COVID-19aren krisiaren harira Mendebaldea etengabe egon da etsai bezala tratatzen dituen herrialdeez gaizki esaka, Txina kasu. Honek ondo egin ditu bere etxeko lanak, eta horri esker, munduko lidergoaren borrokan, krisi honi dagokionean, aurre hartu die AEBei beste arlo batzuetan egin duen bezala: 5G teknologian, inteligentzia artifizialean eta auto autonomoetan.
Mendebaldearen harrokeria ez da bakarrik bere etsaiekin adierazten, gainontzeko herrialdeekiko nolabaiteko mespretxua azaltzen du ez-ikusiarena eginez. Adibidez, Vietnamek erantzun oso arrakastatsua eman dio COVID-19aren mehatxuari, baina ezer gutxi kontatu dute hedabideek. Antzera gertatzen da Georgiarekin, Vietnameko kasuan bezala bere arrakastaren gakoak izan ziren aurrea hartzea eta gehiegizko konfiantzarik gabe jardutea beharrezko neurriak hartu ahal izateko.
Georgia 3,7 milioi biztanleko herrialde txikia da, urteko 4.000 euro eskaseko per capita errenta du eta osasun sistema publiko integralik gabe, populazioaren gehiengo zabalak sistema pribatua erabiltzen du koordainketa eskatu ohi duten osasun aseguruekin. Halere, Georgiako erakundeek Hego Euskal Herrikoek baina askoz ere hobe egin diote aurre krisi sanitarioari.
"Vietnameko kasuan bezala bere arrakastaren gakoak izan ziren aurrea hartzea eta gehiegizko konfiantzarik gabe jardutea beharrezko neurriak hartu ahal izateko"
Urtarrilean egoera berriari aurre egiteko Georgiak neurriak hartu zituen: material sanitarioa erosten, informazio kanpainak abiatzen, aireportuetan bidaiariei osasun kontrolak egiten eta koarentenak antolatzen hasi zen. Hilabete amaierarako herrialde kaukasiarrak bazuen COVID-19a identifikatzeko eta diagnostikatzeko gaitasuna. Otsailean, Txinatik, Iranetik, Hego Koreatik eta Italiatik zetozen bidaiariak koarentenan jartzen zituzten. Martxo hasieran zerrenda horretara batu ziren, besteak beste, Espainia, Frantzia eta Alemania.
Georgian koarentenak benetakoak dira. Estatuak lau edo bost izarretako hotel batean jartzen zaitu eta hamargarren egunean zure irteera prestatzeko COVID-19aren testa egiten dizu. Hemen berriz, berandu jarri zitzaien bidaiariei koarentenaren beharra, eta berez, auto-koarentena ez antolatu bat da. Modu berean, maiatzaren erdialdera arte, gurean pertsona batek konplikazio handirik gabeko sukarra bazuen eta sendagileari komunikatzen bazion, honek auto-koarentena bat jartzen zion. Berriz, hasieratik Georgian sintomaren bat izan dezakeen edozein pertsonari testa doan egiten zaio eta eduki dituen kontaktu guztien arrastoa ikertzen da.
Martxoaren 2an, Georgiak hiru kasu baino ez zituenean, hezkuntza sistema irakaskuntza ez-presentzialera pasa zen. EAEn berriz, Araba izan zen lehena eskola presentzialak bertan behera utzi zituena martxoaren 10ean. Harrigarria zen ikustea nola gasteiztar bat ezin zen unibertsitatera joan bere hirian, baina bai ordea, Leioara edo Donostiara. Bestalde, azpimarratu behar da une horretan Arabak 153 kasu zituela diagnostikatuak. Neurria Bizkaira eta Gipuzkoara martxoaren 13an zabaldu zen, 417 kasu diagnostikatuak zeudenean.
Ondoren alarma egoerak sartu ziren indarrean Euskal Herrian eta Georgian. Azken honetan, konfinamendua inoiz ez da izan gurean bezain gogorra, tokian tokiko salbuespenekin, oro har, gure 0 eta 1 fasearen arteko egoerak izan dituzte. Egun Georgian alarma egoera bukatuta dago, ez da harritzeko lortu dituzten datu onak kontutan hartuta: kutsatuak 731 eta hildakoak 12. Bitartean gure datu txarrak ezin dira esplikatu fenomeno klimatologiko bat izango balitz bezala, birusaren eta salbuespenezko erantzunen atzean okerreko neurri publikoak eta erantzukizun politikoak ezkutatzen ari dira.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Danimarkatik iritsi zaigu berria: 400 urtez estatuak eskainitako zerbitzua etengo du PostNord enpresa publikoak, eta eskutitzak banatzeari utziko dio 2025 urtea amaitzean. Gobernuak adierazi du enpresa publikoak negozioa paketeak banatzera bideratuko duela. Bi arrazoi eman ditu... [+]
“Hondakinik ez platerean!”. Hori zen kontsigna gure txikitako otorduetan. Janariak zeozer sakratu bazukeen, batez ere ogiak; lurrera erori eta, jasotakoan, musua eman behar zitzaion. Harik eta adin zozoan mamia baztertzeko moda etorri zen arte, lodiarazten zuelakoan... [+]
Zenbait estatistikak berretsi dute begiak hondar urteotan ikusten ari zirena: gimnasioak (eta estetika-zentroak eta nolako-edo-halako-terapia eskaintzen duten negozioak) nabarmen ugaldu dira gurean. EITBk plazaratutako datu bat emateko: EAEn 2010-2019 urteen bitartean, zazpi... [+]
Topatu eta topa! Tipi-tapa, elkarrekin ekin eta, bidea, eginean egin aurrera. Mahaiak, aulkiak, koadernoak eta boligrafoak, platerak, konfidentziak, tragoak eta ahotsak, eskuak, ideiak eta barreak, borrokarako besarkada gozoak. Txistulariak bileran, erraldoiak lasterka eta... [+]
Hezkuntzari buruzko legediak, Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundearen eta planetako jaun eta jabeen aginduei jarraituz, ikasleek ikasketa etapa bakoitzaren amaieran “irteera-profil” jakin bat izatea bilatzen du. Ez pentsa profila zerbait itxia eta bukatua... [+]
Martxoaren 14an Donald Trumpek agindu exekutibo bat sinatu zuen, hainbat berri agentziak jasotzen duten diru kopurua asko murrizteko. Kaltetuetako bat United States Agency for Global Media (USAGM) izan zen eta, ondorioz, Voice of America (VOA), Radio Free Europe/Radio Liberty... [+]
Orain dela 20 bat urte, berrikuntzaren inguruan master bat egin nuen. Bertaraturiko gonbidatu batek esan zigun gizakion historian berrikuntza teknologikoaren eragile handiena gerra izan zela. Gerra, halaber, eragile handia da botere harremanen berrikuntzan.
Berrikuntzaz ari... [+]
Zer esango zenioke Palestinako aktibista bati aurrez aurre izango bazenu? Ni mutu geratu nintzen Iman Hammouri nire herrian bertan aurkeztu zidatenean. Eskerrak andre nagusi bat gerturatu zitzaigula eta solaskide roletik itzultzailearenera pasa nintzela.
Palestinako Popular... [+]
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]
Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]
Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]
Gaur buruko minez iritsi naiz etxera. Ostiral iluntze hotz bat da; ez du euririk ari, baina haizeak bota ditu lurrera bi kontainer eta korapilatu dit ilea. 23:39 dio telefonoak. Lagunekin afaldu dut gure ostiraleroko tabernan. Barre asko-asko egin dugu, eta bihotza bete-beteta... [+]