Bidegurutzetik

Makina bat aldiz galdetuko zidaten dagoeneko ea zergatik idazten ote dudan euskaraz. Sektore akademikotik etorri ohi zait galdera. Izan ere, gure ikerketa alorrak badu eredu linguistikoa: jakintza ingelesez transmititzen da, gutxienera ere gaztelaniaz edo frantsesez. Ez nuke zalantzan jarri nahi ikerketen emaitzen nazioartekotzeak duen garrantzia, izan bailezake maila globalean gizabanakoen garapena sustatzeko lankidetza helbururik. Baina norberaren hizkuntzan aritzeak dakarren plazeraz gain, ikerketak tokiko errealitatera gerturatzeko beharra ere ikusten dut, txikitasuna ere bai baita globalitatearen parte eta jakintzaren sorburu.

Globalizazioa kontzeptu zabal bezain konplexua da, eta oraindik ere, bere definizio, sorrera edota originaltasunaren inguruan askotariko ikuspuntuak aurki daitezke. Gaia jorratzean, ekonomiaren mundializazioaz jardun ohi gara, ekonomia desberdinen artean dagoen interdependentziaz alegia. Nolabaiteko adostasuna dago prozesu honek sortu dituen arazoak aipatzerakoan: migrazioak, finantza sistemaren deskontrola, giza eskubideen urratzea, desparekotasunak, ingurumenaren narriadura... Maila globalean ematen diren aldaketak ulertzea ia ezinezkoa da jendartearentzat, eta mesfidantza eta kontrolaezinak diren egoerei beldurra ere sortu izan ditu maiz. Arriskuaren gizartea modura definitu zuen fenomeno hau Ulrich Beck soziologo eta irakasleak.

"Norberaren hizkuntzan aritzeak dakarren plazeraz gain, ikerketak tokiko errealitatera gerturatzeko beharra ere ikusten dut, txikitasuna ere bai baita globalitatearen parte eta jakintzaren sorburu"

Paradoxikoa badirudi ere, arazo globalek ez dute oraindik erantzun eginkor globalik izan, eta bizi dugun estatuarteko sisteman oinarritutako kudeaketa ereduak ere, irtenbide eraginkorrak proposatzeko gabeziak erakutsi ditu. Hala ere, iritsezinak eta kaotikoak diruditen jazoera global hauek espazio fisiko konkretuetan gertatzen dira, hau da, jardunbide globalok tokiko espazioekin uztartzen dira bertako eragileek izan dezaketen garrantzia aitortuz. Hain justu ere mundu mailako tokiko hamaika espaziotatik erresistentziak plazaratu izan dira globalizazioaren jokamoldeen aurrean. Aldarrikapen hauetariko gehienak ikuspuntu ekonomikotik egindako proposamenak izan dira, hots, kapitalismo globalean lehiakorrak izateko espazio potentzialak eraikitzeko helburua izan dute. Hauekin batera izan da bestelako proposamenik ere: globalizazioko prozesu ekonomiko eta sozialek ekarri duten kultura homogeneizatzailearen aurrean aniztasun kulturalaren espresio gisa aurkeztu direnak, esaterako.

Euskal Herrian denetariko aldarrikapenak izan ditugu, bai lehiakortasun ekonomikoa oinarri izan dutenak, eta baita sorkuntza kulturala ardatz izan dutenak ere. Azken hauen artean, musika sorkuntza, bertsolaritza, auzoetako boluntario taldeak, dantza-taldeak, garapenerako lankidetza proiektuak, euskalgintza bera... Hainbatetan, eredu globalizatzaileak merkaturatu eta deshumanizatu nahi izan dituen baloreetara hurbiltzeko nahia izan dute.

Udako geldialdian Euskararen bidegurutzetik liburua irakurtzeko parada izan dut. Besteak beste, Kike Amonarrizek euskararen normalizaziora bidea egiteko gakoak biltzen ditu zehazkiro. Euskararen komunitatearentzat erreferentziazko lana izateaz gain, eremu zabalagoetara hedatu daitezkeen proposamenak plazaratzen dituela uste dut, egun bizi dugun ziurgabetasun eta beldurrak eragindako paralisi egoera honi argitasuna eman bailiezaiokete. Gizartearen aktibazioa, herrigintza, saretzea edota lankidetza bezalako baloreak azpimarratu nahiko nituzke irakurketatik, zinez uste baitut hausnarketa espazioak ez ezik, eginez ekingo diogula ezinari. Ez dadila haria eten.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Hezkuntza sailari

Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.

Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]


2025-01-29 | Aramaixo Bizirik
“Itsaraz” zentral eolikoaren kontrako ingurumen txostenaren balorazioa

Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]


Teknologia
Estetikoa

Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]


Industria politikak: noren erreminta?

Azken urteotan, industria politikaren kontzeptua hainbat mailatan indarrez berragertu da. Neoliberalismoaren mailua izandako erakundeak, Nazioarteko Diru Funtsak, gaur egun zera azpimarratzen du: merkatuek baliabideak modu eraginkorrean esleitzeko eta arazo horiek konpontzeko... [+]


Nortasuna

Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]


Gurasotasun baimena

Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]


2025-01-29 | Andrea Bartolo
Gerra inperialistari gerra

Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]


2025-01-29 | Cira Crespo
Ez esan kolonizazioa

Beste detektibe triste baten telesail bat ikusi berri dut. Eskoziako irla urrun batean gertatzen dira trama guztiak. Badakizue nola funtzionatzen duten fikzio horiek: hildako asko, jende arrunta baina ez hainbeste, eta paisaia berde iluna. Oraingo honetan duela urte pila bat... [+]


2025-01-27 | Aritz Arrieta
Euskaldun harrera herria?

Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]


Ez ditzala diruaren hotsak bonben burrunbak isildu

Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]


Euskararen herria harrera herria

Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.

Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]


Glutamatozko grebak

Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.

Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]


Teknologia
Bizitza sistemak

Bizitzak dena inguratzen du, mugatua eta hauskorra da. Bizitza onak bizitzeko, gorputzak zer egin badakiela iruditzen zait, buruak ordea, nahiz eta jakin (ondo informatuta dagoenean), askotan gorputza nahita isiltzen duela ikusten dut. Isiltze horretan burua beste buru... [+]


2025-01-22 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Erosoa

Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]


Eguneraketa berriak daude