Mende erdi barru, beroa jasanezina izango da Lurreko biztanleen herenarentzat
Munduaren berotze globalak 3.500 milioi lagunentzat bizitzeko ezinezko egingo du planeta 2070ean, tenperatura altuengatik. Ikerketa baten arabera, egoera horrek milioika lagun bultzako ditu bizirauteko tenperatura baxuagoak dauden tokietara.
Bioaniztasuna suntsitzearen eta klima aldaketaren ondorioz, Lurraren tenperatura 2 edo 3 gradu igoko da datozen hamarkadetan egungo hipotesien arabera. Halaxe errepikatu digute. Baina gorakada hori globala da eta kontuan hartzen du askoz hotzagoak diren ozeanoen ur azala. Itsas eremu hori planetako %70 da, baina gainerakoa, lurrazala alegia, askoz gehiago berotuko da, 6 gradu edo gehiago.
Ondorioz, AEBetako PNAS web atarian argitaraturiko nazioarteko ikerketa baten arabera, baliteke mende erdi barru Lurreko biztanleen herena bizi den eremuetan beroa jasanezina izatea bizirauteko. Horrek 3.500 milioi laguni eragingo dio.
A l’encotre aldizkariak azaldu duenez, hainbat herrialdetako ikerlariek hartu dute parte azterketan, eta ondorioetako bat da munduan tenperatura gradu bat igotzen den bakoitzeko, mila milioi lagun euren lurraldeetatik kanpora bultzatuko dituela beroak.
Historikoki gizakia 11 eta 25 gradu arteko batez besteko beroa izan duten eremuetan bizi izan da, gutxienez azken 6.000 urtetan; “gailur klimatiko” moduko bat da. Hala, 29 gradu zentigradutik gorako batez bestekoekin bizitzea "ez da bideragarria”, diote ikerlariok. Gaur egun Saharako basamortu zabaletan daukagu halako tenperatura, baina hemendik 50 urte barru Lurraren %19an gauza bera gerta liteke eta milaka milioi lagunentzat ezinezkoa litzateke hor laboreak landatzea eta bizitzea.
Ikuspegia ez da askoz hobea berotze globala mantsotzeko neurriak hartuko bagenitu ere, 1.500 milioi lagunek jarraituko lukete tenperatura jasanezinaren langa hori gainditzen duten lurretan bizitzen.
“Aire egokitua erosteko dirua duenak geratuko da, baina gehiengoarentzat migrazioa izango da aukera bakarra –dio A l’encontre-ko artikuluaren egileak–. Mugetan harresiak eraikitzen dituzten herrialdeek, zientoka milioi lagun kondenatuko dituzte heriotzara”.
Munduko erakunde militar suntsitzaileenak 75 urte bete ditu, eta eztei horiek behar bezala ospatzeko, esan du bere kideek gehiago gastatu beharko dutela armetan. Gainera, urtemugaren goi bileran beste potentzien kontrako gerra hauspotu du NATOk, Txinaren eta Errusiaren kontrako... [+]
Akainak edo kaparrak batetik, eltxo tigreak bestetik, Euskal Herrian duten presentziaz eta gurean dauden espezieez mintzatu zaigu Aitor Cevidanes ikertzailea. Osasuna eta ingurumena hizpide, dituzten arriskuez, herritarron uste faltsuez eta klima aldaketaren nahiz gizakion... [+]
Klimari buruzko datuak jasotzen dituen Copernicusen arabera, hamahirugarren hilabetez jarraian errekorra hautsi da aurtengo ekainean. Parisko Akordioan hitzartutako 1,5ºC-en helburua ez da bete eta egoera aldatzen ez bada, errekor negatibo berriak izango direla aurreikus... [+]
Ingurumena, bioaniztasuna, uraren gestioa eta haurren beharrak oinarri hartuta, ikastetxeetako patioak aldatzeko proiektu kolektiboa jarri dute martxan Pirinio Atlantikoetan; Euskal Herriko lau herrik hartuko dute parte. Iruñean ere, itzal eta landare gehiago izango... [+]
Zeintzuk dira gure benetako beharrizanak ondo bizitzeko? Zer da ondo bizitzea? Galdera hauei erantzutea funtsezkoa da gehiegikeriaren gizartean, are gehiago larrialdi klimatiko, ekologiko eta zibilizazio krisiaren garaiotan.
Azken urteotan nabaritu den beroketa globalaren emendatzea neurri batean kutsadura murriztearen ondorioa da, hain zuzen, murriztuz doazen aerosol sufredunen isurketek, berez, berotegi efektuaren zati bat konpentsatzen dutelako. Paradoxa horrek egoera berri batean sartzen gaitu,... [+]
Ostegunean hasi da uda. Hartara, udaberriko eguraldiaren balorazioa eta udakoaren iragarpena egin du gaur AEMETek. Apirila 1961az geroztik hilabeterik lehorrena izan den arren, udaberri “arrunta” izan da eta uda ohi baino beroagoa izatea aurreikusi dute.
Elba ibaiaren arroa, 1417. Lehorteak eraginda ibaiaren mailak nabarmen egin zuen behera, eta norbaitek ur maila markatu zuen harri batean, idazkun bat zizelkatuta: “Harri hau berriro ikusten baduzu, negar egingo duzu. Ura maila honetan zegoen 1417... [+]
Ozeano Barean, atoloi apalez osatuak, Marshall uharteak dira klima aldaketaren aurrean herrialde hauskorrenetakoak, itsas mailaren gorakadak zuzenki mehatxatzen dituelako. Bertako gobernuak egokitze plan sakon eta zehatz bat martxan jarri du, biztanleekin elkarlanean, behetik... [+]
Teofanes Aitorlea kronikalariak jaso zuenez, 763-764ko negua inoizko hotzenetakoa izan zen Konstantinoplan. Elurrak eta izotza hartu omen zuten bizantziar hiriburua eta Bosforon iceberg bat ere ikusi omen zuten.
Orain arte klima hoztea, besteak beste, jarduera... [+]
Frantziako Estatuaren menpe segitzen duen Indiako Ozeanoko Mayotte irlan biderkatuz doaz kolera kasuak. Uraren kudeaketa kaskarra izan ohi da eritasun horren zabalpenaren arrazoietan eta, hain justu, uraren krisi gogorrari aurre egin nahian dabiltza bertako herritarrak. Bigarren... [+]
Etiopia, Somalia eta Kenyako hainbat eskualdetan ia hiru urtez euririk gabe egon ondoren, azkenaldian urpetuak izan dira. Sasoi kontrasteak ohikoak izanik ere eskualde hartan, klima aldaketarekin larritzen dira, eta euriak hobeki baliatzeko hainbat tokiko ekimen garatzen ari... [+]