Lehen mailako osasun-arretan inbertitu behar da
Vox populi da COVID-19aren pandemiak agerian utzi dituela, besteak beste, gure osasun publikoaren defizitak, “Europako onena” izateaz beti harrotu baitira hemengo agintariak. Horren barruan, lehen mailako arretari erreparatu beharko genioke.
Osasun publikoko profesionalak eta langileak pandemiaren aurretik ari ziren ohartarazten –are gehiago orain–, lehen mailako arretak jasaten duen agoniaz, dagoeneko kolapsatuta baitago.
Zerbitzu horren edozein erabiltzailek ikus dezake zein zaila den aurrez aurreko kontsulta bat egitea. Askok, pandemia hasi aurretik ere, hilabeteak zeramatzaten ohiko medikurik gabe, erretiroa hartu duelako eta ez dutelako ordezkatu. Eta lan hori beste mediku batzuek egin behar dute, ohiko medikua ez izan arren. Nire kasuan, medikuak erretiroa hartu zuen abenduan, eta bederatzi hilabete geroago ez dute ordezkatu.
Anbulatorioetan geratzen direnak, berriz, ez dute betarik lehen mailako arretan aritzeko, asko birusaren arakatzaile lanetan jarri dituztelako. Arakatzaile horiek ez dira kontratazio berrien bidez elikatzen, nahiz eta horrek osasun-sistema indartzea ekar zezakeen.
Gauzak horrela, beharrezkoa da administrazio publikoak aukeratzea zein inbertsio egin, eta norabide horretan, osasun-sistema izatea herrialde honen gehiengoaren zerbitzura lehentasun berezia izango duena. Lantaldeak egonkortu eta handitu behar dira (medikuak, erizainak, laguntzaileak, garbiketako langileak…), baita osasun-sistemako instalazioak hobetu ere, batez ere lehen mailako arreta. Beste inbertsio batzuk atzeratzea eta Euskal Y eta antzeko gastu faraoniko eta antisozialak alde batera uztea ezinbestekoa da horretarako; diru hori osasun publikora bideratzea lehentasunezko helburu politikoa izan beharko litzateke.
Aktibisten ezinegonak bildu, eta horiek kolektiboki lantzeko gida bat sortu dute zenbait aktibistek. Besteak beste, estresa, beldurra, frustrazioa eta nekea landu dituzte.
Milaka pertsona kalera atera dira larunbatean, Eusko Jaurlaritzari eta Osasun Sailari "konponbide errealak" eskatzeko, Osakidetzaren arazo estrukturalak konpon ditzaten.
Prozesu onkologikoetarako tresnak lantzen ditu Paula Barrio yoga onkologikoko irakasleak: “Gorputzarekin eta lesionatutako zonaldearekin konektatzen dugu”.
.jpg)
Osasun Publikoaren Aldeko Herri Plataformak (OPA) manifestazioak deitu ditu otsailaren 1erako. Mobilizatzeko deia egin dute osasunaren pribatizazioari aurre egiteko, lehen arreta indartzeko, osasun arloko langileen baldintzak hobetzeko, prekaritateari aurre egiteko eta kudeaketa... [+]
Bi erizainetatik batek lanean eraso sexistak jasaten dituela azalerazi du Erizainen Ordenak joan den urte bukaeran egin ikerketak. 21.000 erizainek ihardetsi dute, sektore pribatu, publiko eta liberaletik. Hauetan 2.500 gizonak dira.
Dibertsitate genetikoaren ikuspegitik inoizko metaanalisi zabalena egin dute, depresioaren arriskuarekin lotutako geneak identifikatzeko. Horri esker, aurrez ezagutzen ez zituzten 700 aldaera eta 300 gene inguru aurkitu dituzte.
Urte berriaren hasieran asmo berritu egiten gara dirudienez, eta egin beharreko zereginen zerrendak egiten ditugu gutako batzuk. Egiteko horien artean irakurtzeko ditudan liburuen zerrenda izaten da bat, gero eta zerrenda gizenagoa. Zuetako ez gutxik zer irakurtzen dudan galdetu... [+]
.jpg)
Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.
Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]
.jpg)
Sánchez, 2019tik 2024ra Plangintza, Antolamendu eta Ebaluazio Sanitarioko zuzendaria izan zena, azaroan hasi zen Mutualia enpresako mediku-zuzendari gisa. 2024ko udan kargua utzi eta hiru hilabete eskasera egin zuen jauzia enpresa pribatura, Jaurlaritzaren oniritziarekin.
Vithas San José klinikak fitxatu du Jaurlaritzako Osasun sailburu ohia, kargu publikoa utzi eta urte eta erdira.
Garbiñe Elizegi baztandarra erizaina da. Abenduan, Zeelanda Berrian egin duten Osasun Ekitaterako Erizaintza Indigenari buruzko Ikerketa izenburuko bilkuran hartu du parte. Bere tesia aurkeztu du: Euskal emakumeek eta genero ez-normatiboek Euskal Herrian osasungintzan... [+]
Arazo mentalak dituztenen kopurua haziz doa, oraindik ere estigma sozial handia dute atzean eta, horri aurre egiteko, buruko nahasmenduren bat dutenak lan mundura bideratzen saiatzen da Elkarkide, Nafarroako Parlamentuan azaldu duenez. Lan horretan jarraitzeko laguntza eskatu du.