Eskatu gabe kantuak opari
“Berrasmatzeko” urgentziak jota geratu ziren konfinamenduaren hasieran musikari, sortzaile eta artistak. Euren bizitzentzat desastre finantzarioa zena, aukera gisa ikusi du askok, euren ibilbidea elikatzeko bederen. Eragile eta hedabide askok ere, berrasmatzeko grina garaikide sutsu horri ateak ireki eta eskatu ditu etxean egindako bideo eta kontzertuak saldoka –eta musutruk, noski–.
Gartxoti inork ez dio ezer eskatu. Sortzeko grina darama zainetan. Eta bistan da. 2017ko Bakarrik Hobeto Fest jaialdian UP! filmeko txakurraz mozorrotuta igo zen Donostiako Bukowski tabernako taula gainera eta ordutik beti dabil txakur buru batekin mozorrotuta (“beti”, abesten duenean noski). Eta ordutik bizaldi proiektuan egiten duen bezala, beste hizkuntzetatik datozen kantuak libreki euskaratu eta bere moldaketa egiten du.
Lerro hauek idaztean 90. bertsioa igo du Youtubera Gartxot Unsainek Kuarentena sessions izenpean. Frank Ocean-en bertsioa, Iñigo Serrulla donostiarrarekin batera. Orain arte egindako lan ekoiztuena izan da, produkzio elektronikoa eta reverba lagun. Baina denetarik eskaini digu: Alex Ubago, Bon Iver, Maria Arnal eta Marcel Bages, Grises eta Cohen euskaraz, Billie Eilish, Tame Impala... Bere Youtube kanalean dituzu denak, Aserejé barne!
Errepikatuko dut: 90 bertsio egin ditu Gartxotek bi hilabete eskasetan. Batzuk landuagoak, batzuk sinpleagoak. Baina zer inporta du horrek? Kantak jolasteko erabili ditu, bere mezuak botatzeko, bere aldarrikapenak eta egoera zail honetan burura etorritako gogoetak eskaintzeko. Bat baino gehiago gara berari esker musika ederra deskubritu dugunak. Eta hitz ederrez gozatu dugunak: sormena “izatetik ta ez izateko”.
Gorka Bereziartuak honela kontatu zuen duela gutxi ARGIAn kultura arloan bizi dugun antsietateaz gogoeta egiteko: “Bizitzen prekarizazio masiboak, segurtasun ekonomikorik ezak, isolamendu sozialak eta etengabeko bitartekaritza teknologikoan ardaztutako sozializatzeko modu berriek ezinegon konstantean bizi den gizartea sortu dute”. Eta horrek kulturgintzan eragina duela, konfinamendu garaian biderkatu diren streaming kontzertuak lekuko.
Onartzen dut, ez ditut igotako kanta guztiak entzun. Kontsumoa inoiz baino masiboago den arren, eskaintza ere inoiz baino masiboagoa delako. Masiboegia. Eta horregatik merkatu logikek ezberdin dute funtzionatzen kulturaz, musikaz edo arteaz hitz egitean (“Merkatuko ipar danak egoen mende”). Eta horregatik dira Gartxotenak bezalako esperimentuak horren eder. Doan ematen direlako, edo hobe esanda, ez dutelako trukean ezer espero.
PD: Bakarrik Hobeto Fest gehiago ez da egingo oraingoz. Ez COVID-19agatik, aurretik ere bagenuelako kultura pribatizatu eta eszena ez-komertziala suntsitu nahi duen birusa gurean.
82 urteko abeslari oriotarrak azken disko bikoitza kaleratu du, Gernikan 2023ko azaroaren 11n eskainitako kontzertuaren zuzenekoa. Eta horrekin bere ibilbideari amaiera eman diola iragarri du.
Irungo ospitale zaharrean jaio zen Fermin 1963an, Muguruza Ugartetarrenean. Azken hamarkadetan euskal musikan eragin nabarmena izan duen artista da. Ez alferrik, bera izan da Kortatu eta Negu Gorriak taldeetako abeslaria eta alma mater-a, Esan Ozenki zigilu independentearen... [+]
Fermin Muguruzak kontzertua eskaini zuen pasa den larunbatean Martuteneko kartzelan, Iñaki Pikabea 'Piti' eta Joseba Sarrionandia ETAko kideek espetxe horretatik ihes egin eta 39 urtera. Orain, kontzertua dela-eta hainbat jenderen kexak jaso ostean, Eusko... [+]
Kasu Hegoaldeko begirada horri. Lehen-lehenik desmitifikatu larre berde, etxe zuri eta teila gorrien lur ederrekiko miresmen itsua, halako maitasun inkondizionala, hizkerari eta ustezko bizitzeko manerari loturiko fetitxismoa. Utz, Ruper Ordorikari sarri entzun gisan,... [+]
Aspaldidanik Saran bizi den arren, goiza Bidasoaren ibarrean pasa behar zuenez gero, Hondarribiko parte zaharrean zitatu gaitu Ruper Ordorikak (Oñati, 1958). Goiz eguzkitsuan, puntual eta irribarretsu agertu da maldan gora, konsistorioaren parera, turista gazte kuadrilla... [+]
Ruper Ordorikak jasoko du Abadia Saria aurten. Gipuzkoako Foru Aldundiak euskararen normalizazioaren aldeko lanetan nabarmendutako pertsona edo elkarteen jarduna saritzeko sortu zen Abadia saria. Irailaren 12an Hendaian egingo da ekitaldia, Abadia Jauregian hain zuzen, eta sari... [+]
Talde kontserbadore batek salatu du institutua, Muguruza hitzaldi bat ematera gonbidatzeagatik. Bellreguardeko Udaleko zinegotzi ohi batek esan du ez zela hitzaldirik egon. Institutuko zuzendaritza taldeak hilaren 26an deklaratu beharko du guardiako... [+]
Martxoaren 7an aurkeztu du zazpigarren diskoa Anari Alberdik, Bilbon. Ideiak pilatu eta kantuetan banatu dituela adierazi du. Datorren astean berari eginiko elkarrizketa luzea argitaratuko du ARGIAk.
Olatz Salvador Zalduak (1990, Donostia) berriki bukatu du Aho uhal diskoaren bira. Donostiako Victoria Eugenia antzokian agurtu zuen proiektua, 900 lagunen aurrean. “Babes handia sentitu nuen eta oso eskertuta nago”. Orain, aho uhalik gabe jauzi berriak egiteko... [+]
Mende laurdena bete du Bilboko Kafe Antzokiak eta hamar negu baino gehiago, hastapenetatik orain arteko guztiak, goxatu ditu Ruper Ordorikak.
Ikusi Mikusi euskara hutsezko haur eta gazte literatura azoka urriaren 7 eta 8an egingo dute, Saran. Euskal Herri guztiko ikastetxeak hurbilduko dira eta ikasleek elkarren arteko topaketa egingo dute.