-etenaren akordioarekin barnean, Israelgo armadak Netzarim korridorea ireki du. Ia urtebeteko erbestealdiaren ondoren, milaka palestinar euren etxeetara abiatu dira bidaia emozional sakonean. Trumpek gazatarrak Egiptora eta Jordaniara desplazatzea proposatu du, eremua erabat... [+]
2.000 lagun inguru bildu dira urtarrilaren 26an, Irunetik Hendaiarako martxan, Europaren migrazio politika “hiltzaileak” salatzeko. Korrika igaro zenean hainbat migratzaileri muga igarotzen laguntzeagatik auzipetutako ekintzaileei babesa eman diete. Ekintzaileak... [+]
Euskal Herria Baterak apirilaren 11an Donostiako Kursaalen egingo den ekitaldiaren berri eman du. Ekitaldia Aberri Eguna ospatu baino egun batzuk lehenago eginen da. Agerraldian Mireia Epelde, Xabier Euzkitze eta Carlos Etchepare bozeramaileek hartu dute parte, eta Manex Fuchs... [+]
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]
Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]
“Behin batean gertatu zen eta ordutik aurrera egunero gertatzen da […] ez dezagun ikus hemen gertatzen dena. Halaxen da mundua, eta gaur egunean inor ez da profeta bere mendean”.
Beste zerbaitez hitz egin zidaten behin eta ordudanik, ezin dut ezer bestela... [+]
Euskal nobela beltzaren astea ospatu da Baztanen hilaren 20tik 26ra. Hainbat liburu aurkezpen, solasaldi eta bestelako ekitaldiren artean, zapatu goizeko mahai-inguruak sortu du aparteko ikusmina. Izan ere, nobela beltzaren aitzakian, bestela ere kriminal bat nola eraikitzen den... [+]
