Arabako Errioxako olioaren eguna aurten errota kooperatibo honetan egingo da
Ardo ekoizpenaz gain askoz ere kantitate txikiagoan ekoizten den beste altxor bat ere badute Arabako Errioxan: olioa. Azken urteetan olibondoak galtzen joan badira ere, olioaren kulturak bizirik dirau. Moredako La Equidad olio-errota kooperatiboa da horren adibide: “1947an sortu zen olio-errota hau. Lehenago herrian baziren lau bat partikular, baina urte hartan herritarrak herriarentzako olio-errota sortzeko batu ziren”, azaldu dizkigu hastapenak Jesus Eraso Diaz de Cerio kooperatibako lehendakariak.
Antzinakoa berriaren ondoan
1947an eraikitako olio-errota hark 2001 arte funtzionatu zuen: antzinako moduan ekoizten zuen, harrizko errota bidez eta lehengo irabiagailu eta prentsatze sistema zaharrekin. Baina errota zaharkitua gelditzen ari zenez eta osasun neurrien aldetik bete beharreko baldintzak zirela medio, berria jartzea erabaki zuten 2001ean. “Apustu handia egin genuen, inbertsio dezentea ekarri baitzuen aldaketak”, dio Erasok. Errota berriarekin zentrifugazio bidez ehotzen dute oliba.
Berria jarrita ere, antzinako errota mantentzea erabaki zuten kooperatibako kideek. Moredara hurbiltzen diren bisitariek, modu horretan, bi errotak ikusteko aukera dute.
Arroniz barietateko 200.000 oliba kilo inguru ekoizten dituzte kooperatibako kideek urtean, eta ehun kilotik 18-20 litro olio ateratzen dute. Eusko Label edota laborantza ekologikoko zigilupean ekoizten dute saltzeko egiten dutena, baina gehiena etxeko kontsumorako egiten dute. Kooperatibako kideen artean Moredako herritarrak ez ezik inguruko herrietakoak ere badaude: Viana, Oion, Lantziego, Laguardia, Binasperi, Bilar, Gorrebusto, eta Labrazakoak.
Olioaren kultura bizirik
Bisita gidatuak eta olio dastaketak askotan antolatzen dituzte Moredako olio-errotan, eta doakoak izaten dira gainera. Nahikoa da deitu eta kooperatibako kideekin eguna eta ordua hitzartzea. “Asteburu honetan bertan Gasteizko 15 lagun izan ditugu bisitan, eta ikasle taldeak ere etortzen dira noizean behin”. Arabako Errioxan ardoaz gain gauza gehiago ere badirela erakustea dute helburu, baita euren olioa promozionatu eta ezagutaraztea.
Eta olioaren kultura zabaltzeko bestelako ekimenak ere antolatzen dituzte. Esaterako, urtero ospatzen dute Arabako Errioxako Olioaren Eguna, aurten martxoaren 22an Moredan bertan eginen dutena.
Legearen arabera, erabiltzen ez diren zabortegi guztiek itxita eta zigilatuta egon beharko lukete 2008tik. Ekologistak Martxan taldea Eusko Legebiltzarrean izan da legea bete dadila eskatzeko: azaroaren 12an Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasunaren batzordean... [+]
Guretzat, ekofeminismoa ez da teorikoek eta idazleek garatutako teoria. Kolektibo sozial batean parte hartuta eta beste kolektibo eta erakunde batzuekin harremanetan jarrita eraiki dugun ezagutza da. Eta eraikuntza kolektiboak ikusezin bihurtzeak kezkatzen gaituelako, Desazkunde... [+]
192 milioi sagar 2024. urtean. Segundoero sei sagarretik gora saltzen du Britainia Handiko Tesco supermerkatu kate han ezagunak; ia 27.000 tona. Zenbaki ikusgarriak dira baina are harrigarrigoak dira bertokoak, Ingalaterrako sagarrak direla jakinda.
Euskal literaturaren eta kulturaren topaleku garrantzitsuenetakoa da abenduaren 5etik 8ra egingo den Durangoko Azoka, eta 59. edizio honetan ere, Bizi Baratzeak bere postua izanen du, ARGIAkoaren ondoan.
Antzinako greziar eta erromatarrek izaki mitologikotzat zituzten animalia hauek, itsas hondoan jaio eta hazi ostean, lehorreko zaldien tamainara heltzean, Neptunoren gurditik tiratuko omen zuten. Urrutian ikusten omen zituzten, olatu tontorretan jauzika.
UNESCOk Munduko Biosfera Erreserben Sarea zabaldu du hamaika izendapen berrirekin, horien artean da Iratiko Oihana. Astearte honetan jaso dute diploma Zaraitzu eta Aezkoa ibarretako presidenteek Ariben.
Eragile ekologista ezagutzeko edo gai ekosozialetara hurbiltzeko interesa duen edonor gonbidatu dute aurkezpenetara. Aurkezpenak egiteaz gain, hitzaldiak, proiekzioak eta kontzerturen bat ere eskainiko dute zita horietan. Albistearen amaieran egitaraua.
Silizearen hautsak sorturiko gaitz eta biriketako minbizi kasuek ez dute etenik azken urteetan. Australian, Ingalaterran edo Espainiako Estatuan alarmak piztu dira, eta kristal-silizea duten kuartzozko sukalderako mahaiak egitea debekatzeko urratsak ematen hasi dira.
Mediterraneoan tanta hotz batek eragindako triskantzak erakutsi digu gizakiak noraino sartu dezakeen hanka. Klima larrialdia sortzeaz gain, bere kalte humanoak eta ekonomikoak anplifikatu ditugu. Copernicusen datuen arabera, 400 kilometro koadrotik gora lur geruza... [+]
Urriaren 25a. Valentziako Meteorologia Elkarteak iragarri duenez, hurrengo astean goi geruzetako tanta hotz batek euri-erauntsiak eragin ditzake Valentzian. Egunez egun, aurreikuspenak berresten dira, eta urriaren 29an, goizeko lehen orduan, Espainiako Estatuko Meteorologia... [+]
Duela bi urte Urdaibai Guggenheim Stop! plataforma herritarra sortu zenetik, Urdaibai ez dago salgai! leloa nonahi ari gara entzuten. Joan den urriaren 19an Gernikan milaka lagun bildu ginen proiektu horri ezetza emateko eta, nire aburuz, hiru dira arrazoi nagusiak... [+]
Araba mendebaldeko Gaubeako proiektu eolikoak eskualdeko energia berriztagarrien potentziala areagotzea helburu duela adierazi du Mendia Wind enpresak. Gasteiz eta Arratzua-Ubarrundia udalerrietan hiru parke fotovoltaiko egiteko proiektua aurkeztu du, bere aldetik, San Miguel... [+]
Ingurumena kaltetzen duten proiektuen aurrean laguntza tekniko, juridiko eta administratiboa eskaintzen du Sustrai Erakuntza fundazioak Nafarroan. Urteetako ibilbidea dute eta hamaika helegite eta informe osatu dituzte hainbat proiekturi aurka egiteko: AHT, harrobiak, zentral... [+]