Eszeptikoak
Euskal Herria laborategi txiki bat da: alternatiba, kontrakultura edo autogestioaren zelaia da. Lapurdi, Baxe Nafarroa eta Xiberuan, tradizioz, beti uztartu izan ditugu “egitea” eta “aldarrikatzea”. Kulturala da: larunbatean espazio publikoa okupatzen dugu kexua adierazteko eta ondoko egunetan gure premiei erantzuteko tresnak sortzen segitzen dugu. Gainetik etortzea itxoin gabe. Nehoren baimenaren zain egon gabe.
Urteetan militante belaunaldiak aldizkatu dira, aitzindariek sortu zutena oinordekoei transmitituz. Horrela eraiki dira gure lurraldeak beharrezkoak zituen zutoinak euskararen biziberritzerako, ekonomia eraldatzailearen sustapenerako, kulturaren berpizkunderako edo lurraren defentsarako, adibidez. Ederra da 300.000 biztanle dituen lur zati txiki batean sortu eta iraunarazi diren ekimenak zenbatzea.
"Bere logela librea Airbnb-n alokatuz irabazitako euroak Intermarchén xahutzen dituenak, eta denbora berean herriak sorturiko tresna hauen kontra blablaka ari denaauek ez omen dira aski"
Herritar xumeontzat, egunerokoan posible zaigu trantsizioa eraikitzea tokian tokiko iniziatiba hauek erabiliz. Euskal monetaren zirkulazioa bideratuz, etxeko argindarra Energiaren bidez eskuratuz, jateko saskia AMAP batean betez, etxean hutsa den logela etorkin bati irekiz, hilabeteko diru isurketa erregularra Lurzaindiari eginez… Deus gutxi aldatu gabe gure biziari, aldaketa asko eragiteko gaitasuna dugu. Sinpleki eta xumeki. Engaiamendu militantea praktikara ekartzeko eta balioekin koherentzian bizitzeko aukera txikiak dira.
Baina beti harritu naute espiritu kritiko-erradikal baten izenean aukera hauek baliatzen ez dituzten “militante” eszeptiko batzuen joerek. Ez sistematik kanpo bizitzeko ausardia dutenek; horiek miresten ditut haien koherentzia eta eredugarritasunagatik. Bere logela librea Airbnb-n alokatuz irabazitako euroak Intermarchén xahutu, eta denbora berean herriak sorturiko tresna hauen kontra blablaka ari denak. Alternatiba hauek ez omen dira aski nazionalak, edo sobera sisteman sartuak dira, edo euskararekiko eskasak, edo kooperatibismo eredu agortu batekoak, edo aurpegi zuritzaileak… Kritika sanoa da, baina bere xarma galtzen du fede txarra edo alferkeria gordetzeko erabiltzen delarik.
Gurean ere inertziak azkarrak dira. “Beste mundu bat eraiki, baina nire etxea aldatu gabe!”. Post-koronabirus aroak borrokatzeko arrazoi berriak ekarriko dizkigu. Auzolanean, elkartasunez, txikitik eraginez eta esperimentatuz urratsez urrats segituko dugu aitzina. Aitzineko belaunaldiek Le grand soir amesten zuten bezala igurikatzen badugu le monde d’après, ez baititugu ez bata ez bestea ezagutuko.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Danimarkatik iritsi zaigu berria: 400 urtez estatuak eskainitako zerbitzua etengo du PostNord enpresa publikoak, eta eskutitzak banatzeari utziko dio 2025 urtea amaitzean. Gobernuak adierazi du enpresa publikoak negozioa paketeak banatzera bideratuko duela. Bi arrazoi eman ditu... [+]
“Hondakinik ez platerean!”. Hori zen kontsigna gure txikitako otorduetan. Janariak zeozer sakratu bazukeen, batez ere ogiak; lurrera erori eta, jasotakoan, musua eman behar zitzaion. Harik eta adin zozoan mamia baztertzeko moda etorri zen arte, lodiarazten zuelakoan... [+]
Zenbait estatistikak berretsi dute begiak hondar urteotan ikusten ari zirena: gimnasioak (eta estetika-zentroak eta nolako-edo-halako-terapia eskaintzen duten negozioak) nabarmen ugaldu dira gurean. EITBk plazaratutako datu bat emateko: EAEn 2010-2019 urteen bitartean, zazpi... [+]
Topatu eta topa! Tipi-tapa, elkarrekin ekin eta, bidea, eginean egin aurrera. Mahaiak, aulkiak, koadernoak eta boligrafoak, platerak, konfidentziak, tragoak eta ahotsak, eskuak, ideiak eta barreak, borrokarako besarkada gozoak. Txistulariak bileran, erraldoiak lasterka eta... [+]
Hezkuntzari buruzko legediak, Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundearen eta planetako jaun eta jabeen aginduei jarraituz, ikasleek ikasketa etapa bakoitzaren amaieran “irteera-profil” jakin bat izatea bilatzen du. Ez pentsa profila zerbait itxia eta bukatua... [+]
Martxoaren 14an Donald Trumpek agindu exekutibo bat sinatu zuen, hainbat berri agentziak jasotzen duten diru kopurua asko murrizteko. Kaltetuetako bat United States Agency for Global Media (USAGM) izan zen eta, ondorioz, Voice of America (VOA), Radio Free Europe/Radio Liberty... [+]
Orain dela 20 bat urte, berrikuntzaren inguruan master bat egin nuen. Bertaraturiko gonbidatu batek esan zigun gizakion historian berrikuntza teknologikoaren eragile handiena gerra izan zela. Gerra, halaber, eragile handia da botere harremanen berrikuntzan.
Berrikuntzaz ari... [+]
Zer esango zenioke Palestinako aktibista bati aurrez aurre izango bazenu? Ni mutu geratu nintzen Iman Hammouri nire herrian bertan aurkeztu zidatenean. Eskerrak andre nagusi bat gerturatu zitzaigula eta solaskide roletik itzultzailearenera pasa nintzela.
Palestinako Popular... [+]
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]
Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]
Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]
Gaur buruko minez iritsi naiz etxera. Ostiral iluntze hotz bat da; ez du euririk ari, baina haizeak bota ditu lurrera bi kontainer eta korapilatu dit ilea. 23:39 dio telefonoak. Lagunekin afaldu dut gure ostiraleroko tabernan. Barre asko-asko egin dugu, eta bihotza bete-beteta... [+]