Bengala (India), 1943. Urte hartako arroz uzta ez zen txarra izan, eta elikagai soberakinak zeuden probintzian nahiz Indiako gainerako lurraldeetan. Eta, hala ere, goseteak 2 eta 4 milioi pertsona artean hil zituen britainiar koloniaren probintzian.
Britainiar gobernuak, Indiako soberakinak berez ondo hornitutako soldaduentzat bideratu zituzten edota Europako biltegietan gorde zituzten, badaezpada. Australiatik gariz beteta zetozen ontziei ere ez zieten utzi Kalkutako portuan sartzen. Winston Churchill (1874-1965) lehen ministroaren ustez Bengalako gosetearen errua indiarrena zen, “untxiak bezala ugaltzeagatik”. “Gorroto ditut indiarrak”, aitortu zuen, “erlijio basatia duten jende basatia dira”.
Lehenago, 1921ean, kolonietako estatu idazkari zela, zera idatzi zuen: “Zibilizatu gabeko tribuen kontra gas pozoitsua erabiltzearen aldekoa naiz guztiz”. Afganistanen, pashtunei esan zien “britainiar arrazaren nagusitasuna aitortu behar” zutela. Kenyan, bertako biztanleak birkokatzeko politikak zuzendu zituen: besteak beste, 150.000 kenyar kontzentrazio-esparrutan sartu zituzten, lur emankorrenak kolonoen esku uzteko.
Eta irlandarrak ere, nagusiki txuriak izan arren, “zibilizatu gabeko tributzat” izango zituen Churchillek; 1920an, artean gerra eta aire idazkaria zela, manifestari irlandarrak sakabanatzeko “hegazkinetako metrailadoreak eta bonbak erabiltzea” proposatu zuen.
Berriki, George Floyden hilketaren aurkako Londresko protestaldietan, manifestariek Churchillen estatuari Black lives matter leloa zeukan kartela itsatsi zioten gerrian, eta bere izenari “was a racist” (arrazista zen) esaldia gehitu. Pintaketa handik ordu gutxira garbitu zuten. Baina ekintzaren kontrako iritziak ez ziren itzali. Godwinen legeak duen indarra erakutsiz, Hitler erabiltzen dute Churchillen defendatzaile itsuek: Hitlerren arerio nagusietakoa izanik, ezin zuen ezer txarrik izan. Stalinek ere ez, orduan? Beste batzuek diote Churchillek esan eta egindakoak garaiko testuinguruan jarri behar direla, bere garaiko pentsamolde nagusiaren isla besterik ez direla eta egun arrazistatzat jotzea anakronikoa dela.
Bada, Leopold Amery (1873-1955) Churchillen garaikoa zen, bere testuinguru berekoa, zehazki bere aginduetara jardun zuen Indiako estatu idazkari moduan eta, gainera, eskola garaitik lagun zuen lehen ministroa. Eta berak ere Hitler erabili zuen; 1944ko abuztuan, Indiako egoeraz eztabaidan ari zirela, “pazientzia galdu nuen”, idatzi zuen Ameryek, “eta esan nion ez nuela alde handirik ikusten Hitlerren eta bere ikuspegiaren artean”.
Diskriminazioaren ahotsak txostenak zenbakitan jasotzen ditu 2023an Bizkaiko SOS Arrazakeriaren Informazio eta Salaketa Bulegoan pertsona ugarik agertarazitako esperientziak, eta haietan "arrazoi arrazista eta xenofoboen aurkako indarkeria, eraso eta diskriminazioak”... [+]
Migratzaile familia batek irekitako denda baten aurrean ikur frankistak jarri dituztela salatu du Zurekin Nafarroa ezker koalizioak. Fiskaltzari eraman dizkiote datuak, gorroto delitu bat egon daitekeelako pankarta horren atzean.
Martutene auzoan lapurretak ugaritu direla aitzakia hartuta, iaztik, hainbat dira Martutene auzoan eztabaida eta polemikak. Segurtasun talde bat sortu zuten hainbat bizilagunek, “Ertzaintzak ezer egiten ez zuela iritzita”. Pauso bat urrunago joan dira orain, eta... [+]
Gorroto-gertakarien kopurua 2022. urtearekin alderatuta %35 txikiagoa izan zen, baina bigarren kopururik handiena da azken zortzi urteetan. Tipologiari dagokionez, lesioak (%32) eta mehatxuak (%24) nabarmendu ziren. Delituak jasan zituztenen erdia baino gehiago migratutako... [+]
Gizon bilbotar zuri bat epaitua izan da bere bikotekidea (emakume migratua) bizirik erre izana leporatuta. Feminizidio frustratu horrek agerian uzten du biktimek bizi duten babesgabetasuna, indarkeria matxista arrazakeriarekin uztartzen denean.
Cimade elkarteak emandako datuen arabera, %55a aske geratu bazen ere, 2023an 351 pertsona atxilotu zituzten paperik gabekoak atxikitzeko zentroan. Gehienak Aljeria, Maroko eta Tunisiako jatorria zuten.
Apirilaren 18an, Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea deitu zuen, Bilboko manteroen aurkako arrazakeria eta indarkeria poliziala salatzeko.
Asmatuz gero, ziur asko, eraginkorragoa da keinu bat, hitz bat baino. Zenbat bider esan eta ezeztatu dugu mila hitzek irudi batek baino gehiago balio dutela. Barkatu, alderantziz da. Ez da bakoitzak zenbat balio duen, da zertarako. Zerbait ulertzen burua bihurritu nahi... [+]
Hainbat herritarri suzko arma batekin tiro egin ostean bi pertsona zauritu zituzten udaltzainek, horietako bat larri, pasa den martxoaren 21ean, Barakaldon. Tirokatuak kalean bizi ziren magrebtar jatorrikoak izatea ez dela kasualitatea dio 77 elkartek sinaturiko adierazpenak:... [+]
Ostegun goizeko 8:00etatik 12:20era Polizia operazio handia egon da Donostiako Martutene auzoko etxe okupatu batean. Espainiako Poliziak, Ertzaintzak eta Udaltzaingoak elkarrekin egin dute operazioa, “atzerritarren bulegoaren operazioa” dela azaldu dute. Donostiako... [+]
Arrazakeria, diskriminazioa eta islamofobia salatu ditu langileak, eta Iruñeko Lan Ikuskaritzaren aurrean elkarretaratzea egin dute, SOS Arrazakeriak eta LAB sindikatuak deituta. Ikuskaritzak salaketa itxi du, eta onartu egin du Misericordia enpresaren argudiaketa, dioena... [+]
Donostiako Egia auzoan, azken hilabeteetan, bizilagunen artean segurtasunaren inguruko kezka handitu da, eta “beldur eta urduritasunak duen garrantzia aitortu eta sentimendu horiei lekua” egin behar zaiela aldarrikatu dute.