Ezaguna egin da lana, zergatik?

Egia aitortuko dizut. Normalki artelanak egiten ditut. Erakusketa muntatzen dut. Eta bukatutakoan, ikusleak galeriara joan direnean esertzen naiz teklatuaren aurrean erakusketan dagoena argitzen. Erabat bukatuta dagoenean. Eta honakoan ere berdin ari naiz. Orain, kazetariei erantzutean-eta hasi naiz artelanaren eta testuinguruaren artekoa ulertzen eta aztertzen. Hurrengo kazetariari aurreko prentsako material guztia bidaltzen diot, adibidez. Diskurtsoa batuketaren bidez eratzen dut.

Bereziki argazkiak eta eskulturak egin dituzu. Zure aurreko zein ekoizpenekin du lotura ezagun egin den pieza honek?

Bisaia asko interesatu zait beti. Asko landu dut. Egin izan ditut bustoak argazkiz, margolanez, grabatuz, marrazkiz ala eskulturaz. Erretratua asko landu dut. Ez nator super-heroien tradiziotik, inondik ere. Lan hau toki publiko batean dago jarrita. Nire aurrekari bakarra 2013an egin nuen Bainulariak eskultura seriea izan zen. Hudson-en ibaiertzean jite ezberdinetako gizon-emakumeak irudikatu nituen, Riverside Parken, urte bete egon ziren han.

Baina proiektu hark eta honek ez dute zerikusirik. Harekin aurrekontu bat izan nuen, dirulaguntzak izan nituen, jende askoren laguntza izan nuen, New Yorkeko udalak ere sustatu zuen, beste artisten laguntza izan nuen eta hautaketa prozesu baten ondorioa izan zen. Hau kasuala izan da. Semeari super-heroiak gustatzen zaizkio. Eta parkean ematen ditugun paseoetan beti ibiltzen da esaten “Hara! Gaizto bat dator”, eta batetik bestera ibiltzen da korrika. Azken hilabeteetako kontua da super-heroiena.

Koronabirusarena hasi zenean, eskolak bertan behera utzi aurretik, oso bitxia iruditzen zitzaidan New Yorken ez zela inolako neurririk hartzen ari Europan hartzen ari ziren bitartean. Ni larritzen hasi nintzen eta semeak nabaritu zuen. Orduan hasi zen koronabirusaren kontrako super-heroi batek bezala jokatzen. Galdera asko egiten zizkidan: “Nola borrokatzen da birus baten kontra? Nola hil dezaket?”. Eta hasi ginen hitz egiten horri buruz. Orduan bururatu zitzaidan, jendearengandik aldentzeaz gain eskerrak eman genitzazkeela egunerokoan lehen lerroan dauden sendalari eta langileei.

Martxoa amaieran hasi ginen eskultura egiten. Bitxia da jendeak esaten didalako semearentzat esperientzia ederra izango zela, baina zer dakit nik, hori berak esan beharko du hemendik urte batzuetara. Afera da zeharka konturatzen dela eskulturaren esanahiaz, ospitaleko langileek esker mezuak bidaltzen dizkigutenean, adibidez.

Eskultura bertan dago oraindik?

Bai.

Harrigarria da.

Hantxe dago. Apirilaren 23an jarri nuen, liburuaren egunean. Estudioko lan bat balitz askoz gehiago landuko nuke. Baina banuen halako larritasun bat bukatzeko, eta eskulturak atzeko istorioa eusten zuela sentitu nuenean bertan jarri nuen bizkor, nire lanketaren bulkada alde batera utzita.

Harrituta nago. Hasieran uste nuen piezak ordu batzuk iraungo zituela. Inondik ere ez egun bat baino gehiago. Baina egia da tokia berezia dela: Mount Sinai ospitalearen parean dago, eta toki gutxi zutenez ospitaleak kanpoan ere oheak jarri behar izan ditu, dendetan. Gainera polizia mordoa dago inguruan. Uste nuen poliziek ala parkeko guardek kendu egingo zutela segituan. Ala gaztetxoren batek ostiko bat emango ziola.

Bitxia iruditu zaizu halako eskultura gehiago ez agertzea munduko ospitaleen parean?

Pankarta eta proiekzio asko egin dira sendalariei eskerrak emanez.

Bai, baina eskultura beste molde bateko interbentzio bat da, nahiz eta biribilguneetako txatarra bihurtu den neurri batean.

Egia. Hara, bi semeak hara joaten dira pediatrarenera. Parke horretan asko jolasten dute. Nahi nuen zerbait zehatza haientzat eta niretzat. Nire ogibideak, beren osasunak, beren aisialdiak eta beren gustuak bat egin dute oharkabean pieza horretan. Egia da hasieran nahi nuela ordu batzuez han utzi eta gero beste toki batzuetara eraman. Langile askok merezi dute eskertza: izkinako dendatxoko emakumeak, duela bi urte izozki denda ireki zuen gazteak… bistan da sendalarien lana, baina krisi honetan askoz jende gehiago dago ituan.

Orain jendeak bere egin du eskultura testuinguru horretan, ez dagokit niri erauztea.