Zientzia eta kultura

Ikasle garaian hautatu egin behar izan genuen, zientziak ala letrak. Normalki, nota onak zituztenek zientzietara jotzen zuten eta hala egiten ez bazuten, irakasle arduradunek garbi samar adierazten zieten zientziak aproposagoak zirela, bizitzan aukera gehiago izango zituztelako letretan baino.

Bizitzak guztiok jartzen gaitu pixkanaka leku batean ala bestean eta asko izan dira adibidez ingeniaritza ikasi dutenak eta gerora hizkuntza aditu edota kultur aditu gisa jardun dutenak.

Aitor dut ez ditudala inoiz gustuko izan zientziak eta letrak bereizten dituzten gizarte, talde edo dena delakoak, bereizketa horrek teknokratez josi baitu gure gizartea, eta arimarik gabeko talde, gizarte edo herria biziraupen soilera kondenatuta dagoela uste baitut.

COVID-19aren testuinguruan, zientzien eta letren arteko eztabaida zaharra indartu eta lehen mailan jarri zaigu. Nola ulertu bestela, krisi honetatik ateratzeko, estatuek eta administrazioek egin beharreko inbertsio nagusiak manufaktura-industrietara bideratzea eta kultura garai oparoagoen zain utzi izana.

Kultur alorreko pertsonak eta erakundeak jo eta su ari dira oraingo egoera salatzen eta bizi beharko dutena plazaratzen. Bitartean, zientzien aldean bizi direnak isilik, norberak atera behar baititu babarrunak eltzetik, esaerak zaharrak dioenaren antzera.

Txertoak, auto elektrikoak, formulak, espazio-ontziak, 5G eta abar dugu zientzia; kulturak gizakiok inguruarekin dugun harremana bideratzen du, hala nola hizkuntzak, jateko ohiturak, bizitzeko erak, aisialdirako moduak, ingurugiroarekiko oreka eta abar. Zientziari kulturak ematen dio zentzua eta gizatasuna, eta zientziak eboluzionatzen eta aurrera egiten laguntzen dio kulturari. Orekan bizi beharko lukete biak, eta zientziak kulturarik gabe egiten badu aurrera, gizarte teknokrata eta ingurumenarekiko errespetu eskasa duena eraikiko dugun bezala, zientziarik gabeko kulturak gizartea ohitura zaharretara kondenatzea eragingo du.

Urteak daramatzagu, Euskal Herrian gutxienez, zientziaren eta kulturaren arteko oreka zientziaren aldera lerratzen. Zientziaren alorrak emandako mozkinen zati bat bideratu da kulturara eta mozkinik ezean kultura baliabiderik gabe uzteko arrisku erreala dago. Eraikitzen ari garen gizartea ongizatez mozorrotuta dago, baina gero eta zorion apalagoa dago eta hori horrela izatea ala ez izatea neurri handi batean gure esku dago.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Euskal herriarentzat nolako Estatu bat nahi dugu?

Bagira prozesuaren emaitza, Herri bidea bide-orria izan zen. Bide-orri honetan, abertzaleen helburua herriari boterea itzultzea dela aipatzen da, eta boterea itzultzeko, herriari burujabetza maila maximoa emanen dioten instituzioak herriari eskaintzea adierazten da. Zehazten da... [+]


Ez da gelako elefante bakarra

Hizpidea jarri zuen Pello Salaburuk sare sozialetan, aipatuta hemendik hamabost urtera etorkinen pisua Bizkaian biderkatu egingo zela, biztanle guztien %22 izateraino, eta hori badela “zinez euskararen mehatxua”. Jakina, horrela botata, beste zehaztasunik gabe, azkar... [+]


2024-07-24 | Itxaro Borda
Estres test

Laugarrenez altxatu da eguzkia Baionako besten eremu setiatuan eta uste dut, septentrioko Euskal Herri honetan, hatsa hobekiago hartzen dugula, batez ere gure hiru diputatuak Fronte Herritar Berrikoak direlako eta olde beltz-kakia hirugarren postura zokoratu dugulako. Bi gauza,... [+]


2024-07-24 | Ahoztar Zelaieta
JELkumeak

Joseba Diez Antxustegi EAJk Eusko Legebiltzarrean duen bozeramaile berriaren iritziz, Imanol Pradales lehendakariak "esperientzia handiko emakumez eta gizonez osatutako gobernua osatu du, sektore profesionaletan errespetatuak eta Euskadirekin konpromisoa hartu... [+]


2024-07-24 | Tere Maldonado
Hezkuntza sailburuari gutun irekia I

Pedrosa andere agurgarria:

Zorionak, Hezkuntza sailburu izendatu zaituztelako. Ez da ardura berria zure gainean izango duzuna aurrerantzean. Ederto ezagutu behar duzu Hezkuntza Saila, lau urte sailburuorde eman ostean. Ikasturtea bukatuta, kontu batzuk gogoratu nahi nizkizuke... [+]


Trump presidenteordea eta Putin ukrainar presidentea

Joe Bidenen narriadura kognitiboaren eztabaidak bi urte inguru ditu. Batzuetan portaera bitxia zuen, beste batzuetan ez zitzaion ondo ulertzen edo egiak ez ziren gauzak esaten zituen, semea Iraken hil zitzaiola, adibidez. Halere, establishment liberalak bere egoera kognitiboari... [+]


Materialismo histerikoa
Ilara on

Ilarei buruzko artikulu bat irakurri nuen duela bizpahiru egun, Guillem Martinezena, eta ez dakit ondo ulertu nuen. Kontatzen zuen etxe azpian ezer berezirik ez zuen izozki denda bat daukala, eta azken aldian ireki orduko izaten duela jendea, bata bestearen atzean ordenatuta,... [+]


Teknologia
Arreta hezten

Ez dut oso argi gure bizitzak gidatzeko, banaka, botere nahikoa dugun, baina saiatzen jarraitu behar dugula bai. Taldean gauza asko egin badaitezke ere, egunero gure buruarekin borroka bakartia dugu aurrera egiteko. Gizaki gehienok, bizitzea den norabide bakarreko ur... [+]


Eguneraketa berriak daude