Filosofoak dio, umilki, emozio orori ongi etorria egin beharko geniokeela, eta edozein motako gogoetari utzi beharko geniokeela lekua hartzen eta garatzen, biziaren esentzia aldaketa delako eta aldaketari ihardukitzen ikastea dela bizirautea, bizia bera funtsean; desorekari buru egin behar litzateke oreka berria aurkitzeko, hori omen da gure bidea; gogoetei heltzera utzi, obsesionatu gabe, doiki, eta hauei hain zuzen ere heldu behar genieke, menperatze aldera.
Bizkitartean, filosofiari leku gutxi diogu egiten azken denboretan, preseski egoerak horretarako enbeia sortu behar lukeelarik. Seguritatearen alderdira ekarriak gara eta horixe dugu gogoan hain zuzen, segurtasunean jarraitzea, lehen bezala, oreka berriak bilatzeko premia dugularik, egitasmoei heltzearen beharra.
Alta lehen bezala ez da deus izanen, ez eskola, ez lana, ez munduaren ikusteko moldea ez eta besteaz dugun ikuspegia. Arbolak ere ez ote dira ezberdin? Urte honen hasierak milaka kilometroko distantziakoa iduri du, aurrekoaren oroitzapena,
"Badirudi lanjer berriak armarik gabe utzi gaituela. Gaitzaren kontra, noski, baita gaineratekoaren kontra ere. Armarik gabe gara, mentalki, etikoki, espiritualki, sozialki"
guhaurk ere, lauso ikusten dugu. Helduak gara maila batera non ez dugun proiekturik, ez proiekziorik epe laburrean, ez eta hamabostaldikorik.
Epidemiez mintzo diren elaberriak eta kontakizunak ez dira eskas. Hauetako egoeren antza handiak ditu gaurkoak, epidemiologikoki bezainbat soziologikoki. Salbu, haietan ez bezala, gure erreakzioak bihurtu direla gehiengo batekoak, bapatekoak, zoratuak, zifrituak, gibelapen edo perspektiba gutxikoak. Eta agian hori da deigarriena. Irakurri izurrite fikzioetan, protagonisten sinesteak bestelakoak ziren, erreferentziak, tirriak gisan berean beste gisakoak. Kezka bat zegoen geroaz, egokitzeaz eta garapenaz, pertsonenganako sinestea agerikoa zen, bihar bat egonen zen, kaosaren erdian gai arruntek, kezka normalek ere beren bidea egiten zuten. .
Gaurkoan, arrangura gehiago dugu jakiteaz noiz arte bereiz egon beharko ote dugun, noiz poteak hartzen ahalko ote ditugun, pilota partidak ikusiko ala ez, ea Googlek eutsiko duen erori gabe, eta globalki ea iraunen dugun, indibidualki. Eta bada ideia bat besteei gailentzen zaiena eta goizetik arrats oroitarazten zaiguna: garbitasuna, ingurune aseptikoa. Horretaz baizik ez da jarduten: astero aholku berri bat agertzen da mikrobioen urrun uxatzeko eta lekuak, aktibitateak sailkatzen dira garbitasun kriterioaren arabera. Hortik, lana ona da. Familia, neurrian. Aldiz kirola ez da sobera hala. Lagunak batere. Kultura ez gehiegi. Patria gauza ona da.
Badirudi lanjer berriak armarik gabe utzi gaituela. Gaitzaren kontra, noski, baita gaineratekoaren kontra ere. Armarik gabe gara, mentalki, etikoki, espiritualki, sozialki. Nagusitzen den sentimendua da perdizioarena, eraikitzeko eta pentsatzeko denborarik ezarena, ideiak hazteko paradarik eskasarena. Biziaz dugun arrangura mikrobiologiko hutsa bihurtu da, eta haizatu ditu biziaren beste alde guziak, biologikoa, soziologikoa, politikoa, filosofikoa nolaz ez. Ez diegu ideiei heltzen, emozioak filtratzen dizkigute.
Maitatzea, kexatzea, arbolak landatzea eta planak egitea egokia litzateke. Dudatzea, panikatzea, gauzen ondotik iragatea, arinak izatea gutiziatu beharko litzateke. Dardaratzea, kontradikziotan itotzea, hobeki egitea, berriz egitea irrikatu beharko genuke. Gaitzetik atera eta hoberena atxiki. Asmoei heldu eta oreka berrien bila abiatu: hori opa diet gure buruei.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Jada bizpahiru aste izango dira irakurri nuenetik, Maialen Akizuren zutabe batean. Aner Peritzek telebistan esandakoak zekartzan: “Bertsolaritza da gizon zis heteroekin ez harremantzera eraman nauena, bertsolaritza delako disidente egin nauena, eta, era berean,... [+]
Beldur hori bada. Badirudi Donald Trump etorri dela Washingtoneko bulego borobila luzerako okupatzera. Bigarren mandatua du, baina bere hurbileko aholkulariei, ez dela txantxetan ari berretsiz gainera, Konstituzioan zenbaki bakan batzuk aldatzeko bere xede zurruna aipatzen die,... [+]
Ansorena´tar Joseba Eneko.
Edonori orto zer den galdetuz gero, goizaldea erantzungo, D´Artagnanen mosketero laguna edo ipurtzuloa, agian. Baina orto- aurrizkiak zuzen adierazten du eta maiz erabiltzen dugu: ortodoxia, ortopedia, ortodontzia... Orduan (datorrena... [+]
“Erresilientzia poltsa”, “biziraupen eskuliburua”, “ebakuazio bizkar-zakua”: hara nolakoak entzun daitezkeen agintarien ahotan azken asteetan.
Iragan hilabeteko adierazpenen artean, Europako Batasunak herritarrei eskatu die... [+]
Ez da Aberri Eguna, Aberri Aukera da euskaldunok behar duguna. Urtean behin errepikatzen dira balizko alderdi zein talde abertzaleen deialdiak, data hauetan, Euskaldunon aberria Euskadi/Euskal Herria da aldarriaren inguruan. Egun bateko kontua izaten da, hala ere. Eta ez batera... [+]
Joan den astean topaketa polit bat izan dut, aspaldi ikusten ez nuen emakume talde batekin, eta egitearen inguruan aritu gara berbetan, teknologia eta sorkuntza espazioei lotuta.
Emakume hauetako nagusiena, jubilatzeko mugan dagoena, programatzailea da eta kodea programatzen... [+]
Hainbatetan esan izan didate arkitektoen lanaren gauzarik indartsuena dela ekoizten duguna betikotu egiten dela. Eraikinaren betikotasunak gizakiaren presentzia tenporala gainditzen duela eta geroko etorkizunean iraunkor egingo gaituela. Eta liburu batekin gertatzen ez den... [+]
Desengainu handia hartu dute euskal feminista askok jakin dutenean Chimamanda Ngozi Adichie idazleak haurdunaldia esternalizatu duela, alegia, surrogate batek ernaldu duela bere haurra, diru truke. Guztiok izan beharko genuke feminista saiakeraren egilea da Adichie, besteak... [+]
Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]