‘Poltergeist’ eta ‘Rambo’ artean

Argiantza | Pello Lizarralde | Erein, 2020.
Argiantza | Pello Lizarralde | Erein, 2020.

Poltergeist estreinatu ondoren, baina Rambo pantaila handietara iritsi baino lehenago, jubilatzear dagoen zinema-areto batzuen gerenteak road trip-ik mundutarrena abiatu du iraileko bero-sapa jasanezinean. Horratx, Argiantza, Pello Lizarralderen azken eleberria, Ereinek argitaratu duena, idazlearen argitaletxe kutunak. Makro-narraziorik gabeko mundutartasunaren izaera mikroskopiko horretan, hala ere, oso argi izendatu ezin dudan zerbaitek (zerbait deserosoak) lotu nau eleberrira hasi eta bukatu arte.

Gerenteak dio: “Nahita ere ezin izango dut ahaztu egiten ari naizen honen ondotik zerbait galduko dugula, nahiz eta ez dakidan oso garbi zer galduko dudan nik”. Bada, iruditzen zait esaldi horrek laburbiltzen duela, nolabait, eleberrira harrapatu nauen zera hori. Nola esan, iruditu zait, gerentearen adierazpenak kokatu nauela Poltergeist eta Rambo-ren artean.

Poltergeist-en bezala, galduta dagoela ez dakigun zerbaiten ehorzketaren testigu egiten gaitu eleberriak eta, bizkitartean, espektro eta mamuen zain utzi. Rambo-ren gisako soluzio testosteroniko bazookadun muskulatu hipermaskulinoaren iragarpenak, jarraian, gure mamuekin zer egin ez dakigula pentsatzen utzi nau. Eta hori guztia road-trip-ik mundutarrenean.

Egin, egiten dute bere lekua eleberrian zehar gaur egunera iritsi zaizkigun espektroetako batzuek: RRV izendapena baino lehenagoko Zarama; 78ko konstituzioaren ondorengo, baina PSOEk lehenengoz irabazi baino lehenagoko Espainiako Estatua; googlemaps eta tomtom-ak baino lehenagoko kotxe bidaiak; bideoa baino lehenagoko zinema; GAL baino lehenagoko ETA. Alta, zerbait galtzen ari bada, ez dakigu oso ondo zer. Hori bai, badakigu ari garela zerbait galtzen, horren testigu egiten baikaitu eleberriak.

Gure Poltergeist-i Rambo-rik bidali baino lehenagoko tarte horretan, nostalgiarik gabe begiratzen dio iragan hurbilari Lizarraldek. Ezin esan estetika narkotikoa dela Argiantzak ematen diguna. Edozer dela ere galdu genuena, merezi du galdetzeak zer ari garen galtzen orain, edo zer daukagun galtzeko bihar.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskal literatura
“Euskararen patua independentziarekin lotzen badugu, euskarak jai egin du”

Xabier Zabaltza Perez-Nievas historialaria, idazlea eta EHUko irakasleak 'Euskal Herria heterodoxiatik' izeneko liburua plazaratu berri du. Bertan dio Euskal Herria ezinbestean euskara eta euskal kulturaren bidez eraiki behar dela eta horretarako funtsezkoa dela euskara... [+]


2024-08-05 | Behe Banda
Barra warroak |
Argazkirik ez, mesedez

Beti daramat kamera bat gainean, zorrorik gabe poltsan galduta edozein aitzakiapean ateratzeko. Dena argazkitzen pasa dut azkenengo urtea, nire leitmotiv akademiko-politikoa denbora librerik ez den heinean, frenesi basatian zerbait hilezkortu edo. Pilatze ariketa bat izan da,... [+]


Arrats dibertigarria

"Arrats arrunt bat zen. Zapoarentzat”. Arrats hori da Maite Mutuberriak album honetan kontatzen diguna. Oso testu gutxi du liburuak, eta irudiek ederki kontatzen digute istorioaren nondik norakoa. 

Hasieratik ikus dezakegu ilustrazioetan zapo handi eta lasaia,... [+]


Katixa Dolhare: «Frantsesa klaseetan literatura azkar lantzen da baina euskara klaseetan anitzez gutxiago»

"Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara" jardunaldian parte hartu zuen Katixa Dolhare Zaldunbidek. Seaskak eta UEUk antolatu Udako Ikastaroen barne. Bere problematikak horiek ziren: Zer leku du literaturak hezkuntza programetan eta nola landu euskal... [+]


Erasoari aurre egiten

Liburu honetara hurbiltzen denak lehenbizi G. Mabire-ren irudiekin egingo du topo. Komikiaren estiloko irudiak dira, trazu oso zehatzak eta kolore bizikoak, pertsonaiak eta egoerak erraz interpretatzen laguntzen dituztenak. Irudi horiek testuarekin bat datoz: laburra eta zehatza... [+]


Mikel Ayllon
“Poesiaren sozializaziotik bueltatuko da literaturaren balio soziala”

Bizkaia Irratiko Irakurrieran literatur saioari agur esan dio Mikel Ayllon idazle eta orain arteko saioaren gidariak. Irailetik aurrera jarraituko ez zuela esateaz gain, gogoeta egin zuen sareetan euskarazko literaturaren egoeraz: "Euskal literatura gero eta homogeneoagoa... [+]


2024-07-10 | Lander Arretxea
“Loturak antsietate eta inpazientzia handiagoz bizi ditu gure belaunaldiak”

Kiosko bat, krisian, Benidormeko giri artean. Eta egunkarien atzean, txandaka, adinak eta mundu ikuspegiak desberdintzen dituzten bi lagun. Kontrastezko osagai horiekin garatu du Lizar Begoñak bere lehen eleberria: Mundu zitalaren kontra. Gisa bereko inguru batean batu... [+]


Nola irakurzaletu ikasleak

Irakurtzen al dute –eta irakurritakoa ongi ulertzen al dute– haur eta gazteek? Eta helduok? Eskolan zein tarte eskaintzen zaio irakurketari eta literaturari? Nola prestatzen da ikasleei eskaintzen zaien liburu zerrenda eta nolako liburutegiak dituzte ikastetxeek,... [+]


2024-06-19 | Itxaro Borda
Isil-isilik

Emazte batek zendua den euskal idazle eta poeta bat akusatzen du, abusuak egin zizkiolakoan, eskolan zebilen nerabe garaietan. Erbia kitzikatzea, arrazoi du Gorka Bereziartuak. Beste edonor izan balitz, afera ez zen isilik geldituko, feministak eta ni barne, salaketategi... [+]


Poesia mailu bat da jaialdia
Literatura ez da ezer arriskutsua, ezta?

Poesia mailu bat da jaialdia antolatu du Azpimarra irakurle taldeak Gasteizko Gaztetxean. Ikasturtean egindako saioetan landu dituzten auziak plazaratu dituzte tailer, solasaldi, errezitaldi zein hainbat erakusketatan. “Garaia kolpatuko duen literaturaren alde” egin... [+]


Behe Banda sortu da
Literaturan behetik hasteko leku bat

Idazle gazte batek ba al du espaziorik trebatzeko eta gaitasunak garatzeko? Ba ote dute idazkiek zirkulatzeko aukerarik, lokaztuta ito ez daitezen? Bakarrik egin behar al du bidea idazleak, halabeharrez? Nolako zirkuitu literarioak nahi ditugu? Galdera horien itzalean sortu dute... [+]


2024-05-27 | ARGIA
Euskal letren asteburua egin du Literaturiak Zarautzen

Ostiraletik igandera Literaturia jaialdia egin dute Zarautzen (Gipuzkoa) (B)egia izenburupean. Booktegi webgunea omendu dute antolatzaileek. Hiru ikuskizun estreinatu dituzte, denak Literaturiarako beren beregi sortuak.


Eguneraketa berriak daude