"Ez dut oroitzen lehen aldiz bortxatu ninduen data zehatza, baina ondo gogoratzen dut nire entrenatzaileak ehunka aldiz bortxatu ninduela 12 urte nituenetik, bere atzaparretan eduki ninduen lau urteetan zehar. Ez nintzen bakarra izan, eta hala ere, nire entrenatzaileak, heroia, kirol munduan errespetatua eta miretsia, 30 urtez neskatoak entrenatzen jarraitu zuen. Inguruan pertsona heldu asko ziren zerbait pasatzen zela susmatzen edo sumatzen zutenak, baina inork ez zuen ezer egin guri laguntzeko. Ez dago pertsona baten osasuna eta segurtasuna baino gehiago balio duen dominarik. Egun, kirolean, haurren eta nerabeen eskubideak etengabe urratzen dira. Egiari zor, abusatu nahi duenak hala egin dezake eta isilpean gorde luzaroan, kirol kulturan neurrigabeko metodologiak eta jokabideak justifikatu egiten baitira dominak edo emaitzak lortzearen truke”. Hauxe adierazi zidan Gloria Viseras gimnasta olinpiar oihak bere testigantzan oinarrituta gai honen inguruan idatzi nahi nuela esan nionean.
"Kirol esparruak badauzka berezko hainbat ezaugarri sexu abusuak gertatzea ahalbidetzen dutenak; eta –esatera ausartuko naiz–,
gertatu daitezen
errazten dutenak"
Gloriaren hitzen moduan, Pepe Godoy Hiru Buruko Munstroa dokumentalean, bere gaztetako futbol elkartean jasandako sexu abusuaz hitz egiten entzutean, barruak goitik behera astintzen zaizkit, amorruz. Horrelako basakeriak jasaten dituzten haurrek sufrimendu hori gertatzen hasten den une beretik aurrera, zama neurrigabea eramaten dute etengabe zornatzen duen zauri mingarri batean. AEBetako Larry Nassar kasuaz hitz egin nezake; kirol elkarte ezberdinekin ni neu lanean aritzean, bat-batean agerian jarri diren sexu-abusu kasuez; edota zendu den Michael Robinson-ek 2017an egin zuen irrati programan azaleratu zituen kasu guztiez. Hamaika adibide dauzkagu, han eta hemen, hemen eta han. Eta ezin dugu jarraitu pentsatzen gurean horrelakoak ez direla gertatzen. Gure gizartean adin gabeek sexu abusua jasaten dute, baita kirol arloan ere. Bereziki kirol arloan? Ikerketa egin artean galdera hori erantzuteke egongo da, alabaina, ukatu ezin dena da gertatu gertatzen direla, eta kirol esparruak badauzkala berezko hainbat ezaugarri sexu abusuak gertatzea ahalbidetzen dutenak; eta –esatera ausartuko naiz–, gertatu daitezen errazten dutenak.
Ezinbestekoa da kirol arloko erakundeetan kirolariak babesteko protokoloak ezartzea, eta arlo honetan parte hartzen duten agente guztiek gai honi buruz formakuntza jasotzea egoera ezegokiak antzemateko, eta gertatzen denean nola jokatu behar den jakiteko. Kirol lorpen batek ez ditu inola ere justifikatzen abusu emozionala, fisikoa edo sexuala pairatzen duen pertsona batek bere bizitza osoan zehar jasan behar dituen ondorioak. Kirola gozagarria eta hezigarria izan dadin, kirola egiteko ingurune seguru eta osasuntsuak bermatu behar ditugu.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Pertsona nagusiekin edo aniztasun fisiko eta neuronalak dituzten pertsonekin lanean zaudenean, dugun gizartean gaitasunaren ideiak espezie bezala asko mugatzen gaituela ohartzen zara. Hau da, dugun sistemak gauzak modu espezifiko batean egiteagatik jartzen zaitu balioan, eta... [+]
Idatzi nahi nuen gabonetako argien alde, eta urteroko ohitura bilakatu aldarrikatzea, kaleak argitzen dituzten aro honetan, espazio publiko apain, alai eta gozagarri bat, klase ikuspegitik. Baina, noski, espazio publiko epelak ere bai, zenbait gazte liburutegietan liburuak... [+]
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]
Ez dakit zuek ere pertzepzio bera ote duzuen –aitor dut: modu azientifikoan hasi naiz idazten hemen–. Pereza hitzaren hedatze naturalaz ari naiz. Gero eta gehiago aditzen baitut Hego Euskal Herriko bazterretan: euskaraz, espainolez eta, jakina, euskañolez... [+]
Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]
Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]
Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]