Omenaldia Bixentikori

  • Ekainaren hasieran hil zen Iruñean Bixente Serrano Izko, irakasle, historialari, idazle eta politikaria,   eta joan den irailaren 11n egin zioten omenaldia Iruñeko Katakrak aretoan, Geronimo de Ustariz historia institutua, Eusko Kultur Fundazioa eta Pamiela argitaletxearen eskutik.

Eskerretik eskuinera Nerea Perez, Josu Chueca, Amaia Alvarez eta Pello Elzaburu. (Arg.: X. Letona)
Eskerretik eskuinera Nerea Perez, Josu Chueca, Amaia Alvarez eta Pello Elzaburu. (Arg.: X. Letona)

Historialaria, irakaslea eta sortzailea izan zen eta esparru horietan ezagutu zuten Josu Chueca historialariak, Amaia Alvarezek (Eusko Kultur) eta Pello Elzaburuk (Pamiela) aletu zituzten Serrano Izkok horietan egindakoak, Nerea Perez Ibarrola Geronimoko lehendakariaren gidaritzapean.

Euskaraz egin zen ekitaldi osoa, zehaztu zenez, Izkok alor horiek euskaraz jorratu zituelako. 1987an ekin zion Nafarroako eskola publikoan irakasle egindako ibilbideari eta mahaian zeuden bi emakumezkoen irakaslea izan zen: "Izaera pedagogikoa zuen, dibulgatzailea eta irakasle gisa oso gertukoa zen", aipatu zuen Alvarezek. Perezen irakaslea ere izan zen Batxillergoan: "Inoiz ez nuen pentsatuko gaur hemen mahai honetan egon nintekeenik, eta horretan Bixentek ere bere harri koxkorra jarri zuen". Eusko Kultureko historia ikastaroaz arduratzen zen Bixente eta Alvarezi lekukoa nola pasatu zion kontatu zuen honek.

"Ez genion Bixentiko deitzen txikia zelako bakarrik –esan zuen Chuecak– afektiboki, pertsona gisa, oso atsegina zelako ere bai". Eta gogorarazi zuen ez zela historialaria bakarrik izan, diktadura garaian ETAko militantziarekin eta ondoren izandako jarduera politikoarekin protagonista ere izan zela: "Nolabait bi bide artean mugitzen zen: historia landu eta irakasten zuen, baina berak argi zioen historiak ez duela determinatu behar izan nahi duguna".

Bixentek idatzitako liburuei errepaso ederra eman zien Elzaburuk: "Gizon ona zen, zentzu machadianoan". 2004-2013 artean Zelaia Sariko epaimahaikidea ere izan zela gogoratu zuen. Liburu egile eta erosle ere bazela azpimarratu zuen: "Bixente ez zen etxe batean bizi, liburutegi bat diseinatu zuen han bizitzeko". Liburu ondare handia zuela eta harekin dokumentazio funts bat sortzea proposatu zuen. Urduritasunean, bere isilune luzeez ere mintzatu zen, haren ironiaz, umoreaz...  

Iruñeko Alde Zaharreko kaleetan baso-erditan ikustea ere ez zen ezohikoa eta, publikotik, alor hori ere ekarri zuen aretora Fernando Mendiola historialariak: "Garazin, Tokin... ordu txikietan ere ikasi eta gozatzen zuen".

Historia dibulgatzaile ona zen eta, lan ugari argitaratu zituen prentsan, besteak beste aldizkari honetan eta Berria-n. Horrexegatik ere, lerro hauetatik gure omenaldi xumea egin nahi izan diogu Argiaren komunitateko kide izandako kolaboratzaile finari. Adiorik ez Bixentiko!


Azkenak
2025-04-25 | Enbata
Herriek (ere) asko egin dezakete euskararen alde

2026ko hauteskundeei begira, zutabe bat ireki du Enbata-k. Plantan emanak izanen diren zerrenda abertzaleen hautagaiei ideia kutxa bat eskaini nahi die, beren programak Herriko Etxeen eskumeneko sail ezberdinetan eraikitzeko. Hilabete honetan, Herriko Etxeek euskararen alde egin... [+]


2025-04-25 | Aiaraldea
Baso Erresilentea proiektua martxan, mendietako jasangarritasunaren mesedetan

Urduñako 2022-2042 Onura Publikoko Mendia Antolatzeko Planaren parte da ekintza, eta Eusko Jaurlaritzako Ingurumen Sailaren babesa eta Bizkaiko Foru Aldundiko Mendi Zerbitzuaren laguntza jaso du.


Frantziako lehen ministroaren alabak ere salatu du “bortizki jipoitu” zutela Betharramgo ikastetxean

Alain Esquerrek idatziriko Le silence de Bétharram (Betharramgo isiltasuna) liburuan eman du lekukotza Helene Perlantek, François Bayrouren alabak. 1980ko hamarkadan egon zen ikastetxe katolikoan ikasle eta berrogei urte luzeetan isilik atxiki ditu bertan jasandako... [+]


Espainiako Gobernuak atzera egin du Israelgo balen erosketan

Israelgo IMI Systems enpresarekin Espainiako Barne Ministerioak egindako bala erosketa bertan behera uztea agindu du Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko lehendakariak. PSOEren eta Sumar-en arteko gobernu koalizioan zegoen apurketa arriskua baretu du erabakiak.


‘Elgarrekin’ lelopean ospatuko dute aurtengo Herri Urrats maiatzaren 11n

Ipar Euskal Herriko ikastolen aldeko bestaren 42. edizioa iraganen da maiatzaren 11n Senperen.


Aurrekontu militarren handitzea salatzeko bizikleta martxa egingo dute Bilbon

Bilbotik abiatu eta Barakaldoko ITP Aero eta Getxoko Sener enpresen paretik pasako da bizikleta martxa, bi enpresa horiek "ekoizpen militarraz arduratzen direlako", antolatzaileen aburuz. Azken aldian ematen ari den armamentu gastuen hazkundea salatzeko protesta izango... [+]


Artzain Egun jendetsua, Ordizian

Aurten 1.500 ardi inguruk zeharkatu dute Kale Nagusia, bost artaldetan banatuta. Idiazabal Gaztaren denboraldi berriaren aurkezpen ofiziala egin da, udaletxean. Garena Jatetxeko Julen Bazek eta Peli Perez de Anuzitak moztu dute gazta.


MADDI OIHENART
“Kantuen ikastez hasi nintzen euskara ikasten”

1997an plazaratu zuen Maddi Oihenartek (Barkoxe, 1956) lehen diska, Lurralde zilarra, Mixel Arotze eta Mixel Etxekoparrekin batera. Txiki-txikia zenetik barrenean dituen paisaiak, isiltasunak eta soinuak partekatzen dizkigu kantuan ari denean. Kantatzean aurreko ahotsen... [+]


2025-04-24 | ARGIA
Bere etxearen aurkako erasoa salatu du Aritz Otxandianok, eta berriztagarriekin duen jarrerarekin lotu du

Asteartetik asteazkenerako gauean familiaren etxearen aurka bi bengala bota dituztela jakinarazi du Fagor kooperatibako jasangarritasun arduradunak.


Espainiako Gobernuak 1.041 milioi euro gastatu ditu Israeli armak erosten azken urte eta erdian

2023ko urritik armamentua erosteko 40 kontratu sinatu ditu Espainiako Estatuak Israelekin eta hango enpresekin, horien erdia azken urte erdian. Horietako kontratu batekin ika-mika piztu da Espainiako Gobernua osatzen duten PSOE eta Sumarren artean, bereziki azken horren barnean,... [+]


Asier Urbieta, 'Faisaien irla'
“Guretzako mugarik ez dago eta horrela estreinatu behar zen: mugarik gabe”

Asteazkenetik aitzina Ipar Euskal Herrian, eta ostiraletik Hego Euskal Herrian; film oso gutxi estreinatzen dira horrela zinema aretoetan. Halaxe egingo du asteon Faisaien Irla-k. Fikzioa baitira mugak, horrela dio Asier Urbieta (Errenteria, 1979) zuzendariak: ez dira... [+]


Haur Hezkuntzako irakasleen %94 emakumeak dira

Ikaslea zenbat eta adinez txikiagoa izan, orduan eta feminizatuagoa da irakasle lana: Haur Hezkuntzan, 10 irakasletik 9 baino gehiago emakumeak dira munduan, Lehen Hezkuntzan %67a eta DBHn %54a. “Kuriosoa da, zaintza oinarri duten beste lan batzuetan (erizainak, erizain... [+]


2025-04-24 | Gedar
Indarkeria matxistaren aurkako babesa: Hego Euskal Herrian, salatutako kasuen %31tan ez ziren neurriak hartu

Espainiako Estatu mailan, behera egin dute bai ezarritako babes-neurriek bai aurkeztutako eskaerek.


Sarako Idazleen Biltzarraren 42. edizioak euskal idazle eta irakurle andana bildu ditu

Ekintza sorta ugariko bi eguneko egitaraua eduki dute bertaratu diren irakurleek: besteak beste, liburu azoka, ikuskizunak, tailerrak eta mahai-inguruak izan dituzte. Maider Elcano koordinatzailearen ustez, Biltzarraren indarra idazleei eta sortzaileei lekua ematen dien... [+]


Eguneraketa berriak daude