Dendaostetik erakusleihora

Dendaostekoak | Uxue Alberdi | Susa, 2020.
Dendaostekoak | Uxue Alberdi | Susa, 2020.

Kronika literario gisa sailkatu du Alberdik liburua. Ez naiz nor bakoitzak erditu duena nola izendatu nahi duen zalantzan jartzeko. Eta hala ere, autobiografia kolektibo baten aurrean ere bagaudela esatera ausartuko naiz. Sailkatzeko hainbeste hitz erabili beharrak, ordea, ematen digu pista: liburu sailkaezina da Dendaostekoak.

Gaur egun jasotako istorioa da: Pitxintxu denda zabaldu zutenetik 40 urte baino gehiago igaro direnean eta protagonistak erretiroa hartzetik gertu daudenean egindakoa. Atzera begirako errepasoa egiten dute Izaskunek eta Marijok: senideen arteko harremanetatik hasi, herriko aldaketetatik igaro eta mundu mailako debate politikoetaraino mugitzen dira azkar batean. Dendatik mugitu ere egin gabe.

Denda da beraien oroitzapen gehienak aglutinatzen dituen espazioa. Bertan egiten dute lan egunean zortzi, hamar orduz. Bertan ikusten dute herriko jendea. Bertan elkartu lagun minak eta mendi taldeko emakumeak. Bertan hitz egin literaturaz, musikaz, arteaz eta politikaz. Dendaren ordutegien arabera antolatzen dute beraien aisialdia ere. Eta beti aurkitu kirola egiteko zirrikiturik. Ardo pare bat hartzeko momenturik. Denden elkarteko bileretara joatekorik. Mozorrotzeko umorerik.

Denda hau egiteko, saltzeko, harremantzeko modu baten marka da: gertutasunean, konfiantzan eta bezeroaren ezagutzan eraikia. Galtzear dagoen komertzio txiki bat, besteren artean.

Elkarrizketa biziak dira Izas eta Marijorenak. Batak bestearen kontakizuna elikatzen du, oroitu ez duen detailez hornitu bestearen esana. Hasieran zaila da beraien ahotsak bereizten, ez baitago horretan lagunduko digun puntuazio markarik. Hala ere, pertsonaia bakoitzaren ahotsa eta nortasuna bereizten hasiko gara kontakizunean sakondu ahala.

 Elkar oso ondo ezagutu eta bizi duten bi pertsonaiaren arteko elkarrizketak dira, dinamikoak, konplizeak. Askotan mimetizatuak. Uxue Alberdik ondu eta josi egin ditu. Estilo literarioa eman, eta aldi berean naturaltasuna gordetzea lortu. Lan bikaina iruditu zait. 

Denda elkarrekin daramaten bi ahizparen autobiografia edo kronika irakurriko nuelakoan bizitza –letra larriz esanda– elkarrekin eraman eta egiten duten ahizpen autobiografia edo kronika irakurri dut. Sakonean hunkitu nau beraien aske izateko gogoak; eta malkoren bat leherrarazi dit testuak eta Izas eta Marijok duten bizitasunak, bizipozak, ausardiak eta indarrak.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Liburuak
Eztizen Artola Iturrate
“Horrenbeste erromantizatu dugunez auzia, ez gara kontziente espetxeak sor ditzakeen ondorioez”

Heldu da eguna: espetxetik aterako dute Ihintzaren aita. Une horixe du irekiera Eztizen Artolaren (Bilbo, 1999) Gurpilak eleberriak (Txalaparta, 2024). Hortik egingo du atzera, aita bisitatzeko kartzelara egiten dituen joan-etorrietan haur motxiladuna hazten, egoeraz jabetzen... [+]


2024-10-09 | Leire Ibar
Jon Gerediaga, Harkaitz Cano eta David de las Heras izango dira Euskadi Literatura sarietako irabazleak

Urriaren 9an Bilbon egindako prentsaurrekoan, Ibone Bengoetxea Eusko Jaurlaritzako lehen lehendakariorde eta Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburuak iragarri ditu aurtengo Euskadi Literatura sarien irabazleetako batzuk.


2024-09-16 | Estitxu Eizagirre
‘Haziak’ liburua irailaren 20an aurkeztuko da, Azpeitiko Elikagunean

Liburuaren lehen aurkezpena irailaren 20an izango da, ostiralarekin, 18:30ean Azpeitiko Elikagunean. Bertan izango dira Miguel Arribas Kelo eta Marc Badal egileak, Markel Lizasoain itzultzailea, Maitane Gartziandia diseinatzailea eta Dani Blanco argazkilaria. Egileen azalpenak... [+]


Euskal Herriko kartografia historikoa
Mapen lorratza herri baten historian

Kartografiak herri edo lurralde baten ezaugarriak baino askoz gauza gehiago adierazten dituela jakina da. Mapak eskuan konkistatu dira kontinenteak eta eraiki dira inperioak historian zehar, eta eskoadra zein kartaboiez definitu dira identitate kultural eta politikoak. Euskal... [+]


Kronika: 'Liburu ausartak' jardunaldia
Isilak, mutuak, zuriak... eta ausartak

Otsailaren 23an abiatu ginen Zaragozara (Aragoi) lagun bat eta biok. Bera Haur Hezkuntzako maistra eta ni literatur dinamizatzailea. Album! elkarteak (haur eta gazte literatura argitaratzen duten argitaletxe independenteak biltzen dituen egitura) antolatutako ikastaroak gure... [+]


Borrokak eta liburuak

Konturatu orduko apirila joan da, bere intentsitate eta kolore guztiekin. Egun beroak, epelak eta hotzak utzi dizkigu. Ostadarra eta izotza. Euri jasak eta bero sapa. Jaio berri diren arkume apurrak belardian dabiltzan bitartean, labanak eten egin du bizitza eman duten hiru... [+]


Amador Fernández-Savater. Filosofia pirata
“Gure gizartean desira gutxi dago, eta obedientzia asko agindu neoliberalei”

Martxoaren amaieran Donostiara etorri zen Amador Fernández-Savater bere liburu berria aurkeztera: Capitalismo libidinal [Kapitalismo libidinala]. Bisita labur batek mami handia izan dezake. Madrilera itzuli aurretik elkarrizketatu genuen, harilkatuz politika,... [+]


Euskal Herriaren lehen atlas kartografikoa osatu dute

Ramon Oleagak eta Jose Mari Esparzak egina, 300 mapa dakartza Imago Vasconiae izeneko bildumak eta Interneten ere kontsultagarri dago. Euskal Herriaren historiaren bilakaera irudikatzeko eta "ikerketarako jatorrizko materiala izateko" ezinbesteko tresna sortu dute... [+]


2024-01-10 | Reyes Ilintxeta
Jose Mari Esparza. Ideia trafikatzailea
“Borrokaren beharra transmititu nahi dut, zerbait berria sortuko da, beti sortu da”

Jose Mari Esparza idazle, editore eta ekintzaile menderaezinak bere lanerako txokoan hartu gaitu, Altaffaylla Kultur Elkartea eta Txalaparta argitaletxearen sorlekuan, liburuz inguraturik. Gaztetan 20 urtez aritu zen Luzuriagaren Tafallako fabrikan lanean eta orain berriki... [+]


2023-11-27 | ARGIA
Eva Forest Liburutopia
Utopia letra eta kafe artean elikatzeko liburu-denda

Abenduaren 1ean inauguratuko dute Gasteizko Alde Zaharrean Eva Forest Liburutopia kafe-liburudenda. Proiektua “pentsamenduaren eta kulturaren hedapen eta gozamenerako topalekua” izatea nahi dute bere bultzatzaileek. Hilabeteko programazioa aurkeztu dute jada... [+]


Ander Berrojalbiz. Heretikoz, sorginez, Elurzuriz
“Gizartea ezin da ulertu gizakiaren parte magiko sobrenatural hori gabe”

Akelarre saiakera argitaratu zuen 2021ean, eta, iaz, berriz, perla urregorrizko bat: Elurzuriren hiru heriotzak. Grimm anaien ipuin ezaguna berridatzi zuen, eskuizkriburik zaharrena abiapuntu harturik, Grezia zaharreraino joanez, eta Elurzuriren istorioko zenbait elementuri... [+]


Eguneraketa berriak daude