Bestelako etxe ereduen bila
COVID-19aren garaioi nola aurre egin? Txertoa iritsi arte ezinezkoa dela esango dute askok. Murrizten ari zaizkigun eskubide eta askatasunei aurre egin behar diegula pentsatuko dugu beste batzuek, izan ere, etxea txiki geratzen hasi zaigu.
Musukoa jarri eta bizitza aldatu ez zaionik egongo da, akaso positiboa izanagatik edota positibo batekin kontaktuan egonagatik konfinatu beharra izan da egunerokoan izan duen berezitasun bakarra; baina orokorrean, dena aldatu zaigunaren sentsazioa dut. Harremantzeko era aldatu eta sistema goitik behera berrantolatzen hasi da.
Neoliberalismoa gogor dator, Euskal Herrian marka propioz, eta zirrikitu guztietatik sartu zaigu; “norberak egiten duen hori da garrantzitsuena”, “denok eman behar dugu gure onena”, “mobilizazio eta grebak soberan daude”, “gaixotasunaren kutsatzea
"Etxea bizirauteko espazio bilakatu zaigu baina etxea ez da eraldatu, itogarri bilakatu akaso. Are isolatuagoa, bakartiagoa zaigu. COVID-19ak familia nuklearrean gotortu gaitu, heteroaraua indartu du"
herritarren ardura da”, “gazteak gazte izateagatik errudun”, eta abar. Indibidualismoan eta kontsumismoan soilik bizi daiteke ondo.
Etxetik lan merkatura eta buelta etxera. Enplegurik ez baduzu etxean gatibu eta etxerik gabekoa bazara ez-lekuetan gatibuago, baina kaleetatik kanpo. Prekarioagoa eta esplotatzaileagoa bilakatzen ari den lan merkatuan ez gaudenetan ere, kontsumismoa edo etxea lagun. Naturarekin harremana aldatu dugu kasurik onenean, ez besterik.
Etxea bizirauteko espazio bilakatu zaigu baina etxea ez da eraldatu, itogarri bilakatu akaso. Are isolatuagoa, bakartiagoa zaigu. COVID-19ak sorturiko egoerak familia nuklearrean gotortu gaitu, heteroaraua indartu, interneten kontsumo basatia areagotu, harremanak mugatu, sexuaren araberako lan banaketan sakondu, esplotazio egoera gehiago sortu eta indarkeria matxista ezkutuan utzi du.
Etxe eta bizi eredu honek nekatuta nauka. Neguak eta eguraldi okerragoak horretara eramango gaituen edota bestelako etxeak, sareak eta harremanak sortzera eramango gaituen galdetzen diogu geure buruei. Txikitik eragingo dutenak, beste logika batekin, aurrez aurrekoa indartu eta babestuko dutenak, beste produkzio, kontsumo eta harreman eredu batzuei balioa emango dietenak. Eskerrak arnasguneak topatzen ditugun eta kaleak hartzeko prest gauden!
Ezin aipatu gabe utzi tokiko arnasguneak, Portugaleteko gazteek mimo handiz landu eta zaindutako Sastraka Gaztetxea edota bidaiari eta ameslari askoren topaleku den Arteako Herriko Benta bezalakoak. Kolektiboari erantzuten dioten etxeak, komunitatean errotzen direnak, bilerez eta dantzaz josiko direnak, konspiratuko duten etxeen bila gabiltzanon topalekuak.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Bata bestea irentsiz gordetako azken galtzerdi parearen ondoren, ezin izan nuen kaxoia itxi. Horrela zegoen, gaizki itxita, bi astez jada, pijamena (pijamen tiraderan, oparitutako hiru izan ezik, ez dago pijamarik; “etxerako” kamiseta eta galtzaz beteta dago). Atera... [+]
Londrestik iritsi da ospe handiko arkitekto bat Galiziako herri txiki batera. David Chipperfield du izena, eraikinak mundu osotik zehar ditu, Berlin, Milan eta Shangaigo bulegoetatik lanean. Arkitektura elegantea, fina, Sir batek egindakoa. Istorioa Corrubedo herrixkan hasten... [+]
Tabernan zaude, barran, eskatu nahian. Mostradorean beste pertsona batzuk ere berdin. Laster izango da zure txanda, baina zuri tokatu arren, zerbitzariak ez dizu galdetu ea zer nahi duzun, salto egin dizu eta zure atzean etorri den gizona atenditu du. Ergel aurpegia geratu... [+]
Barruan dudan zera honi idatzi nahiko nioke. Pandemiatik ia bost urte beteko dira, eta garai hartan gazteak ginenak hasi gara, gazte izaten jarraitzen badugu ere, bestelako espazio batzuetan orbitatzen. Etxebizitza, bizi proiektua, amatasuna, lana, osasuna... elkarrizketetako... [+]
Gogoratzen al duzue? Legebiltzarreko %90ak onartu zuen Hezkuntza Akordioa duela bi mende –barkatu, bi urte–. Ezkerraren biltzarkideen erreakzioa euforiaren eta neurriko gogobetetasunaren artean mugitu zen. Onarturiko dokumentuaren arabera, zentro pribatuek diru... [+]
Egotea egitea da. Hala dio aurten Durangoko Azokak, eta egia da, azokaren beraren kasuan behintzat eta Euskal Herria aintzat hartuta. Dagoeneko 59. azoka da aurtengoa, eta urtero egote hutsak frogatzen du euskara, euskal kultura, euskal nazioa egiteko modua dela Durangoko... [+]
Bilbon bazterkeria arriskuan dauden kolektiboekin lanean aritu nintzen bost urtez, arrakala digitalaren inguruan, batez ere emakumeekin. Bidean, bortizkeria matxistekin eta beste arazo askorekin aurkitu nintzen. Oso modu organikoan, indarkeria matxista pairatzen zuten... [+]
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Azken 15 urteetan dugun Internetak hartu duen bilakaera ikusita, duen eredu teknologiko eta negozio ereduari lotuta, gizatasunaren alde txarrenak areagotzeko tresna dela pentsatu dezakegu. Ideia horrekin konforme ez dauden eragileak sortu dira mundu osoan zehar. Honako... [+]
Gutxi ateratzen naiz azken urteetan. Askotan esan dut, badakit, baina badaezpada ere. Bertso saio batera joan naiz gaur. “Bejondeizula”. Bai, horregatik abisatu dut gutxi ateratzen naizela, pentsatzen dut zuek kultur ekitaldi askotara joaten zaretela, eta... [+]
2006. urtean, Baltasar Garzonek, orduko epaile izarrak, errebelazio moduko bat izan zuen, eta jardunbide bat idatzi zuen, terrorismoagatik inkomunikatutako atxilotuen eskubideak bermatzeko. Epaile berak ehunka atxilotu inkomunikatu pasatzen ikusi zituen bere aretotik, horietako... [+]
Bihotzean ditudan oroitzapenik politenetakoak dira. Euskal Filologia egiten ari nintzen garai hartan, eta Arbizuko elkarte batera joan ginen Ruper Ordorikaren kontzertu batera. Han zeuden Rikardo Arregi Diaz de Heredia eta Juanjo Olasagarre. Ez nintzen Arregiri esatera ausartu... [+]
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Esaten da Simone de Beauvoir-ek idatzi zuela zapaltzailea ez litzatekeela hain indartsua izango zapalduaren lerroetan konplizerik ez balu. Niri oso normala iruditzen zait... zer nahi duzue, ba? Zapalduta zaudenean, ulergarria ere bada zure kondizio hori hobetu nahi izatea, eta... [+]