Hezkuntza sailburu berriaren etxeko lanak
Gobernu berria antolatzera doa Urkullu lehendakaria. Pentsatzekoa da sailburu aldaketak gertatuko direla. Tartean, hezkuntzakoa.
Nire ustean, Hezkuntza sailburu berriak lau gairi ezinbestean heldu beharko die, euskarari dagokionez.
Lehenengoa, ziurtatu irakaskuntzara oposizioen bitartez ailegatuko diren irakasleen euskara-maila. Eskolak euskaraz eta ahoz emango dituen irakasleak oposizioko ahozko atala euskaraz gainditu beharra dauka. Erakutsi beharra dauka euskaraz ondo egiten duela. Harrigarria gerta badaiteke ere, oposizioak oso-osorik gaztelaniaz egin daitezke oraindik ere.
"D ereduko ikasle gehienen egunerokoan hizkuntza arrotza da euskara; guk, ostera, hizkuntza propioa bailitzan erabiltzea gura dugu. Horiek biak kontuan harturik irakatsi beharko genieke"
Bigarrena, birpentsatu 2011z geroztik probaldian dagoen 3L eredua, eta berriro diseinatu: D ereduan baino ez da euskaraz ikasten, eta gure ikasleetako askok eskolakoa dute euren euskara ia bakarra. Lehenengo ikasturteetan euskara hutsean aritu; adinean aurrera egin ahala gaztelania eta ingelesa gehituz joan. Eleaniztasunak elebitasunaren ondoren behar baitu.
Hirugarrena: neurtu ebaluazio diagnostikoetan ahozko erabilera ere, eta hartu hura hobetzeko neurriak. Zelan daiteke ikasleen hizkuntza-ezagutza neurtzea, ahozko probarik egin barik? Euskararen ezagutza idatzia atzera egiten ari da, EDz ED. Ahozkoa are apalagoa da, seguru. Erabilerak arduratzen gaituen honetan, ahozko gaitasuna hobetu beharra dago. Besteak beste, curriculuma birplanteatuta eta gelako egunerokoa errotik aldatuta. D ereduko ikasle gehienen egunerokoan hizkuntza arrotza da euskara; guk, ostera, hizkuntza propioa bailitzan erabiltzea gura dugu. Horiek biak kontuan harturik irakatsi beharko genieke.
Laugarrena, orokortu Lanbide Heziketan euskaraz ikasteko aukera. Negargarria izan da azken sailburuen utzikeria arlo honetan. Hainbestekoa, ezen zalantza barik esan daiteke azken zortzi urteak urte galduak izan direla Lanbide Heziketako ikasle euskaldunentzat. Beste neurritxo bat ere, Lanbide Heziketan: ingelesa derrigorra duten legez, euskara ikasgaia ere eredu guztietan ikas dezatela. Gaur-gaurkoz, milaka dira batere euskararik irakasten ez zaien Lanbide Heziketako ikasleak.
Niri lau horiek otu zaizkit. Ziur nago irakurleetako bakoitzak beste hainbeste plantea ditzakeela burua larregi nekatu barik.
Ez ahaztu, baina, neurriok lau zein laurehun izan, badagoela aldez aurreko betekizun bat, ezinbestekoa: euskal hezkuntzaren ardatza euskara dela sinestea. Sinestea eta praktikatzea, zuzkiduran bezala legean ere.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Danimarkatik iritsi zaigu berria: 400 urtez estatuak eskainitako zerbitzua etengo du PostNord enpresa publikoak, eta eskutitzak banatzeari utziko dio 2025 urtea amaitzean. Gobernuak adierazi du enpresa publikoak negozioa paketeak banatzera bideratuko duela. Bi arrazoi eman ditu... [+]
“Hondakinik ez platerean!”. Hori zen kontsigna gure txikitako otorduetan. Janariak zeozer sakratu bazukeen, batez ere ogiak; lurrera erori eta, jasotakoan, musua eman behar zitzaion. Harik eta adin zozoan mamia baztertzeko moda etorri zen arte, lodiarazten zuelakoan... [+]
Zenbait estatistikak berretsi dute begiak hondar urteotan ikusten ari zirena: gimnasioak (eta estetika-zentroak eta nolako-edo-halako-terapia eskaintzen duten negozioak) nabarmen ugaldu dira gurean. EITBk plazaratutako datu bat emateko: EAEn 2010-2019 urteen bitartean, zazpi... [+]
Topatu eta topa! Tipi-tapa, elkarrekin ekin eta, bidea, eginean egin aurrera. Mahaiak, aulkiak, koadernoak eta boligrafoak, platerak, konfidentziak, tragoak eta ahotsak, eskuak, ideiak eta barreak, borrokarako besarkada gozoak. Txistulariak bileran, erraldoiak lasterka eta... [+]
Hezkuntzari buruzko legediak, Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundearen eta planetako jaun eta jabeen aginduei jarraituz, ikasleek ikasketa etapa bakoitzaren amaieran “irteera-profil” jakin bat izatea bilatzen du. Ez pentsa profila zerbait itxia eta bukatua... [+]
Martxoaren 14an Donald Trumpek agindu exekutibo bat sinatu zuen, hainbat berri agentziak jasotzen duten diru kopurua asko murrizteko. Kaltetuetako bat United States Agency for Global Media (USAGM) izan zen eta, ondorioz, Voice of America (VOA), Radio Free Europe/Radio Liberty... [+]
Orain dela 20 bat urte, berrikuntzaren inguruan master bat egin nuen. Bertaraturiko gonbidatu batek esan zigun gizakion historian berrikuntza teknologikoaren eragile handiena gerra izan zela. Gerra, halaber, eragile handia da botere harremanen berrikuntzan.
Berrikuntzaz ari... [+]
Zer esango zenioke Palestinako aktibista bati aurrez aurre izango bazenu? Ni mutu geratu nintzen Iman Hammouri nire herrian bertan aurkeztu zidatenean. Eskerrak andre nagusi bat gerturatu zitzaigula eta solaskide roletik itzultzailearenera pasa nintzela.
Palestinako Popular... [+]
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]
Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]
Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]
Gaur buruko minez iritsi naiz etxera. Ostiral iluntze hotz bat da; ez du euririk ari, baina haizeak bota ditu lurrera bi kontainer eta korapilatu dit ilea. 23:39 dio telefonoak. Lagunekin afaldu dut gure ostiraleroko tabernan. Barre asko-asko egin dugu, eta bihotza bete-beteta... [+]